Có rất nhiều chiêu thức để nhà đầu tư kiếm lời từ việc bớt diện tích sử dụng chung, riêng; sử dụng xi măng không đúng mác, đến sử dụng thiết bị nội thất không đúng cam kết. Bằng việc sử dụng những khái niệm trừu tượng “tương đương”, “ngang bằng” trong hợp đồng, chủ đầu tư vô tư sử dụng các thiết bị chỉ có giá trị “tương đương” hoặc “ngang bằng”. Chẳng hạn, các loại cửa (cửa chính, cửa ngăn phòng, cửa sổ…) đều được ghi trong hợp đồng là có chất lượng tương đương, hoặc ngang bằng với các sản phẩm của Eurowindow; hay sử dụng các thiết bị vệ sinh tương đương với Viglacera… Không hiếm chung cư khi mời gọi khách hàng thì quảng bá sản phẩm “được thiết kế theo phong cách và tiêu chuẩn chất lượng Nhật Bản, châu Âu…”, nhưng tuổi thọ của các sản phẩm thì “hên, xui”.
Thực tế thì không phải người mua nhà nào cũng cẩn thận đọc các thông tin liên quan. Bởi, điều họ quan tâm nhất là các giai đoạn đóng tiền, các khoản phí phải đóng và thời gian nhận nhà. Còn rất ít người thắc mắc “chất lượng tương đương” là thế nào, sản phẩm của nhà sản xuất nào? Mọi việc chỉ vỡ ra khi nhận nhà, đã lỡ tay ký vào biên bản giao nhận nhà; sử dụng được vài ba tháng đã hỏng hóc, phải sửa chữa, thay thế.
Việc sử dụng những khái niệm trên cũng rất “tiện” cho chủ đầu tư khi phát sinh tranh chấp. Bởi, giá trị tương đương, chất lượng ngang bằng hoàn toàn khác với chất lượng của nhà sản xuất. Hơn nữa, khi đã ký vào biên bản giao nhận nhà có nghĩa người mua đã đồng ý với chất lượng, quy cách kỹ thuật của sản phẩm. Mặc dù, tại Khoản 2 Điều 85, Luật Nhà ở năm 2015 quy định “Nhà ở được bảo hành kể từ khi hoàn thành việc xây dựng và nghiệm thu đưa vào sử dụng với thời hạn như sau: Đối với nhà chung cư thì tối thiểu là 60 tháng; Đối với nhà ở riêng lẻ thì tối thiểu là 24 tháng”. Thời gian bảo hành này quá dài so với chất lượng tương đương, ngang bằng. Bởi cũng vì giá trị tương đương, chất lượng ngang bằng, nên sau khi đưa vào sử dụng một thời gian ngắn thì từ các tiện ích chung đến tiện nghị riêng đều có sự cố, như thang máy 15 - 30 phút mới đến lượt; trần nhà thấm nước; mất điện, mất nước, cháy nổ…
Nhà giá rẻ cần phải được hiểu theo đúng bản chất của nó. Giá rẻ là do diện tích các căn hộ nhỏ, vị trí xa trung tâm, hoặc nhà đầu tư bán các căn hộ dưới dạng thô, phần nội thất do khách hàng tự mua, tự hoàn thiện theo điều kiện kinh tế của mình, không phải cắt bớt hoặc cung cấp các dịch vụ, điều kiện sống kém chất lượng. Chất lượng nhà ở giá thấp không thể bằng nhà ở giá cao là thực tế phải chấp nhận. Tuy nhiên, người mua nhà cũng cần cẩn trọng trước khi đặt bút ký hợp đồng và ký nghiệm thu kỹ thuật khi nhận bàn giao nhà. Nếu cần thiết, có thể mời đơn vị có chức năng kiểm định để bảo đảm sản phẩm được lắp đặt tại công trình thật sự tương đương với tiêu chuẩn kỹ thuật của sản phẩm được đề xuất trong hợp đồng, làm căn cứ buộc chủ đầu tư bảo đảm an toàn cho người dân…
