Cảnh sát giao thông mặc thường phục có được dừng xe để xử phạt không?

Luật sư Nguyễn Hoàng Thịnh, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội tư vấn như sau:

Khi nào cảnh sát giao thông được mặc thường phục để thực hiện nhiệm vụ?

Tổ Cảnh sát giao thông được bố trí một bộ phận cán bộ hóa trang (mặc thường phục), phối hợp với bộ phận cán bộ tuần tra, kiểm soát công khai theo kế hoạch đã được cấp có thẩm quyền ban hành để thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trên tuyến, địa bàn được phân công.

Trong đó, các trường hợp cảnh sát giao thông được mặc thường phục để tuần tra, kiểm soát phương tiện giao thông, gồm:

- Sử dụng các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ;

- Đấu tranh phòng, chống tội phạm; tình hình an ninh, trật tự hoặc trật tự, an toàn giao thông đường bộ phức tạp.

Việc mặc thường phục kết hợp với bộ phận tuần tra, kiểm soát giao thông công khai  phải được thực hiện theo kế hoạch đã được ban hành.

Thẩm quyền quyết định cho phép Cảnh sát giao thông mặc thường phục để làm nhiệm vụ được quy định như sau:

- Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông; Giám đốc Công an tỉnh trở lên quyết định cho phép mặc thường phục khi sử dụng các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ và khi đấu tranh phòng, chống tội phạm; tình hình an ninh hoặc giao thông phức tạp;

- Trưởng phòng Hướng dẫn tuần tra, kiểm soát giao thông; Trưởng phòng Cảnh sát giao thông; Trưởng Công an huyện quyết định cho phép mặc thường phục khi sử dụng các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ;

Khi thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát giao thông, bộ phận Cảnh sát giao thông mặc thường phục phải giữ một khoảng cách phù hợp với cán bộ Cảnh sát giao thông tuần tra, kiểm soát công khai để bảo đảm kịp thời xử lý vi phạm. (Điều 11, Thông tư số 32/2023/TT-BCA)

Cảnh sát giao thông mặc thường phục có được dừng xe xử phạt không?

Theo khoản 4, Điều 11, Thông tư số 32/2023/TT-BCA, khi thực hiện kế hoạch tuần tra, kiểm soát giao thông, Cảnh sát giao thông mặc thường phục có nhiệm vụ trực tiếp quan sát, sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ giám sát tình hình giao thông, phát hiện vi phạm.

Khi phát hiện vi phạm thì phải thông báo ngay cho Cảnh sát giao thông thuộc bộ phận tuần tra, kiểm soát công khai để dừng phương tiện và xử lý theo quy định.

Do đó, trong hầu hết trường hợp vi phạm, Cảnh sát giao thông mặc thường phục không được dừng xe xử phạt giao thông.

Riêng trường hợp phát hiện hành vi vi phạm nghiêm trọng về giao thông, an ninh, trật tự xã hội, nếu không ngăn chặn kịp thời sẽ gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội, làm thiệt hại đến tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân, tổn hại đến tính mạng, sức khỏe của người đi đường thì cảnh sát giao thông mặc thường phục được thông báo, vận động người dân phối hợp, ngăn chặn ngay vi phạm bằng cách sử dụng Giấy chứng minh Công an nhân dân.

Theo đó, khi phát hiện vi phạm nghiêm trọng về giao thông, an ninh, trật tự xã hội mà không ngăn chặn kịp thời sẽ gây hậu quả nguy hiểm thì cảnh sát giao thông mặc thường phục có thể phối hợp với người dân dừng xe người vi phạm; đồng thời phải báo cho bộ phận Cảnh sát giao thông tuần tra, kiểm soát công khai để phối hợp giải quyết vi phạm hoặc đưa đối tượng vi phạm về trụ sở Công an nơi gần nhất để xử lý.

Như vậy, cảnh sát giao thông mặc thường phục không được trực tiếp xử lý vi phạm hành chính đối với người tham gia giao thông, cụ thể là dừng xe xử phạt.