Luật sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê đã bổ sung quy định giao Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với bộ, ngành và địa phương định kỳ 5 năm rà soát quy mô tổng sản phẩm trong nước (GDP), báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội xem xét, quyết định việc đánh giá lại quy mô tổng sản phẩm trong nước. Đánh giá lại quy mô GDP trong quá trình biên soạn số liệu GDP và lập hệ thống tài khoản quốc gia là công việc thường xuyên và định kỳ ở mỗi quốc gia.
Rà soát đánh giá lại cả trong ngắn hạn, dài hạn
Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Thành Thống, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều và Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia của Luật Thống kê đã bổ sung quy định giao Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với bộ, ngành và địa phương xây dựng, trình Chính phủ ban hành quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước (GDP) và chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (GRDP).
Nhấn mạnh, quy trình biên soạn GDP, GRDP là quy trình mang tính kỹ thuật, chuyên sâu, vì vậy, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ, Luật đã làm rõ trách nhiệm của cơ quan thống kê Trung ương và cơ quan thống kê cấp tỉnh, cũng như trách nhiệm phối hợp của thống kê bộ, ngành liên quan đến việc cung cấp và sử dụng thông tin thống kê cho công tác biên soạn, đánh giá lại quy mô GDP, GRDP thường xuyên và định kỳ.
Luật bổ sung quy định giao Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với bộ, ngành và địa phương định kỳ 5 năm rà soát quy mô tổng sản phẩm trong nước, báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội xem xét, quyết định việc đánh giá lại quy mô tổng sản phẩm trong nước. "Trong quá trình biên soạn GDP, có nhiều vấn đề phát sinh cần phải rà soát, đánh giá lại cả trong ngắn hạn và dài hạn. Đánh giá lại quy mô GDP trong quá trình biên soạn số liệu GDP và lập hệ thống tài khoản quốc gia là công việc thường xuyên và định kỳ ở mỗi quốc gia”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói.
Bên cạnh đó, Luật còn sửa đổi, bổ sung quy định thẩm quyền công bố thông tin thống kê của người đứng đầu cơ quan thống kê cấp tỉnh đối với thông tin thống kê của chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh là phân tổ của chỉ tiêu thống kê quốc gia. Quy định này nhằm tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ cho việc công bố thông tin thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và công bố thông tin thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; công khai, minh bạch việc biên soạn và công bố chỉ tiêu GDP, GRDP, triển khai thực hiện đồng bộ các văn bản pháp luật của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Thành Thống trình bày những điểm mới của luật
Thay thế Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia
Luật đã thay thế Phụ lục Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia kèm theo Luật Thống kê 2015. Theo đó, sửa đổi bổ sung từ 20 nhóm thành 21 nhóm và từ 222 chỉ tiêu thành 230 chỉ tiêu.
Đáng lưu ý, danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia đã cập nhật, phản ánh, đánh giá một số chính sách pháp luật, đường lối đổi mới trong thời gian gần đây. Cụ thể như, Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ XIII của Đảng: 19 chỉ tiêu. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030: 17 chỉ tiêu; phát triển bền vững: 52 chỉ tiêu; chuyển đổi số, kinh tế số: 22 chỉ tiêu, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics: 12 chỉ tiêu; giới và bình đẳng giới: 26 chỉ tiêu.
Danh mục thống kê quốc gia còn cập nhật, quy định các chỉ tiêu thống kê phản ánh quan hệ hội nhập quốc tế, phù hợp với các cam kết quốc tế của Việt Nam như chỉ tiêu thống kê giới ở cấp độ toàn cầu; chỉ tiêu thống kê phát triển bền vững ở cấp độ toàn cầu; chỉ tiêu thống kê cấp độ ASEAN, chỉ tiêu phát triển công nghệ thông tin và truyền thông toàn cầu; đổi mới sáng tạo toàn cầu của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới.
Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia đã cập nhật các chỉ tiêu thống kê phản ánh, dự báo, đo lường sự phát triển của kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển kinh tế bao trùm: Kinh tế xanh, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế bao trùm. Ngoài ra, danh mục còn cập nhật, quy định các chỉ tiêu thống kê về bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu, các chỉ tiêu thống kê phản ánh liên kết vùng và nhóm yếu thế.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo xây dựng kế hoạch triển khai thi hành Luật và tổ chức Hội nghị triển khai thi hành Luật; xây dựng Nghị định quy định nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và quy trình biên soạn chỉ tiêu GDP, GRDP thay thế Nghị định số 97/2016/NĐ-CP ngày 1.7.2016 của Chính phủ quy định về nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia. Xây dựng Nghị định quy định chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia thay thế Nghị định số 60/2018/NĐ-CP ngày 20.4.2018. Cùng với đó là rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để đề xuất sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ hoặc ban hành mới; ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện; tổ chức bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ cán bộ thống kê ở bộ, ngành và các địa phương.
Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2022. Riêng Chương trình điều tra thống kê quốc gia, chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia phục vụ biên soạn các chỉ tiêu thống kê quy định tại Phụ lục - Danh mục chỉ tiêu thống kê quốc gia ban hành kèm theo Luật Thống kê số 89/2015/QH13 được tiếp tục thực hiện đến hết ngày 31.12.2022.
