Rèn luyện, hun đúc tinh thần khởi nghiệp

Được các doanh nghiệp đánh giá cao

Nằm trong khuôn khổ Ngày hội Khởi nghiệp Quốc gia của HSSV (SWIS) năm 2018, sau khi kết thúc Cuộc thi học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp, đã có 4 dự án đoạt giải của cuộc thi được các doanh nghiệp hỗ trợ phát triển thành các doanh nghiệp cụ thể gồm có dự án Inut Platform; Finbox của khối sinh viên đã được Shark Phú đầu tư thành các doanh nghiệp hiện đang vận hành tốt; dự án Nanorrutin của Trường THPT Phan Đình Phùng Hà Nội; Cao trị bỏng của THPT Phúc Trạch Hà Tĩnh đã được các doanh nghiệp mua lại và hỗ trợ phát triển thành các sản phẩm và đưa ra thị trường, được người tiêu dùng đánh giá cao. Như vậy, khác với nhiều cuộc thi, các dự án không chỉ dừng lại ở ý tưởng trên giấy, nhiều dự án tại SWIS đã gặt hái được những trái ngọt, có doanh thu, lợi nhuận.

Tiếp nối thành công trong năm 2018, Cuộc thi học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp 2019, đã nhận được hơn 300 bài thi, thu hút hơn 200 trường đại học, cao đẳng, trung cấp, phổ thông trung học trong toàn quốc, tiếp cận trên 200.000 học sinh, sinh viên ở độ tuổi từ 16-24 tuổi. Cùng với đó, chất lượng bài dự thi khá đa dạng, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ, giáo dục, y tế, xã hội… Năm nay cuộc thi chọn ra 68 đề tài vào vòng chung khảo, trong đó 50 đề tài dự án xuất sắc nhất của sinh viên và 18 đề tài của học sinh phổ thông. Đây là những con số ấn tượng, đặc biệt hơn là có sự tham gia của học sinh phổ thông.

Điều đó cho thấy, sau 2 năm triển khai Đề án 1665 theo Quyết định số 1665/QĐ–TTg ngày 30.10.2017 về việc Phê duyệt Đề án “Hỗ trợ HSSV khởi nghiệp đến năm 2025, tinh thần khởi nghiệp trong HSSV đã có những chuyển biến rõ nét, số lượng dự án khởi nghiệp của HSSV ngày càng nhiều, chất lượng ngày càng cao. Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho rằng, “Từ 200 dự án khởi nghiệp thì năm nay con số đó đã là 300 dự án. Chất lượng của các ý tưởng, các dự án khởi nghiệp cũng tốt hơn, được các doanh nghiệp đánh giá cao hơn, kết nối tốt hơn và như vậy là chúng ta đã đóng góp nhiều hơn cho phong trào khởi nghiệp quốc gia. Đây là tín hiệu tốt” - Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam thăm quan các dự án khởi nghiệp về khoa học công nghệ

Tăng cường kết nối và chia sẻ

Thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp của HSSV là một trong những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần tạo việc làm cho sinh viên sau tốt nghiệp. Tuy nhiên, Bộ GD-ĐT vẫn thừa nhận, cách tiếp cận của mỗi cơ sở đào tạo là khác nhau và đa phần mục tiêu, nhiệm vụ của nhà trường vẫn thể hiện ở các văn bản dạng Kế hoạch của trường mà chưa được đưa vào phần mục tiêu, sứ mệnh, tầm nhìn dài hạn. Hình thức thể hiện vẫn theo dạng phong trào chưa đi vào thực chất. Một số cơ sở đào tạo, lãnh đạo nhà trường chưa thực sự quan tâm mức độ triển khai các hoạt động còn nhiều hạn chế. Cụ thể, tỉ lệ cơ sở đào tạo có chuyên trang truyền thông riêng về hỗ trợ khởi nghiệp là rất nhỏ, theo báo cáo các trường chỉ có khoảng 10% số trường có chuyên trang truyền thông về hỗ trợ khởi nghiệp kể cả hình thức mạng xã hội. Số trường có cuộc thi khởi nghiệp riêng chiếm khoảng 15%. Còn lại đa phần các trường đều tham gia cuộc thi của các sở ban ngành tại địa phương hoặc các cuộc thi do dơn vị khác tổ chức.

Trong công tác hỗ trợ đào tạo, số lượng các trường đưa chương trình đào tạo về khởi nghiệp thành các môn học chính khóa hoặc ngoại khóa hiện nay mới chỉ tập trung ở một số cơ sở đào tạo chuyên ngành về kinh doanh, kinh tế và ở một số môn tự chọn. Tỉ lệ các trường có môn học khởi nghiệp riêng chỉ chiếm khoảng 7-8%. Chưa kể, nội dung chương trình đào tạo về khởi nghiệp chưa thống nhất, chưa có khung chương trình đào tạo về khởi nghiệp (E&I) cho các cơ sở đào tạo và cho các chuyên ngành đào tạo.

Cùng với đó, mới chỉ có 50% các trường đã thành lập được các câu lạc bộ khởi nghiệp thuộc các lĩnh vực ưu tiên dựa trên thế mạnh của các cơ sở đào tạo, khoảng 20 cơ sở đào tạo đã bố trí được các không gian chung hỗ trợ khởi nghiệp dành cho HSSV. Tuy nhiên mô hình không gian chung mới chỉ ở dạng như Thư viện mở chưa đúng với mô hình không gian hỗ trợ khởi nghiệp (Co-working space). Theo đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam yêu cầu, Bộ GD-ĐT chỉ đạo tất cả các trường đại học phải có ít nhất một không gian làm việc chung. Bên cạnh đó, các trường đại học, các thầy cô giáo phải cùng nhau làm và cùng nhau chia sẻ học liệu trên môi trường mạng. “Nếu chúng ta học ở các trường khác nhau mà được tiếp cận học liệu của các thầy giỏi nhất thuộc các lĩnh vực thì không chỉ sinh viên một trường mà tất cả sinh viên trong cả nước sẽ được thụ hưởng chung”, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nói.

Kết nối giữa các trường với nhau, giữa nhà trường với doanh nghiệp, kết nối giữa các bộ, ngành để hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp cũng cần hiệu quả hơn. “Hiện nay, chúng ta đã có nền tảng là hệ tri thức Việt số hóa, những người đã tốt nghiệp đại học, những người có kinh nghiệm làm việc ở nước ngoài có thể cùng tham gia chia sẻ, nhưng đến giờ việc này vẫn chưa làm được nhiều. Sáng tạo là của cá nhân nhưng kết nối lại với nhau thì sáng tạo đó sẽ mang tới hiệu quả chung, tốt hơn, càng cổ vũ chúng ra sáng tạo được thêm những cái mới” - Phó Thủ tướng chia sẻ.