Tiến độ chậm - do đâu?

Cải tạo toàn bộ

Theo ghi nhận thực tế, dọc bờ rạch Xuyên Tâm có đủ các loại rác thải trôi nổi khắp bề mặt rạch, nằm dưới sàn những ngôi nhà hai bên rạch, bốc mùi hôi nồng nặc. Từ nhiều năm nay, hàng nghìn hộ dân sinh sống ở khu vực vẫn phải sống chung với con rạch ngập rác thải và bệnh dịch.

Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh cho biết, hệ thống rạch Xuyên Tâm hiện đang tải nước thải của 40% người dân quận Bình Thạnh, với khoảng 40.000m3 lượng nước thải chưa qua xử lý mỗi ngày. Chính tình trạng ô nhiễm đã tạo điều kiện cho nhiều chuột, bọ, ruồi muỗi sinh sôi, gây ra bệnh tật. Chính quyền địa phương đang phải đặt một chiếc phao để ngăn rác từ rạch Xuyên Tâm chảy ra kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè.

Tiến độ triển khai thực hiện dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm còn chậm	Nguồn: ITN

Ngay từ năm 2002, Dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm đã được phê duyệt. Chưa kể, cuối năm 2018, UBND TP Hồ Chí Minh cũng chỉ đạo giao Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố phối hợp với nhà đầu tư nghiên cứu tách dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm cũ, nhằm đẩy nhanh tiến độ cải tạo.

Dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm sẽ bao gồm việc cải tạo môi trường, xây dựng cơ sở hạ tầng và khai thác quỹ đất ven rạch Xuyên Tâm. Theo đó, nhà đầu tư sẽ thực hiện cải tạo toàn bộ con rạch bao gồm tuyến chính dài 6,2km, ba tuyến nhánh dài tổng cộng 1,9km nối từ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè với sông Vàm Thuật, chảy qua quận Bình Thạnh và quận Gò Vấp. Sau khi hoàn thành dự án sẽ thoát nước cho lưu vực rộng khoảng 703ha. Ngoài ra, dự án sẽ xây dựng khu đô thị thông minh với những thiết bị tiết kiệm năng lượng, nước cùng hệ thống hạ tầng giao thông hoàn chỉnh từ quỹ đất dọc hai bên tuyến để khai thác hoàn vốn. Các căn hộ tái định cư cũng được xây dựng tại chỗ để bố trí nơi ở cho những hộ dân bị giải tỏa.

Dự kiến tổng số căn hộ bị ảnh hưởng bởi dự án cải tạo là 2.135 căn, trong đó 915 căn giải tỏa toàn phần, 1.220 căn giải tỏa một phần. Nguồn vốn thực hiện cho bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là ngân sách dự kiến khoảng 3.751 tỷ đồng. UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, sẽ thanh toán hợp đồng BT (phần xây lắp) bằng khai thác quỹ đất hiện hữu tại chỗ, dọc bên tuyến kênh ven rạch Xuyên Tâm. Đối với phần chênh lệch thiếu có thể thanh toán bằng tiền từ đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật.

Tiến độ còn chậm

Trên thực tế, hiện tiến độ triển khai thực hiện Dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng và khai thác quỹ đất ven rạch Xuyên Tâm vẫn rất chậm, trong khi môi trường xung quanh ngày càng ô nhiễm. Tại buổi giám sát của HĐND TP Hồ Chí Minh về tiến độ và hiệu quả triển khai các dự án chống ngập trên địa bàn quận Bình Thạnh, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh Hồ Phương cho hay, dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm còn vướng mắc ở chỗ vẫn chưa lựa chọn được nhà đầu tư và chưa được thông qua chủ trương đầu tư công để ghi vốn bồi thường giải phóng mặt bằng, làm cơ sở triển khai thực hiện.

Theo Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh, dự án ban đầu có tổng mức đầu tư khoảng 4.000 tỷ đồng, trong đó hơn 1.000 tỷ đồng bồi thường giải phóng mặt bằng và hơn 2.000 tỷ đồng xây lắp. Tuy nhiên, theo tính toán lại của quận, hiện nay chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án khoảng 3.700 tỷ đồng và quận đã đề xuất thành phố giao cho quận làm chủ đầu tư dự án bồi thường.

“Nên tách Dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng và khai thác quỹ đất ven rạch Xuyên Tâm thành hai dự án gồm dự án bồi thường và dự án xây lắp, bởi nếu gộp chung thì tổng mức đầu tư dự án quá lớn. Sau khi bồi thường giải tỏa xong sẽ tiến hành kêu gọi đầu tư sau” - ông Phương cho biết.

Để tập trung nguồn lực cải tạo rạch Xuyên Tâm, UBND TP Hồ Chí Minh cũng yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị có liên quan tập trung rà soát công tác giải phóng mặt bằng, phương thức đầu tư, tiến hành đánh giá những thuận lợi, vướng mắc trong quá trình triển khai dự án. Ngoài ra, với kiến nghị tách dự án của UBND quận Bình Thạnh, Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố đang nghiên cứu cùng nhà đầu tư và nếu triển khai tiếp dự án sẽ báo cáo lại Thường trực Thành ủy thông qua nếu chủ trương có khác so với chủ trương ban đầu trước ngày 31.10.2019.