Nga về đích đầu tiên?

Chiến thắng cho tất cả

Theo Japan Times, Nga có kế hoạch đăng ký vaccine ngừa Covid-19 trong khoảng 10 - 12.8 tới, dọn đường trở thành quốc gia đầu tiên chính thức phê duyệt loại vaccine này để chuẩn bị cho tiêm phòng, chống đại dịch.

Viện Nghiên cứu dịch tễ học và vi sinh học Gamaleya ở Thủ đô Moscow là nơi phát triển vaccine trên, dưới sự tài trợ của Quỹ Đầu tư phát triển Nga (RDIF) do Chính phủ kiểm soát. Theo nguồn tin chưa chính thức, rất có thể vaccine sẽ được chấp thuận sử dụng dân sự trong vòng 3 - 7 ngày kể từ khi đăng ký được phê duyệt.

Trong cuộc họp trực tuyến của Tổng thống Nga Putin với các quan chức hôm 29.7, Phó Thủ tướng Tatyana Golikova cho biết, vaccine Gamaleya sẽ được đăng ký có điều kiện vào tháng 8, nghĩa là thử nghiệm sẽ vẫn cần được tiến hành trên 1.600 người khác. Và sản xuất có thể bắt đầu vào tháng 9. Bà phát biểu: “Những yêu cầu quan trọng đối với vaccine mới là tính hiệu quả và sự an toàn. Vì vậy, mọi thứ vẫn được thực hiện rất cẩn thận và chính xác”. “Niềm tin của chúng tôi đối với vaccine phải là tuyệt đối”. Trước đó, hãng tin nhà nước Nga RIA Novosti đưa tin, vaccine có thể được phê duyệt vào ngày 15 - 16.8. Tuy nhiên, cả Viện Gamaleya lẫn RDIF từ chối bình luận.

Mặc dù vaccine của Nga đã được các nhà phát triển quảng cáo là an toàn và nhiều khả năng là loại vaccine đầu tiên đến với công chúng, song các dữ liệu về nó vẫn chưa được công bố và tốc độ làm việc của các nhà phát triển đang làm dấy lên nhiều câu hỏi. Dự kiến, Gamaleya sẽ bắt đầu thử nghiệm giai đoạn 3 vào tuần tới tại Nga, Ảrập Xê út và Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE). Mục đích nhằm bảo đảm vaccine được phê duyệt vào ngày 10.8 hoặc sớm hơn, cho phép hàng nghìn nhân viên y tế tuyến đầu được tiêm, trong khi vaccine quy mô lớn cho người dân có thể bắt đầu sản xuất vào tháng sau đó. Cuối tuần trước, Bộ trưởng Bộ Y tế Nga Mikhail Murashko khi trả lời phỏng vấn báo chí cũng cho biết, vaccine của Nga sẽ được cung cấp cho các chuyên gia y tế trước khi các cuộc thử nghiệm lâm sàng hoàn tất. Ông cùng nhiều quan chức nói rằng, vaccine chưa được phổ biến rộng rãi trước cuối năm nay.

Hiện nay, Nga có gần 830.000 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2, nhiều thứ 4 trên thế giới. Mặc dù số ca nhiễm mới hàng ngày giảm hơn một nửa so với mức đỉnh ban đầu, nhưng Tổng thống Putin trong một cuộc họp gần đây cho rằng, một số khu vực ở Nga đã tái mở cửa quá nhanh sau lệnh phong tỏa toàn quốc kết thúc vào tháng 5. Mới đây nhất, hôm 29.7, phát biểu tại cuộc họp về y tế và diễn biến dịch bệnh trong nước, ông chủ Điện Kremlin nhận định, dịch Covid-19 ở Nga cơ bản ổn định nhưng vẫn diễn biến phức tạp, có khả năng sẽ xấu trở lại. Vì vậy, Nước Nga cần phải chuẩn bị cho sự bùng phát của dịch bệnh vào mùa thu và mùa đông. Ông yêu cầu người dân Nga không được sơ suất, tự mãn, mất cảnh giác, quên đi các khuyến nghị của bác sĩ và tiếp tục tuân thủ các biện pháp phòng chống dịch bệnh, tránh để các hoạt động kinh tế của Nga bị đình trệ một lần nữa.

