Cần có quy định đặc biệt cho tình trạng khẩn cấp ứng phó dịch Covid -19

Theo Bộ trưởng Lê Thành Long, cùng với việc tập trung phòng chống dịch Covid-19, vấn đề xây dựng thể chế là một trong những trọng tâm của Chính phủ. Hiện Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đang tập trung hiện thực hóa các kết quả rà soát trong Báo cáo Quốc hội số 442. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành kế hoạch sửa đổi, bổ sung một số vấn đề cấp thiết, bức xúc, đề xuất Quốc hội xem xét thông qua trước. Về lâu dài đã và sẽ đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh để tập trung xử lý và thực hiện triệt để các quy định về phân cấp, phân quyền...

Thủ tướng Chính phủ cũng giao cho bộ trưởng, trưởng ngành chịu trách nhiệm về công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế cũng như thực hiện các biện pháp khác như tăng cường năng lực cho các cán bộ, công chức trực tiếp tham gia xây dựng pháp luật.

Về một số vấn đề liên quan đến tính pháp lý của dự thảo, nội dung Nghị quyết của Quốc hội về phòng, chống Covid-19 tại Kỳ họp này, Bộ trưởng Lê Thành Long có 3 ý kiến:

Thứ nhất, khi đại dịch Covid-19 xuất hiện, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, được sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền, đã thực hiện một số giải pháp cấp bách cần thiết để phòng chống dịch, đạt kết quả tốt, được người dân và nhiều quốc gia trên thế giới đánh giá cao. Thành công này có 3 yếu tố. Yếu tố thứ nhất là dịch chỉ phát triển ở quy mô nhỏ và virus ở giai đoạn đầu tỷ lệ lây nhiễm còn thấp. Hai là hệ thống chính trị vững mạnh, tổ chức thống nhất từ Trung ương đến địa phương dưới sự lãnh đạo của Đảng. Ba là nhân dân đồng thuận, chia sẻ, ủng hộ, tuyệt đối tuân thủ các chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Dù yếu tố đầu tiên đã có sự thay đổi do tình hình phức tạp, dịch bệnh lan nhanh, nhưng yếu tố thứ hai và thứ ba vẫn còn nguyên giá trị. Chính vì vậy, Chính phủ trình Quốc hội xem xét đưa vào nghị quyết chung của Quốc hội với nội dung như Bộ trưởng Bộ Y tế đã trình bày. Đây là một giải pháp chưa có tiền lệ.

Thứ hai, trong nội dung này là các biện pháp, quy định đã có trong hệ thống pháp luật hiện hành và đặc biệt là trong Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm... Tuy nhiên cần có hành lang pháp lý ở mức cao hơn, nên đề nghị Quốc hội tiếp tục cho phép áp dụng các biện pháp này như trong trường hợp ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh. Một số biện pháp mới chưa có quy định cụ thể chủ yếu liên quan đến ứng dụng các thành tựu của công nghệ thông tin. Những biện pháp pháp khác, Chính phủ sẽ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định và báo cáo Quốc hội trong Kỳ họp gần đây…

Thứ ba, việc thực hiện Nghị quyết được áp dụng trong phạm vi hẹp, trong các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19. Trong đó, bao gồm một số biện pháp nhằm kiểm soát dịch bệnh; các vấn đề liên quan đến mua và sản xuất vaccine; an sinh xã hội; tài chính, ngân sách và mua bán trang thiết bị, vật tư y tế. Nghị quyết cũng áp dụng trong một thời gian ngắn nhất định, dự kiến là chỉ đến ngày 31.12.2022 và có cơ chế giám sát trực tiếp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các đại biểu Quốc.