Đúng hay sai?

Đó là công trình xây dựng nhà ở riêng lẻ tại lô đất B3, phố Sơn Tây, phường Điện Biên, quận Ba Đình, TP Hà Nội. Công trình này được UBND quận Ba Đình cấp giấy phép xây dựng cao 5 tầng nhưng có tới 4 tầng hầm. Việc cấp phép một công trình như vậy được đánh giá là "chưa có tiền lệ" và không phù hợp với các quy định về xây dựng. Cụ thể, trả lời báo chí, nguyên Chủ tịch UBND một quận dẫn chứng: Đối với cấp phép nhà ở riêng lẻ, ngày 3.2.2020, Bộ Xây dựng đã có văn bản trả lời Sở Xây dựng Hà Nội nêu rõ: Sở Xây dựng Hà Nội, về thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng và thẩm định hồ sơ thiết kế đối với nhà ở riêng lẻ có từ 2 -5 tầng hầm theo phân cấp quy định tại Thông tư số 03/2016 của Bộ Xây dựng. Tại Phụ lục 2 - Phân cấp công trình xây dựng theo quy mô kết cấu của Thông tư 03 quy định: Loại kết cấu nhà, thuộc cấp công trình cấp III (nhà ở riêng lẻ) chỉ được phép xây dựng 1 tầng hầm, số tầng cao từ 2 - 7 tầng. Đối với công trình nhà, kết cấu dạng nhà thuộc cấp II mới được phép xây dựng từ 2 - 4 tầng hầm. Tuy nhiên, việc cấp phép cho công trình này không thuộc thẩm quyền của UBND cấp quận, huyện mà thuộc Sở Xây dựng tỉnh, thành phố.

Bên cạnh đó, ngày 2.10.2019, Cục Quản lý hoạt động xây dựng, Bộ Xây dựng cũng có văn bản trả lời Sở Xây dựng Hà Nội rằng việc thẩm định hồ sơ thiết kế đối với nhà ở riêng lẻ từ 2 - 5 tầng hầm là công trình cấp I, cấp II. Những công trình này Sở Xây dựng phải chủ trì tổ chức thẩm định thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công công trình... Như vậy, việc thẩm định công trình 4 tầng hầm thuộc thẩm quyền của Sở Xây dựng, khi được cơ quan này phê duyệt mới được phép cấp giấy phép xây dựng - vị nguyên Chủ tịch UBND quận nhấn mạnh.

Thế nhưng Phòng Quản lý đô thị, UBND quận Ba Đình lại viện dẫn nhiều quy định để chứng minh việc cấp phép xây dựng công trình nhà ở đơn lẻ nhưng có tới 4 tầng hầm là không sai. Cụ thể là căn cứ Văn bản số 4174/UBND-ĐT ngày 28.8.2017 của UBND TP Hà Nội về việc ban hành “hướng dẫn xác định quy mô tầng hầm phục vụ đỗ xe đối với các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn thành phố Hà Nội” và Phụ lục kèm theo. Theo đó mục b, Điều 3 nêu: Các công trình nhà dân thuộc nhóm các dự án khuyến khích xây dựng bổ sung thêm diện tích tầng hầm. Đồng thời tại ghi chú phụ lục có nêu: Chiều sâu hầm để xe không quá 5 tầng theo quy định tại Quy chuẩn 08:2009/BXD: Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về công trình ngầm đô thị. Căn cứ Mục 6.2.7 Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam 323:2004 “Nhà ở cao tầng-Tiêu chuẩn thiết kế” được ban hành kèm theo Quyết định số 26/2004/QĐ-BXD ngày 2.11.2004 của Bộ Xây dựng: “Tầng hầm có thể được sử dụng làm tầng kỹ thuật, chỗ để xe, bố trí tủ điện và máy bơm nước cho toà nhà”. Tại mục 6.2.7.2 nêu “Chiều cao tầng hầm không nên nhỏ hơn 2,2m. Đối với các không gian sử dụng cho hoạt động công cộng như hội họp, sinh hoạt cộng đồng, chiều cao thiết kế được lấy theo yêu cầu sử dụng”...

Nếu theo Quyết định số 20 của UBND TP Hà Nội năm 2016, sửa đổi năm 2018 thì Sở Xây dựng là đơn vị có thẩm quyền cấp phép các công trình cấp 1, cấp 2. Như vậy, UBND cấp quận, huyện không được cấp phép từ 2 tầng hầm trở lên vì đây là công trình cấp II. Một số chuyên gia cũng cho rằng, việc UBND quận Ba Đình cấp phép cho công trình cấp III được xây dựng đến 4 tầng hầm, chiều cao các tầng 3,3m là vượt quá thẩm quyền. Việc viện dẫn các quy định tại Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam 323:2004 là không đúng bởi Tiêu chuẩn này đã bị hủy bỏ theo Quyết định số 212/QĐ-BXD ngày 25.2.2013 của Bộ Xây dựng về việc hủy bỏ Tiêu chuẩn ngành Xây dựng (đợt 1)...

Câu hỏi đặt ra trong trường hợp này là việc nhà ở riêng lẻ nhưng được cấp phép xây dựng tới 4 tầng hầm có đúng không? Cấp quận, huyện hay sở mới được quyền cấp phép cho những công trình này - cần được nhanh chóng làm rõ, tránh để thành "chuyện đã rồi", sau đó lại phải tìm cách khắc phục hậu quả như đã từng xảy ra tại nhiều công trình.