990 năm Thanh Hóa (1029 - 2019)

Tỏa sáng cùng non sông

- Thứ Tư, 08/05/2019, 08:18 - Chia sẻ
Kết hợp nhiều loại hình nghệ thuật trong sự gắn kết giữa truyền thống và hiện đại, chương trình nghệ thuật kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa chủ đề “Tỏa sáng cùng non sông đất nước” kỳ vọng truyền tải câu chuyện về bài ca giữ nước và khát vọng vươn lên của người dân Thanh Hóa anh hùng. Chương trình diễn ra lúc 20h ngày 8.5, tại Quảng trường Lam Sơn, TP Thanh Hóa.

“Tỏa sáng cùng non sông đất nước” có sự tham gia của 500 nghệ sĩ và các diễn viên Nhà hát Nghệ thuật Đương đại Việt Nam, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Thanh Hóa, Nhà hát Lam Sơn, CLB Tuồng Thăng Long Hà Nội và các võ sinh võ cổ truyền Việt Nam... Góp mặt trong chương trình có các tên tuổi từng ghi dấu ấn cho nghệ thuật dân tộc như NSND Hương Thơm, NSND Trương Hải Thọ, NSƯT Thế Việt, NSND Trần Bình…

Chiều dài lịch sử và chiều sâu văn hóa

Đạo diễn Lê Quý Dương cho biết, xây dựng kịch bản nghệ thuật cho Lễ kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa “là một công việc đặc biệt khó nhưng rất thú vị”. Thứ nhất, mốc thời gian 990 năm chỉ xác định sự hình thành tên gọi Thanh Hóa cho một vùng đất có tiến trình lịch sử hàng triệu năm gắn với sự xuất hiện của người Việt cổ. Bởi vậy, việc thể hiện lịch sử 990 năm Thanh Hóa trong 90 phút sao cho đầy đủ, tinh tế, là một thách thức lớn đối với bất cứ tác giả, đạo diễn nào. “Hơn nữa, Lễ kỷ niệm 990 năm không thể chỉ nhắc tới giai đoạn lịch sử từ khi xuất hiện tên gọi Thanh Hóa đến nay, mà còn cả cội nguồn lịch sử ở Thanh Hóa từ thủơ khai sinh mở cõi, để làm nổi bật ý nghĩa to lớn của sự xuất hiện tên gọi này trong bức tranh toàn cảnh của một vùng đất địa linh nhân kiệt”.

Theo đạo diễn Lê Quý Dương, “chương trình đặt ra yêu cầu phải bảo đảm chiều dài của lịch sử, chiều sâu của văn hóa”. Chỉ riêng quãng thời gian 990 năm (1029 - 2019) từ khi tên gọi Thanh Hóa ra đời, văn hóa và lịch sử nơi đây đã là cả một kho tàng khổng lồ, trải qua nhiều triều đại gắn liền với dòng chảy lịch sử dân tộc. Từ nhà Lý, nhà Trần, nhà Hồ, nhà Hậu Lê, nhà Trịnh, nhà Nguyễn đến thời đại Hồ Chí Minh với hai cuộc kháng chiến thần thánh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, thời kỳ hàn gắn vết thương chiến tranh, giai đoạn đổi mới hội nhập và phát triển, Thanh Hóa đã thực sự trở thành “vùng đất căn bản” của nước Đại Việt khi xưa, của Việt Nam hôm nay.

“Chủ đề của chương trình nhấn mạnh vào khía cạnh xứ Thanh tuy là “vùng đất căn bản” nhưng không tồn tại tách biệt mà tỏa sáng và hòa chung hào khí đất nước, tạo nên một tinh thần Việt Nam, sức mạnh Việt Nam như hôm nay”, tổng đạo diễn Lê Quý Dương nói.


Phối cảnh sân khấu Lễ hội 990 năm Thanh Hóa

Thần Đồng Cổ trên sân khấu hiện đại

Theo chiều dài lịch sử, miền đất cổ xứ Thanh còn được biết đến với dấu ấn của vương triều Lý. Tích xưa còn ghi, núi Đồng Cổ hiển linh Thần Trống Đồng giúp vua Hùng, vua Lý đuổi giặc phương Nam; Đồng Cổ Đại Vương báo mộng cho Lý Phật Mã (Lý Thái Tông) họa phản loạn. Ơn nghĩa cao dày với Thần Đồng Cổ, vua Lý Thái Tông đã rước linh vị Thần từ làng cổ Đan Lê ra Thăng Long lập miếu thờ và phong thần là “Thiên hạ minh chủ”. Từ năm 1028 và hàng năm, vua làm lễ minh thệ trước sự chứng giám của linh thần Đồng Cổ Đại Vương…

Trọng tích xưa, toàn bộ chương trình kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa đã được biểu tượng hóa thành câu chuyện của Thần Đồng Cổ. Từ mặt trống đồng trung tâm mở ra hình ảnh các di tích văn hóa lịch sử xưa và các công trình hiện đại hôm nay như đền Đồng Cổ, Thành Nhà Hồ, Tượng đài Lê Lợi, cầu Hàm Rồng. Chủ đề “Tỏa sáng cùng non sông đất nước” được phát triển trên ba chương với 9 trường đoạn liền mạch, gồm: “Địa linh nhân kiệt”, “Truyền thống anh hùng”, “Khát vọng thịnh vượng”. Trong đó, “Địa linh nhân kiệt” với các trường đoạn: Cội nguồn xứ sở, Hội thề Đồng Cổ, Gọi tên quê hương dẫn người xem về thăm di tích lịch sử núi Đọ, hang Con Moong, Mái Đá Điều trầm mặc, cổ kính. Ở những trường đoạn tiếp theo, người xem sẽ được chứng kiến những câu chuyện về truyền thống anh hùng với bài ca giữ nước cùng khát vọng thịnh vượng và nghị lực vững bước vươn lên của những người con Thanh Hóa hào hùng.

Áp dụng phương pháp dàn dựng tổng thể kết hợp nhiều loại hình nghệ thuật, gắn kết truyền thống và hiện đại, chương trình hướng tới phục vụ đông đảo các tầng lớp khán giả. Nghệ thuật tuồng, chèo cổ, trống đồng, ngâm vịnh, kết hợp các thể văn tế, cáo, đan xen với ca, múa, nhạc với việc ứng dụng mỹ thuật sắp đặt tĩnh và động, kỹ thuật cơ học sân khấu, âm thanh, ánh sáng, pháo kỹ xảo và nghệ thuật trình chiếu video hiện đại tạo nên một bức tranh đa sắc màu. Hơn 2.970 ống pháo hoa kỹ xảo sân khấu được chia thành ba lần trong chương trình, mỗi lần 990 ống tượng trưng cho Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa.

Chia sẻ những cảm nhận từ quá trình lên ý tưởng, xây dựng kịch bản chương trình, tổng đạo diễn Lê Quý Dương cho biết: “Điều thú vị nhất là lịch sử và văn hóa. Chính sự hiểu biết về lịch sử và văn hóa hôm qua đang mở ra cho hiện tại những bài học ý nghĩa để đi tới tương lai vững vàng. Chương trình là cơ hội vô cùng ý nghĩa cho chính tôi được học hỏi và chiêm ngưỡng một dân tộc Việt Nam lạc quan, cần cù, chịu khó, anh hùng, bất khuất đến nhường nào”.      

Hồng Hà