Dự kiến vào đầu tháng 6, Nghị viện châu Âu sẽ chính thức bỏ phiếu thông qua thỏa thuận này và khoảng 10 nước thành viên thuộc khối EU sẽ áp dụng thử nghiệm, trước khi hệ thống chính thức hoạt động ngày 1.7. Theo đó, hành khách có chứng nhận hợp lệ sẽ được tự do đi lại trong nội bộ những nước EU áp dụng hệ thống này mà không phải cách ly hay xét nghiệm. Thỏa thuận này được kỳ vọng giúp mở lại biên giới trong khối, và các nước thành viên chỉ được phép áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại trong trường hợp ngoại lệ để bảo đảm tình hình dịch tễ.
Hộ chiếu vaccine được EU áp dụng là một dạng giấy chứng nhận y tế có nêu rõ thông tin về việc người được cấp đã tiêm vaccine ngừa Covid-19 hay chưa, có chứng nhận miễn dịch hoặc kết quả xét nghiệm âm tính hay không. Giấy chứng nhận này sẽ được thiết kế mã QR giúp kiểm tra thông tin một cách nhanh chóng.
Trước đó, tháng 4.2021, Ủy viên châu Âu phụ trách thị trường nội địa và công nghiệp Thierry Breton đã giới thiệu hai loại giấy chứng nhận. Một phiên bản giấy và một phiên bản điện tử có thể được cài đặt trên điện thoại di động. Hiện các quan chức châu Âu vẫn chưa xác định tên gọi cuối cùng của ứng dụng này là hộ chiếu vaccine hay giấy thông hành vaccine.
Ý tưởng áp dụng hộ chiếu vaccine được đề xuất từ đầu năm 2021, tuy nhiên vấn đề này đã gây tranh cãi trong nội bộ các nước EU vì lo ngại sẽ tạo ra sự phân biệt đối xử giữa người chưa được tiêm vaccine hoặc không muốn tiêm vaccine, cản trở quyền tự do đi lại của người dân cũng như lo ngại làn sóng dịch bệnh mới có thể bùng phát trở lại khi những biến thể mới có tốc độ lây lan nhanh chóng. Song, phần lớn các nước thành viên của khối, điển hình là những quốc gia có nền kinh tế chủ yếu phụ thuộc vào du lịch như Tây Ban Nha, Pháp, Italy hay Hy Lạp ủng hộ ý tưởng này. Hơn nữa, tỷ lệ người dân châu Âu được tiêm vaccine ngừa Covid-19 ngày càng tăng và đang ở mức khoảng 40% người dân trưởng thành.
Bộ trưởng Y tế Anh Matt Hancook cho biết, quốc gia này cũng đang thảo luận với EU để hai bên có thể công nhận hệ thống giấy chứng nhận nhằm cho phép công dân được tự do du lịch trong kỳ nghỉ hè sắp tới, đồng thời đưa ra những phương án cẩn trọng và an toàn trước những mối lo ngại về biến chủng mới của SARS-CoV-2.
