Năm thập kỷ lễ hội nhạc jazz

- Thứ Năm, 01/01/2015, 09:32 - Chia sẻ
Lễ hội nhạc jazz Berlin (Jazzfest Berlin) đã và đang thu hút nhiều siêu sao. Có nghệ sĩ tham gia nhiều lần, và mỗi năm luôn có thêm nhân tố mới, sự kiện này không ngừng phát triển. ĐBND giới thiệu một số tên tuổi kỳ cựu nhất trong suốt năm mươi năm lễ hội nhạc jazz Berlin.

Giáo hoàng nhạc jazz

 

Phóng viên âm nhạc, nhạc sĩ kiêm nhà sản xuất Joachim-Ernst Berendt sáng lập lễ hội nhạc jazz Berlin năm 1964, là Giám đốc nghệ thuật chương trình này trong bảy năm. Ông là tác giả cuốn sách nổi tiếng Jazzbuch (Jazz Book - sách nhạc jazz), được dịch sang nhiều thứ tiếng và cập nhật thường xuyên, được tôn vinh là thánh kinh của giới hâm mộ nhạc jazz.
 
Nghệ sĩ kèn trumpet Miles Davis

Năm 1964, Miles Davis sinh ở Illinois là một siêu sao. Cùng tham gia buổi hòa nhạc ở Berlin ngày 25.9 năm ấy với ông là Herbie Hancock (piano), Wayne Shorter (saxophone), Ron Carter (bass) và Tony Williams (bộ gõ). Nhóm đặc biệt này đã tạo ra album huyền thoại Miles in Berlin.
 
Ca sĩ Sarah Vaughan

Được gọi là Vị thánh (The Divine One), nữ danh ca nhạc jazz giọng khàn được Hiệp hội bảo trợ nghệ thuật quốc gia Mỹ tôn vinh là  bậc thầy nhạc jazz. Sự nghiệp đơn ca của Sarah Vaughan bắt đầu năm 1945. Năm sau, nữ danh ca đoạt giải Grammy cho đĩa đơn If You Could See Me Now do nhạc sĩ Tadd Dameron sáng tác riêng cho bà. Vaughan trình diễn hai lần tại lễ hội nhạc jazz, năm 1967 và năm 1969.
 
Nghệ sĩ đàn tăng rung Lionel Hampton và Milt Jackson

Chắc chắn đây là hai nghệ sĩ nhạc jazz nổi tiếng nhất với nhạc cụ đàn tăng rung (vibraphone – giống mộc cầm nhưng có bộ phận cộng hưởng bằng điện đặt dưới thanh kim loại). Berendt gọi Hampton là “núi lửa sức sống”, và ông thể hiện đúng biệt danh đó trong ba lần xuất hiện ở Jazzfest. Bức ảnh này chụp tại Jazzfest 1992, Hampton và khách mời đặc biệt của ông là Milt Jackson. Họ rất hưng phấn. 
 
Nghệ sĩ keyboard Joe Zawinul

Nghệ sĩ bàn phím và nhà soạn nhạc sinh ở Áo Joe Zawinul được ghi nhận là người sáng tạo nhạc jazz fusion (còn gọi là jazz-rock fusion hoặc fusion – tạm dịch là lai ghép, là thể loại kết hợp nhạc jazz với các thể loại nhạc như rock, funk, R&B, nhạc điện tử và world music) và âm thanh nhạc cụ điện tử tổng hợp riêng. Ông viết ca khúc cho Miles Davis và Cannonball Adderley, đồng sáng lập nhóm Weather Report có bài hát Birdland nổi tiếng. Zawinul xuất hiện ba lần ở lễ hội nhạc jazz: năm 1975 (với Weather Report), năm 1985 và năm 2005.
 
Chỉ huy dàn nhạc Gil Evans
 

Nghệ sĩ piano sinh ở Canada là nhân tố phát triển nhiều phong cách nhạc jazz, gồm cool jazz (có giai điệu thoải mái, thịnh hành thập kỷ 1940, 1950 ở Mỹ), free jazz (phong cách tự do, thịnh hành những năm 1960) và fusion. “Giáo hoàng nhạc jazz” Berendt gọi Evans, người kết hợp free jazz với ban nhạc lớn là “nhà cải biên chính sách tự do đầu tư tuyệt vời”.
 
Nghệ sĩ kèn trombone Albert Mangelsdorff

Nghệ sĩ quê Frankfurt này có mặt gần như đều đặn ở lễ hội nhạc jazz Berlin từ năm 1964 đến năm 2004. Mangelsdorff tham gia phong trào nhạc jazz tự do châu âu vào cuối những năm 1960. Năm 1995, ông trở thành giám đốc âm nhạc của Jazzfest. Giải thưởng Albert Mangelsdorff của Liên hiệp nhạc sĩ jazz Đức một năm hai lần là giải thưởng nhạc jazz độc đáo quan trọng nhất trong khu vực nói tiếng Đức.

Nghệ sĩ kèn saxophone tenor Archie Shepp
 

Nghệ sĩ saxo sinh ra ở Mỹ Archie Shepp trình diễn bốn lần ở lễ hội nhạc jazz từ năm 1967 đến năm 2012. Ông trở lại vào năm 2014 với âm thanh đặc trưng: mộc, say đắm, thiết tha và hết mình. Shepp kết hợp chặt chẽ dòng trống mạnh mẽ và truyền thống âm nhạc gốc Phi thành phong cách của mình.
 
Ca sĩ Bobby McFerrin

Bobby McFerrin phát hành album đầu tiên năm 1982 và biểu diễn album này ở Jazzfest Berlin cùng năm. Nổi tiếng với ca khúc gây xúc động mạnh Don’t Worry, Be Happy năm 1988, McFerrin mười lần đoạt giải Grammy. Không chỉ hát, ông còn là một tài năng beatbox (Vocal percussion, Multivocalism - người biểu diễn dùng miệng để mô phỏng giai điệu, âm thanh khác).
 
Tứ tấu Zentralquartett

Ngày 4.11.1990, Zentralquartett - nhóm free jazz nổi tiếng nhất Đông Đức lần đầu tiên biểu diễn tại Jazzfest Berlin. Nghệ sĩ dương cầm Ulrich Gumpert viết tác phẩm The Angel không lâu trước khi bức tường Berlin sụp đổ năm 1989. Kỷ niệm 25 năm sự kiện lớn của nước Đức, bộ tứ tái hiện bản nhạc này ở lễ hội nhạc jazz năm nay.

Tri Sơ lược dịch
Theo DW