Đoàn kết hay chia rẽ?

- Thứ Sáu, 05/02/2021, 07:24 - Chia sẻ
Hàng chục thành viên quan trọng của đảng Cộng hòa, Mỹ, đã quyết định rời bỏ đảng. Đây là biểu hiện mới nhất cho thấy đảng Con voi đang trong tình trạng chia rẽ sâu sắc khi các thành viên không thể thống nhất quan điểm về việc sẽ kế thừa hay rời xa chủ nghĩa Trump.

Cuộc chiến nội bộ

Hãng Reuters đưa tin, những quan chức này, trong đó một số người từng làm việc ở cấp cao trong chính quyền ông Bush, nói họ đã hy vọng việc ông Trump thua cuộc sẽ khiến lãnh đạo đảng nhìn nhận đúng đắn về các cáo buộc vô căn cứ của ông Trump về gian lận bầu cử. Tuy nhiên, khi hầu hết nhà lập pháp đảng Cộng hòa vẫn đứng về phía cựu Tổng thống, các quan chức này nói rằng họ không còn nhận ra đảng phái họ phục vụ nữa. Một số người đã rời bỏ, những người khác đang để tư cách thành viên mất hiệu lực và một số ít đăng ký thành viên với tư cách độc lập.

"Đảng Cộng hòa mà tôi biết không còn nữa" - ông Jimmy Gurulé, người từng giữ chức Thứ trưởng Bộ Tài chính về Khủng bố và Tình báo Tài chính dưới thời ông Bush, nói.

Ông Kristopher Purcell, người từng làm trong văn phòng truyền thông Nhà Trắng 6 năm, cho biết khoảng 60 - 70 quan chức thời ông Bush đã quyết định rời bỏ đảng Cộng hòa hoặc cắt đứt quan hệ. "Con số này đang tăng từng ngày" - ông Purcell khẳng định.

"Nếu đảng tiếp tục là đảng của ông Trump, nhiều người chúng tôi sẽ không quay lại. Nếu Thượng viện không kết tội và loại bỏ ông ta, nhiều người trong chúng tôi sẽ không bỏ phiếu cho các lãnh đạo đảng" - bà Rosario Marin, người từng là Thống đốc Bộ Ngân khố Mỹ dưới thời ông Bush, tuyên bố với Reuters.

Sự thoát ly của họ khỏi đảng Cộng hòa sau một đời phụng sự là dấu hiệu rõ ràng khác cho thấy xung đột nội bộ ngày càng tăng vì ông Trump và di sản của ông.

Trong khi đó, có tới 8 thượng nghị sĩ và 139 dân biểu phía Cộng hòa bỏ phiếu ngăn chặn việc chứng nhận kết quả chiến thắng bầu cử của ông Joe Biden, chỉ ít giờ sau khi xảy ra cuộc tấn công vào điện Capitol. Ngoài ra, hầu hết thượng nghị sĩ của đảng cho biết họ sẽ không ủng hộ việc luận tội ông Trump. Điều này gần như chắc chắn giúp cựu tổng thống không bị kết tội trong phiên tòa của Thượng viện.

Mất phương hướng và do dự

Đảng Cộng hòa rơi vào “cuộc chiến nội bộ” để xem ai sẽ là người quyết định đường lối tương lai. Một bên là những người mong muốn đưa đảng này rời xa "chủ nghĩa Trump" với việc ủng hộ luận tội và kết tội cựu tổng thống. Một số khác không ủng hộ ông Trump nhưng lo ngại ông có thể gây ảnh hưởng với những cuộc bầu cử sơ bộ của đảng này. Trong khi đó, nhiều đồng minh của ông Trump công khai bày tỏ lòng trung thành trên các phương tiện truyền thông bảo thủ hay trong các tổ chức của phe Cộng hòa ở cấp bang hoặc cấp địa phương.

Nếu không có sự ủng hộ nhiệt thành của các phe phái, đảng Cộng hòa sẽ rất khó khăn để chiến thắng các cuộc bầu cử quốc gia. Erick Erickson, nhà bình luận bảo thủ nhận định, sự đoàn kết bên trong đảng Cộng hòa đang nhường chỗ cho những mâu thuẫn và bất đồng. “Đảng Cộng hòa đang bước vào thời kỳ bị lu mờ về ảnh hưởng chính trị. Họ sẽ phải nhường nhịn nhau, hoặc để phe Dân chủ tiếp tục giành lợi thế trong cuộc bầu cử giữa kỳ sẽ diễn ra trong năm nay”.

