Bảo đảm nhân lực
Trong lần thí điểm đầu tiên thực hiện thanh tra chuyên ngành về ATTP theo Quyết định số 38/2015 của Thủ tướng Chính phủ, TP Hà Nội đã thành lập 65 đoàn để thanh tra, kiểm tra hơn 3.500 cơ sở. Đồng thời phát hiện 786 cơ sở vi phạm, trong đó phạt tiền 371 cơ sở với tổng số tiền gần 1,2 tỷ đồng. Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung cho biết, so với trước khi thí điểm, số cơ sở bị phạt tiền tăng 237% và tổng số tiền phạt tăng 240%. Điều đó đã khẳng định mô hình thanh tra chuyên ngành về ATTP tuyến cơ sở đã giúp tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước đồng thời nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người sản xuất, kinh doanh.
Mặc dù vậy, theo đánh giá của các chuyên gia, công tác thanh tra, kiểm tra còn nhiều hạn chế, đặc biệt ở tuyến xã phường vẫn còn tình trạng nể nang, né tránh. Đại diện UBND huyện Đông Anh chỉ rõ, bên cạnh những khó khăn về việc cơ sở kinh doanh trên địa bàn nhỏ lẻ, thường xuyên biến động dẫn tới khó phát hiện, điều tra và rà soát thì ở cấp xã, vẫn có nơi chưa quyết liệt khi xử lý vi phạm. Nguyên nhân là do đa phần các hộ kinh doanh là người quen biết, nên khi kiểm tra, cán bộ cấp xã chủ yếu là nhắc nhở thay vì xử phạt. Hơn nữa, việc thí điểm thanh tra chuyên ngành còn gặp nhiều vướng mắc ở khâu nhân lực. Đơn cử như thời gian đào tạo lực lượng thanh tra ngắn, thiếu nhân lực, thanh tra viên tại các địa phương vẫn chủ yếu là kiêm nhiệm.
Từ ngày 10.7.2019, Hà Nội triển khai và mở rộng thí điểm thanh tra chuyên ngành ATTP |
| Nguồn: ITN |
Chính vì vậy, để thực hiện có hiệu quả Quyết định số 47/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc thí điểm triển khai thanh tra chuyên ngành ATTP, từ ngày 10.7.2019 - 10.7.2020, Hà Nội sẽ triển khai và mở rộng thực hiện thí điểm thanh tra chuyên ngành ATTP đến tất cả 30 quận/huyện/thị xã và 584 xã, phường, thị trấn. Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung chia sẻ, rút kinh nghiệm từ đợt đầu thí điểm, ngay từ đầu năm 2019, TP Hà Nội đã tổ chức đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ cho lực lượng thanh tra viên. Sau hơn 6 tháng tổ chức đào tạo (tổng cộng hơn 3.000 thanh tra viên), đến nay, 100% các quận, huyện, thị xã và xã, phường, thị trấn đã có đủ lực lượng để thành lập từ 1 - 2 đoàn thanh tra chuyên ngành ATTP.
Trước những lo ngại của doanh nghiệp về việc một số cán bộ thanh tra vận dụng máy móc, thiếu linh hoạt hoặc chưa nắm vững nghiệp vụ, thiếu kiến thức về pháp luật dẫn đến xử phạt chưa đúng, Phó Chánh Thanh tra Bộ Y tế Nguyễn Văn Nhiên khẳng định, theo quy định của Luật Thanh tra và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, việc thanh tra không được trùng lặp. Đối với doanh nghiệp, thanh tra không quá 1 lần/năm, trừ trường hợp có vi phạm rõ ràng hoặc có đơn thư khiếu nại, tố cáo, chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền. Theo đó, sau những lần thanh tra, phải có đánh giá về những yếu tố nguy cơ cao mất ATTP. Từ đó xác định mục đích thanh tra trong những lần sau. Điều này vừa tránh tình trạng thanh tra chồng chéo, vừa bảo đảm hiệu quả công việc.
Đặt ra chỉ tiêu cụ thể
Là đơn vị lần đầu triển khai thanh tra chuyên ngành ATTP, với gần 1.900 cơ sở kinh doanh thực phẩm, Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ Phạm Xuân Tài cho biết, ý thức tuân thủ các quy định về ATTP của các cơ sở nhỏ lẻ chưa cao. Chính vì vậy, quận đã đặt chỉ tiêu tăng tần suất kiểm tra, tập trung các cơ sở có nguy cơ mất ATTP cao và kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm theo quy định.
Tương tự, quận Hai Bà Trưng cũng ban hành kế hoạch thanh tra chuyên ngành ATTP đến hết năm 2019. Ðại diện UBND quận Hai Bà Trưng cho biết, quận đặt chỉ tiêu số cơ sở được thanh tra hàng năm đạt 25% tổng số cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm do quận quản lý và đạt 50% tổng số cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm do phường quản lý. Đối với các quận, huyện khác như Bắc Từ Liêm, Hà Ðông, Hoài Ðức và thị xã Sơn Tây, cùng với hỗ trợ của thành phố sẽ hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá hoạt động thanh tra, kiểm tra về ATTP tại các xã, phường, thị trấn.
Ðể triển khai thí điểm thanh tra chuyên ngành ATTP đạt kết quả tốt, Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Khắc Hiền đề nghị các quận, huyện, xã, phường cần xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, đòi hỏi sự chỉ đạo quyết liệt. Thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc tiến độ thực hiện thanh tra chuyên ngành ATTP của các đơn vị, kịp thời phát hiện các vướng mắc, phát sinh để có biện pháp khắc phục. Duy trì đường dây liên lạc, tư vấn hỗ trợ nghiệp vụ cho các đoàn thanh tra trong những tình huống cụ thể.
“Song, công tác thanh tra phải bảo đảm minh bạch, xử phạt phải công minh và nếu cơ sở, doanh nghiệp không đồng ý kết quả thanh tra phải tiến hành xem xét, thanh tra lại. Mục đích là ngăn chặn nguy cơ ngộ độc thực phẩm, nguy cơ gây hại tới sức khỏe người dân từ thực phẩm bẩn. Trong quá trình thanh tra, chính quyền địa phương cần tăng cường tuyên truyền không chỉ cho cơ sở, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm, mà cho cả người tiêu dùng, tiến tới thay đổi hành vi, ý thức chấp hành pháp luật về ATTP” - Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Khắc Hiền nhấn mạnh.
