Khai mạc Phiên họp thứ 30 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

- Thứ Năm, 10/01/2019, 14:28 - Chia sẻ
Sáng 10.1, dưới sự chủ trì của Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân, UBTVQH tiến hành khai mạc Phiên họp thứ 30.

Phát biểu khai mạc, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ, tại phiên họp này, UBTVQH cho ý kiến về các vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); tiến hành xem xét, quyết định việc cử Ủy viên Hội đồng tuyển chọn, giám sát thẩm phán quốc gia.


Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc phiên họp thứ 30 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Ngoài ra, trong phiên họp này, UBTVQH cũng sẽ xem xét, quyết định việc điều chỉnh địa giới hành chính 2 xã của huyện Hồng Ngự và thành lập thị trấn Thường Thới Tiền thuộc huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp; việc nhập đơn vị hành chính cấp xã, thành lập 6 phường thuộc thị xã Chí Linh và thành lập thành phố Chí Linh thuộc tỉnh Hải Dương. Chủ tịch QH đề nghị, các thành viên UBTVQH, các cơ quan, đơn vị hữu quan tập trung cao độ để hoàn thành các nội dung của chương trình phiên họp thứ 30 đã đưa ra.


Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu phát biểu tại buổi khai mạc phiên họp thứ 30 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Tiếp đó, dưới sự điều khiển của Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu, UBTVQH cho ý kiến với dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi).

Có quy định cụ thể quyền và nghĩa vụ của phạm nhân?

Điều 27 dự thảo Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) quy định 9 nhóm quyền mà phạm nhân được hưởng trong quá trình chấp hành án phạt tù. Ngoài ra, điểm k, Khoản 1 Điều 27 còn quy định: “Được hưởng các quyền khác của công dân nếu không bị hạn chế bởi Luật này và luật khác có liên quan, trừ trường hợp các quyền đó không thể thực hiện được do họ đang chấp hành án tại trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ”.

Theo Báo cáo về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi), do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày, về điểm k, khoản 1, Điều 27, ở Ủy ban Tư pháp và cơ quan chủ trì soạn thảo đang có hai loại ý kiến khác nhau. Loại ý kiến thứ nhất tán thành với quy định tại dự thảo Luật trình ra QH tại Kỳ họp thứ 6, nhưng có rà soát, chỉnh lý lại cho chặt chẽ hơn. Loại ý kiến thứ hai đề nghị bỏ điểm k Khoản 1 Điều 27, quy định ngay trong Luật phạm nhân được hưởng những quyền gì và bị hạn chế những quyền gì.


Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày báo cáo về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi)

Ủy ban Tư pháp nhận thấy, quy định như loại ý kiến thứ nhất sẽ bảo đảm tính khả thi trong quá trình tổ chức thực hiện. Trường hợp điều kiện kinh tế - xã hội, điều kiện giam giữ được cải thiện thì các quyền của phạm nhân sẽ được mở rộng từng bước mà không bị giới hạn bởi Luật, không dẫn tới việc phải sửa Luật mới thực hiện được. Hiện nay, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam cũng đang quy định theo hướng này.

Tuy nhiên, nhược điểm của quy định này là thiếu cụ thể, nếu không được hướng dẫn thì có thể dẫn tới việc thực hiện không thống nhất. Trong khi đó, nếu theo loại ý kiến thứ hai có ưu điểm sẽ quy định rõ ràng, cụ thể và bảo đảm việc áp dụng thống nhất các quyền và nghĩa vụ của phạm nhân. Nhưng nhược điểm là quy định liệt kê cụ thể các quyền, nghĩa vụ của phạm nhân sẽ dẫn tới không đầy đủ, cứng nhắc.

Do mỗi phương án đều có những ưu, nhược điểm khác nhau nên Ủy ban Tư pháp trình xin ý kiến của UBTVQH về vấn đề này, và chỉnh lý cụ thể điểm k (nay là điểm r) Khoản 1 Điều 27 theo cả hai phương án.

