Quyền giám sát của nghị viện châu Âu

Các công cụ giám sát

- Thứ Sáu, 12/06/2020, 14:32 - Chia sẻ
Để thực hiện chức năng giám sát đối với cơ quan hành pháp và các cơ quan khác của EU, EP được trao một số công cụ giám sát cơ bản như quyền bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với Ủy ban châu Âu, quyền chất vấn và thành lập các ủy ban điều tra.
 
Bỏ phiếu tín nhiệm

Hiệp ước Rome đã trao cho EP một công cụ giám sát hữu hiệu đó là quyền bỏ phiếu tín nhiệm đối với Ủy ban châu Âu. Để một kiến nghị bỏ phiếu tín nhiệm được thông qua, cần có ít nhất 2/3 số nghị sỹ EP tán thành. Mặc dù đến nay, EP đã sử dụng đến biện pháp này 8 lần, song chưa lần nào kiến nghị bất tín nhiệm được thông qua. Ngoài các quyền hạn cơ bản trên, EP còn có quyền thành lập Ủy ban thẩm tra tạm thời và bổ nhiệm các Thanh tra Nghị viện để thanh tra các trường hợp bị cho là vi phạm hay quản lý không tốt việc thực thi luật pháp của Cộng đồng.

Chất vấn và trả lời chất vấn

Chất vấn thường được thể hiện dưới 2 hình thức: chất vấn tại phiên họp và chất vấn bằng văn bản. 

Đối với hoạt động chất vấn tại phiên họp, theo Luật Thủ tục hoạt động của EP (Điều 108), nhóm chính trị hoặc đại diện cho ít nhất 3/7 số nghị sỹ của Nghị viện có quyền gửi câu hỏi chất vấn đối với Ủy ban châu Âu hoặc Hội đồng Bộ trưởng. Câu hỏi chất vấn được gửi tới Ban trù bị chương trình hoạt động của Nghị viện và Ban trù bị có trách nhiệm gửi câu hỏi chất vấn bằng văn bản tới Chủ tịch EP. Chủ tịch EP có trách nhiệm đưa những câu hỏi chất vấn tới Hội nghị Ban Chủ tịch và Hội nghị sẽ quyết định những câu hỏi nào đưa ra chất vấn tại phiên họp.

Đối với các câu hỏi chất vấn bằng văn bản, các câu hỏi này có thể được gửi tới bất kỳ thành viên nào của Hội đồng và Ủy ban châu Âu. Câu hỏi chất vấn bằng văn bản được gửi tới Chủ tịch EP, người có trách nhiệm gửi tới cơ quan bị chất vấn. Nếu câu hỏi không được trả lời trong thời hạn quy định, người bị chất vấn sẽ phải trả lời trong phiên họp tiếp theo tại Ủy ban có trách nhiệm của Nghị viện.

Các ủy ban điều tra 

Trong trường hợp có yêu cầu của ít nhất ¼ tổng số nghị sỹ, Nghị viện có thể thành lập Ủy ban điều tra thuộc Nghị viện. Ủy ban này có trách nhiệm điều tra những vi phạm luật pháp Liên minh, những vi phạm hành chính của các thể chế trong Liên minh, những vi phạm của các nước thành viên hoặc các cá nhân được trao quyền thực thi luật pháp khi dụng pháp luật EU. Khi xem xét vi phạm, Ủy ban có thể đề xuất với Nghị viện để Nghị viện có những biện pháp thích hợp ngăn chặn sự vi phạm đó. Sau khi công việc của Ủy ban điều tra hoàn thành, Ủy ban sẽ báo cáo công việc thực hiện trước Nghị viện. Ủy ban cũng sẽ yêu cầu thảo luận báo cáo điều tra tại phiên họp toàn thể. Ủy ban cũng có thể đưa ra các khuyến nghị cho Nghị viện, cho các thể chế hoặc cơ quan khác của Liên minh hay các nước thành viên.

Minh Hà