Bao quát, có tầm nhìn để tạo không gian phát triển

Đến năm 2030, đất khu công nghiệp là 210,93 nghìn ha

Báo cáo Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021-2025 (Quy hoạch) do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trình bày. Theo đó, Quy hoạch có mục tiêu bảo đảm nhu cầu sử dụng đất cho thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế, xã hội thời kỳ 2021 - 2030, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội 5 năm (2021 - 2025); phân bổ hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả cho các ngành, lĩnh vực và các địa phương trong phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; gắn với bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo nền tảng để đến năm 2045 nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao… Về tầm nhìn đến năm 2045, tài nguyên đất được sử dụng hiệu quả, đáp ứng mục tiêu đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá; tập trung đẩy mạnh thực hiện đột phá chiến lược về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội đồng bộ và phát triển đô thị hiện đại hoàn thành mục tiêu quốc gia về công nghiệp hoá, hiện đại hoá…

Các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 gồm: diện tích đất trồng lúa là 3,57 triệu ha; tổng diện tích đất lâm nghiệp là 15,85 triệu ha; đất phi nông nghiệp là 4,9 triệu ha; đất phát triển hạ tầng cấp quốc gia là 1,75 triệu ha; đất khu công nghiệp là 210,93 nghìn ha; quỹ đất chưa sử dụng của cả nước còn lại 505,60 nghìn ha…

Đối với Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) được tính toán, phân kỳ trên cơ sở kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm; kế hoạch đầu tư công trung hạn; các kịch bản tăng trưởng kinh tế có tính đến độ trễ do tác động của đại dịch Covid-19, biến đổi khí hậu; kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thời kỳ trước; nhu cầu sử dụng đất của các Bộ, ngành, lĩnh vực và các địa phương, các định hướng ưu tiên về đầu tư công.

Hạn chế việc sử dụng đất lúa làm các khu công nghiệp

Báo cáo thẩm tra Quy hoạch do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày nêu rõ, Ủy ban Kinh tế nhận thấy, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia giai đoạn 2021-2030 được xây dựng căn cứ vào Chiến lược, Kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của đất nước; chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, nhu cầu sử dụng đất của ngành, lĩnh vực, địa phương có liên quan đến việc sử dụng đất thời kỳ 2021 – 2030; được xây dựng dựa trên điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội; hiện trạng sử dụng đất, tiềm năng đất đai và kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ trước; nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực và của cấp tỉnh.

Tuy nhiên, Điều 6 Luật Quy hoạch quy định quy hoạch tổng thể quốc gia là cơ sở để lập quy hoạch sử dụng đất quốc gia nhưng hiện nay Quy hoạch tổng thể quốc gia chưa được phê duyệt. Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) cấp quốc gia với các quy hoạch có liên quan, hạn chế tối đa những chồng chéo, mâu thuẫn.

Về đất khu công nghiệp, Ủy ban Kinh tế nhận thấy, giai đoạn 2011-2020 chỉ tiêu đất khu công nghiệp đạt rất thấp (hơn 47,45%), tỷ lệ lấp đầy bình quân đối với các khu công nghiệp đã đi vào hoạt động chỉ đạt 75%. Tuy nhiên, giai đoạn 2021-2030 đặt chỉ tiêu rất cao, đến 2030 là 210,93 nghìn ha. Ủy ban Kinh tế đề nghị, phân tích, làm rõ cơ sở đưa ra chỉ tiêu và tính khả thi của chỉ tiêu này. Bên cạnh đó, đất khu công nghiệp thời gian tới sẽ được chuyển đổi từ đất lúa tương đối lớn (48,4 nghìn ha), khi đã chuyển đổi sang đất khu công nghiệp thì không thể khôi phục diện tích đất lúa đó. Do đó, cần rà soát kỹ lưỡng, hạn chế việc sử dụng đất lúa để làm các khu công nghiệp.

Quy hoạch phải đi trước một bước

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu của Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025); đề nghị, Chính phủ thống nhất mốc thời gian là năm 2050.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý, quy hoạch sử dụng đất phải đi trước một bước, làm cơ sở cho quy hoạch ngành, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh. Do đó, vừa phải cụ thể để triển khai thực hiện được ngay nhưng cũng phải bao quát, có tầm nhìn để tạo không gian phát triển. Đồng thời, phải rà soát, trao đổi thông tin thống nhất với các bộ, ngành, địa phương để hạn chế tối đa mâu thuẫn, chồng chéo với quy hoạch ngành, vùng, quy hoạch có liên quan và phù hợp với yêu cầu phát triển của từng vùng, từng ngành, từng địa phương.

Về đất khu công nghiệp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình nêu rõ, đây là hạ tầng của sản xuất. Muốn tăng trưởng bền vững thì phải có quỹ đất dành cho việc xây dựng, phát triển các khu công nghiệp. Tuy nhiên, do tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp của giai đoạn trước chưa cao nên Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần chú trọng cả việc "lấp đầy" các khu công nghiệp hiện có.