Theo giới thạo tin, các doanh nghiệp và giới chức Nga đã được quyền truy cập vaccine thử nghiệm vào đầu tháng 4, trong khi các tình nguyện viên quân sự đã hoàn tất thử nghiệm giai đoạn 2 vào tuần trước. Bộ trưởng Murashko cho biết thêm, tuần này, Nga bắt đầu thử nghiệm lâm sàng cho loại vaccine thứ hai do phòng thí nghiệm Vector ở thành phố Novosibirsk phát triển và hai loại khác sẽ được phép thử nghiệm sớm.

Mới đây, ông Kirill Dmitriev, người đứng đầu RDIF đã nói với hãng tin CNN rằng: “Người Mỹ từng rất ngạc nhiên khi họ nghe tiếng bíp của Sputnik. Tương tự với loại vaccine này. Nga sẽ cán đích trước tiên”. Sputnik là vệ tinh nhân tạo đầu tiên trên thế giới được Liên Xô phóng vào vũ trụ ngày 4.10.1957, mở đầu kỷ nguyên không gian.

Cuộc đua trên thế giới

Phản ứng trước thông tin Nga có thể có vaccine ngừa Covid-19 đầu tiên, Giáo sư John Oxford, đồng tác giả cuốn sách Human Virology (Virus trên con người) cho hay, ông “ấn tượng nhưng không ngạc nhiên” trước sự tiến bộ của chương trình này. “Vaccine thử nghiệm đến từ Viện Gamaleya, một viện nghiên cứu cực lớn ở Moscow… Họ sẽ bảo đảm quá trình thử nghiệm đạt được các tiêu chuẩn quốc tế để nó có thể được cấp phép ở nước ngoài cũng như tại Nga”.

Trong khi đó, ông Ian Jones, một giáo sư về virus học tại Đại học Reading của Vương quốc Anh cho rằng, vaccine của Nga dựa trên công nghệ đã được hiểu rõ, nghĩa là nó không có khả năng gây nguy hiểm và sẽ an toàn.

Hiện nay, các nhà nghiên cứu và công ty dược phẩm ở nhiều quốc gia đang chạy đua tìm vaccine ngừa Covid-19. Theo cập nhật mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới, toàn cầu có khoảng 25 vaccine tiềm năng đang trải qua các thử nghiệm lâm sàng, cộng với 139 vaccine trong giai đoạn đánh giá tiền lâm sàng. Trong số các vaccine đã được thử nghiệm lâm sàng, chỉ có 4 loại, một của Mỹ, một của Anh và hai của Trung Quốc, đã được vào danh sách đạt tới giai đoạn 3, nghiên cứu tính hiệu quả trong thực tế.

Vaccine đầu tiên do Đại học Oxford phát triển, bắt đầu thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 2 ở Vương quốc Anh hồi tháng 5, trong khi vaccine của Mỹ do công ty công nghệ sinh học Moderna trụ sở ở Massachusetts nghiên cứu, bắt đầu thử nghiệm giai đoạn 3 tuần này. Hai loại vaccine của Trung Quốc do Viện Nghiên cứu các sản phẩm sinh học Vũ Hán và công ty dược phẩm Sinopharm phát triển dự định sớm thử nghiệm lâm sàng ở UAE thông qua hợp tác với công ty công nghệ Nhóm 42 của nước này.

Các thử nghiệm ở giai đoạn 3 thường được thực hiện ở một vài quốc gia nhằm bảo đảm thử nghiệm được tiến hành trên nhiều người khác nhau về mặt di truyền. Các nhà chức trách UAE cho biết, nước này là địa điểm lý tưởng do có dân số đa dạng. Được biết, có đến 30 triệu liều vaccine có thể được sản xuất tại Nga vào cuối năm nay, với năng lực sản xuất ở nước ngoài đạt 170 triệu liều nhờ các thỏa thuận của Moscow với năm quốc gia.

Vaccine của quốc gia nào được phê duyệt đầu tiên không quan trọng bằng việc con người đã tìm ra phương cách đẩy lùi đại dịch Covid-19 và đưa cuộc sống trở lại bình thường. Chiến thắng của một quốc gia chính là chiến thắng của cả thế giới.