Trong hơn 4 năm cầm quyền, Tổng thống Donald Trump đã gây dựng được ảnh hưởng to lớn đối với đảng Cộng hòa và toàn bộ nền chính trị Mỹ. Một số đảng viên coi ông là người có khả năng duy nhất để loại bỏ cử tri da trắng có thu nhập thấp hoặc họ sợ những cử tri đó chống lại họ (trong bầu cử). Những người coi ông là kẻ chống lại bất cứ điều gì còn lại của chủ nghĩa bảo thủ về ý thức hệ và là rào cản đối với tham vọng tổng thống của họ. Và một số người coi ông là người “tốn kém” về mặt chính trị, vì đã khiến phe Cộng hòa hai lần thất bại trong cuộc bầu cử Thượng viện ở Georgia. Giờ đây khi ông Trump rời nhiệm sở, đảng Cộng hòa phải đối mặt với quyết định về việc có nên tiếp nối đường lối của ông hay là rẽ sang hướng mới. 

Hạ nghị sĩ Adam Kinzinger, bang Illinois - một trong 10 thành viên Cộng hòa bỏ phiếu luận tội ông Trump tại Hạ viện cho biết, đảng này đang đối mặt với thử thách đầy cam go để giữ vững bản sắc của chính mình. “Tôi nghĩ rằng chúng ta đang trong một cuộc chiến. Và cuộc chiến này có lẽ phải xảy ra để xác định chúng ta đang đấu tranh vì điều gì, không chỉ riêng chính sách mà còn các vấn đề khác. Chúng ta phải xác định chúng ta là đảng của khát vọng hay của nỗi sợ hãi và sự chia rẽ?”, ông Kinzinger chia sẻ.

Thống đốc bang Maryland Larry Hogan - người thường xuyên chỉ trích chủ nghĩa Trump, cho rằng “đã đến lúc phải lựa chọn”. “Chúng ta sẽ phải quyết định sẽ đi theo con đường của ông Trump hay trở lại cội nguồn của mình. Đảng này sẽ trở nên tốt hơn nếu tách rời chủ nghĩa Trump. Nhưng tôi không nghĩ rằng ảnh hưởng của ông ấy sẽ hoàn toàn biến mất”.

Trái lại, Thượng nghị sĩ Ted Cruz của bang Texas vẫn lên tiếng bênh vực ông Trump khi cho rằng, cựu Tổng thống Trump sẽ vẫn đóng vai trò quan trọng trong các cuộc thảo luận về chính trị, nhưng nhấn mạnh đảng Cộng hòa nên tránh xa “ngôn ngữ và những lời lẽ” gây chia rẽ dễ làm mất lòng cử tri ở vùng ngoại ô.

Sau cuộc bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội Mỹ, một số thành viên cấp cao của đảng Cộng hòa đã chỉ trích mạnh mẽ ông Trump hoặc giữ khoảng cách với ông. Trước đó, Lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell ủng hộ cáo buộc của phe Dân chủ, cho rằng ông Trump “kích động bạo loạn”. Còn cựu Phó Tổng thống Mike Pence, vốn được coi là nhân vật trung thành nhất với ông Trump, đã không tham dự lễ chia tay của ông.

Ngày 25.1 vừa qua, ông Trump đã lập văn phòng cựu tổng thống chính thức ở hạt Palm Beach, bang Florida, thiết lập phương tiện cho những lần xuất hiện và phát biểu trước công chúng trong tương lai. Bên cạnh đó, việc duy trì hoạt động của Ủy ban Hành động chính trị PAC Save America do ông Trump thành lập, sẽ giúp ông tiếp tục gây quỹ tranh cử và duy trì chỗ đứng của mình trong đảng Cộng hòa.

Những người thân cận với cựu Tổng thống Trump cho rằng, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn trong phiên tòa luận tội sắp tới nhưng ông sẽ sớm lấy lại hình ảnh qua các cuộc trả lời phỏng vấn trên truyền thông hoặc thiết lập địa chỉ mới trên mạng xã hội sau khi bị Twitter khóa vĩnh viễn tài khoản.

Ông Trump tiếp tục để ngỏ việc ra tranh cử tổng thống vào năm 2024. Một số ý kiến cho rằng ông thậm chí đã nghĩ đến việc ra tranh cử với tư cách là ứng cử viên của đảng thứ 3. Theo một cuộc thăm dò của Gallup, ông Trump rời nhiệm sở với tỷ lệ ủng hộ 34% - mức thấp nhất trong nhiệm kỳ của ông, nhưng ông vẫn nhận được sự ủng hộ của 82% thành viên đảng Cộng hòa.

Rõ ràng trước khi quyết định tiếp tục gắn bó hay xa rời “chủ nghĩa Trump”, đảng Cộng hòa phải bước qua rất nhiều rào cản, trong đó có phiên tòa luận tội Tổng thống Trump và cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2021 - hai sự kiện sẽ cho thấy, đảng này lựa chọn đoàn kết hay chia rẽ.

Đạt Quốc