Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật xuất nhập cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam

Không nên áp dụng nguyên tắc mời đón, bảo lãnh trong xét cấp thị thực

- Thứ Sáu, 15/11/2019, 08:23 - Chia sẻ
Hơn 2 năm triển khai thực hiện thí điểm chính sách thị thực điện tử đối với người nước ngoài đã được dư luận trong và ngoài nước đánh giá cao. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn về xuất nhập cảnh cho người nước ngoài, chính sách này đã được thể chế hóa và đưa vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung lần này.

Theo quy định hiện hành, công dân của 80 nước mà ta đang áp dụng thí điểm chính sách thị thực điện tử có thể lựa chọn xin thị thực điện tử hoặc thị thực truyền thống. Tuy nhiên, nếu công dân những nước này xin cấp thị thực truyền thống với mục đích du lịch thì cần được cơ quan, tổ chức, cá nhân mời đón, bảo lãnh, trong khi xin cấp thị thực điện tử lại không cần làm thủ tục này.


Ảnh: L. Hiển

Từ góc độ lập pháp, quy định như dự thảo Luật chưa thực sự bảo đảm tính thống nhất theo những nguyên tắc của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Như vậy, trường hợp tiếp tục áp dụng nguyên tắc mời đón, bảo lãnh khi người nước ngoài xin cấp thị thực truyền thống với mục đích du lịch sẽ bị coi là đối xử khắt khe hơn người xin thị thực điện tử. Để bảo đảm tính thống nhất, nếu không áp dụng nguyên tắc mời đón, bảo lãnh khi xin cấp thị thực điện tử thì cũng không nên áp dụng nguyên tắc này khi xin cấp thị thực truyền thống. Cơ quan có thẩm quyền cấp thị thực sẽ xét duyệt và cấp thị thực cho người nước ngoài trên cơ sở các thông tin về người nước ngoài được phép nhập cảnh hoặc cấm nhập cảnh vào Việt Nam mà Bộ Công an chia sẻ với Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng.

Do đó, đề nghị cân nhắc bổ sung quy định trong dự thảo Luật theo hướng không áp dụng nguyên tắc mời đón, bảo lãnh trong việc xét cấp thị thực cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam với mục đích du lịch, khảo sát thị trường và áp dụng chung cho cả khi người nước ngoài xin cấp thị thực điện tử và thị thực truyền thống, ít nhất là đối với 80 nước mà ta đã áp dụng chính sách thị thực điện tử.

Về miễn thị thực đơn phương, thời gian gần đây có thông tin hộ chiếu Việt Nam bị tụt hạng tại bảng xếp hạng Hộ chiếu của các nước trên thế giới năm 2019, vì chỉ được tự do đi đến không nhiều quốc gia mà không cần xin thị thực. Các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam đã và đang thúc đẩy trao đổi với các nước về việc đàm phán, ký hiệp định miễn thị thực (đối với cả hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ và hộ chiếu phổ thông) hoặc ký điều ước quốc tế về đơn giản hóa thủ tục cấp thị thực cho công dân hai bên trên cơ sở có đi có lại; tăng cường đề nghị các nước đưa công dân Việt Nam vào diện được cấp thị thực điện tử, đặc biệt là những nước ta áp dụng thí điểm cấp thị thực điện tử; qua đó mong muốn góp phần tích cực vào việc cải thiện thứ hạng, nâng cao giá trị của hộ chiếu Việt Nam.

Tôi đồng ý là miễn thị thực là điều kiện cần nhưng chưa đủ để thu hút khách du lịch. Nhiều “cường quốc” về du lịch như Nhật Bản, Pháp, Tây Ban Nha, Anh, Mỹ… việc xét thị thực rất khắc khe, trong khi khách du lịch đến với các nước này ngày một tăng. Vấn đề quan trọng để khách du lịch đến với nước ta là phải có sản phẩm du lịch đa dạng, có chất lượng, bảo đảm môi trường và an ninh trật tự. Làm sao để người nước ngoài đến với Việt Nam không phải vì chính sách miễn thị thực mà vì chúng ta có những sản phẩm du lịch đáng để đến, đáng để quay lại.

Việc bổ sung một trong những điều kiện để có thể quyết định đơn phương miễn thị thực cho công dân của một nước tại Điều 1, Khoản 8 của dự thảo sửa đổi bổ sung Khoản 1, Điều 13 Luật hiện hành. Theo đó, để Chính phủ có thể quyết định đơn phương miễn thị thực có thời hạn đối với công dân của một nước, thì quốc gia đó: Phải có chính sách tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp thị thực hoặc đơn phương miễn thị thực cho công dân Việt Nam sẽ là quy định bổ sung cần thiết để cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam có thêm cơ sở pháp lý để yêu cầu phía nước ngoài tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa trong việc quyết định chính sách thị thực cho công dân của ta, bảo đảm quyền và lợi ích tương ứng của công dân Việt Nam. Đồng thời, bảo đảm tiến tới gần hơn nguyên tắc đối đẳng về vấn đề này trong quan hệ đối ngoại, thuận lợi hơn cho ta trong đàm phán theo hướng từng bước tăng số nước mà công dân Việt Nam đến không cần thị thực, góp phần nâng cao xếp hạng hộ chiếu Việt Nam mà thời gian qua đã có một số thông tin phản ánh việc hộ chiếu của Việt Nam bị tụt hạng. 

Lê Anh Tuấn - ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh
Nguyễn Vũ lược ghi