Nêu quan điểm cá nhân về nội dung này, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu cho rằng, cần phân biệt giữa công dân bình thường, được hưởng tất cả các quyền cơ bản của con người, của công dân, với người phạm tội, bị cách ly khỏi xã hội, tước quyền tự do. Phó Chủ tịch QH đề nghị, nên quy định cụ thể các quyền của phạm nhân đang được xác định tại các thông tư hiện hành, và thực tế áp dụng cho thấy tính hợp lý. “Những quyền mới cần được nghiên cứu trên nguyên tắc phù hợp với đặc thù bị tước quyền quyền tự do, cách ly khỏi xã hội của phạm nhân” – Phó Chủ tịch QH nhấn mạnh.

Song, khi quy định theo hướng phạm nhân được hưởng các quyền khác của công dân nếu không bị hạn chế bởi Luật này và luật khác có liên quan, trừ trường hợp các quyền đó không thể thực hiện được do họ đang chấp hành án tại trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ, thì vẫn cần cân nhắc. Bởi lẽ khó xác định cá nhân nào có thẩm quyền xác định các quyền khác của công dân không bị hạn chế bởi luật này và các luật có liên quan. Phó Chủ tịch QH đề nghị quy định theo hướng khi có điều kiện thực hiện các quyền khác (ngoài 9 nhóm quyền được luật định), thì Chính phủ trình UBTVQH quyết định.

Cơ quan thi hành án hình sự sẽ thi hành án với pháp nhân thương mại

Về thẩm quyền thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại (các điều: 168, 169 và 186), Ủy ban Tư pháp cho biết, ĐBQH có ba luồng ý kiến khác nhau. Cụ thể, có một số ý kiến đề nghị giao cơ quan thi hành án hình sự chuyên trách. Có ý kiến đồng tình với dự thảo Luật trình tại Kỳ họp thứ 6, quy định theo hướng để cơ quan quản lý nhà nước lĩnh vực hoạt động của pháp nhân thương mại tổ chức thi hành quyết định thi hành án và trực tiếp tổ chức thi hành biện pháp tư pháp đối với pháp nhân. Nhưng cũng có ý kiến đề nghị giao trách nhiệm thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại cho cơ quan Thi hành án dân sự.


Toàn cảnh phiên họp

Ủy ban Tư pháp nhận thấy, quy định theo phương án thứ nhất,  giao cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu chịu trách nhiệm chính tổ chức thi hành là phù hợp nhất trong điều kiện hiện nay. Tuy nhiên, do còn ý kiến khác nhau nên Ủy ban Tư pháp trình xin ý kiến chỉ đạo của UBTVQH.

Về vấn đề này, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, thi hành án hình sự với pháp nhân thương mại bản chất là một hoạt động tư pháp, nên về thẩm quyền thực hiện thuộc cơ quan chuyên trách thi hành án hình sự hoặc cơ quan thi hành án dân sự sẽ phù hợp hơn. Trong khi đó, nếu giao quan quản lý nhà nước lĩnh vực hoạt động của pháp nhân thương mại tổ chức thi hành sẽ có nguy cơ làm phát sinh thêm nhiệm vụ của nhiều bộ, cơ quan quản lý chuyên ngành và chính quyền địa phương. Các cơ quan quản lý nhà nước cũng sẽ phải kiêm nhiệm thêm nhiệm vụ của cơ quan tư pháp, là không phù hợp chức năng, ảnh hưởng tới việc thực hiện nhiệm vụ chính của các cơ quan này và khó bảo đảm tính khả thi. Chủ tịch QH thiên về phương án thứ nhất, như đề nghị của Ủy ban Tư pháp.

Cũng trong sáng nay, UBTVQH cũng biểu quyết quyết định việc cử Ủy viên Hội đồng tuyển chọn, giám sát thẩm phán quốc gia.

Tin: Phương Thủy; Ảnh: Quang Khánh