Cân đối chính sách tài khóa và tiền tệ

Cái được lớn nhất là lòng dân

Các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) cho rằng, do ảnh hưởng lớn của dịch bệnh Covid-19 và thiên tai, tình hình kinh tế - xã hội trong nước đã gánh chịu nhiều tác động nặng nề, tăng trưởng kinh tế 9 tháng giảm mạnh còn 1,42%, cả năm ước chỉ khoảng 3%, 4/12 chỉ tiêu không đạt mục tiêu đề ra.

Tuy nhiên, vẫn có những điểm sáng, nổi bật như: kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, CPI bình quân 9 tháng tăng 1,82%… Dịch bệnh đến nay cơ bản được kiểm soát. Thành quả này có được là nhờ sự lãnh đạo sát sao của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; sự đồng hành, chủ động, linh hoạt của Quốc hội, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ và sự ủng hộ tin tưởng của Nhân dân, sự hỗ trợ của đồng bào ta ở nước ngoài và bạn bè quốc tế. Theo ĐBQH Lê Tấn Tới (Long An), cái được lớn nhất trong thời gian qua chính là lòng dân. 

Bên cạnh những kết quả đạt được, ĐBQH Nguyễn Ngọc Bảo (Bắc Ninh) cũng đề nghị Chính phủ đánh giá thêm về việc tăng giá xăng dầu. 9 tháng vừa tháng qua, xăng dầu đã tăng hơn 10 lần và tăng hơn 26%, với lý do giá xăng dầu thị trường thế giới tăng. Tuy nhiên, điều này bất thường với thị trường trong nước, vì theo báo cáo, tổng cầu xăng dầu của nước ta trong 9 tháng qua đã giảm, đặc biệt các kho xăng dầu trong nước dự trữ dư thừa. Việc tăng giá xăng dầu trong bối cảnh người dân, doanh nghiệp còn khó khăn, thì đã hợp lý hay chưa? 

Một vấn đề cần lưu ý nữa là chi phí dịch vụ hậu cần (logistics) tăng cao do nguyên nhân khách quan như chi phí vận tải biển, chi phí thuê container... Tuy nhiên, ông Nguyễn Ngọc Bảo cho rằng còn có các nguyên nhân chủ quan mà Chính phủ phải đánh giá như: vấn đề lưu thông hàng hóa, chi phí chờ đợi… Thậm chí có những chi phí vận tải lưu thông hàng hóa tăng gấp nhiều lần. Đây là điểm nghẽn lớn cần phải xử lý để bảo đảm lưu thông hàng hóa trong thời gian tới. Những vấn đề tồn tại khác không phải do dịch Covid-19 như giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, chỉ đạt 47% so với kế hoạch, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước rất thấp diễn ra không chỉ trong năm 2020, 2021, mà đã kéo dài nhiều năm cũng cần được nhìn nhận và khắc phục.

Đưa người lao động quay lại làm việc

Về dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, các ĐBQH đề nghị cần bảo đảm sự cân đối giữa chính sách tài khóa và tiền tệ, nhằm tạo dư địa để phòng, chống dịch, phục hồi kinh tế; có nguồn lực thúc đẩy sự phát triển cần đẩy nhanh hơn nữa tiến độ giải ngân đầu tư công; hỗ trợ mạnh mẽ cho an sinh xã hội, nhất là lực lượng lao động tự do.

Quan tâm đến làn sóng lao động di cư trong bối cảnh đại dịch Covid-19, ĐBQH Lâm Văn Đoan (Lâm Đồng) đặt vấn đề, Quốc hội, Chính phủ sẽ làm gì để kích thích người lao động quay trở lại thị trường lao động? Có hai vấn đề đặt ra là lương và an sinh xã hội. Đáng lưu ý, nhiều đại biểu đề cập đến vấn đề xây dựng nhà ở cho công nhân để người lao động có thể định cư, yên tâm lao động sản xuất. Đây cũng là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta nhưng đến nay việc triển khai thực hiện vẫn chưa quyết liệt, nhiều địa phương vẫn chưa quy hoạch được quỹ đất dành cho việc xây dựng nhà ở cho công nhân… Chúng ta chứng kiến người dân về quê mà chỉ có xe máy, tích lũy tài sản không nhiều, nếu dịch Covid-19 kéo dài, tỷ lệ lao động mất việc làm sẽ còn tăng lên. Do vậy, Chính phủ cần có đề xuất phát triển kinh tế lao động, để người lao động tham gia cùng Chính phủ phục hồi kinh tế, đưa lực lượng lao động quay trở lại các khu công nghiệp. Đồng thời, xây dựng các tiêu chuẩn lao động phù hợp với thời kỳ Covid-19.