Giảm gánh nặng cho doanh nghiệp

- Thứ Sáu, 19/02/2021, 08:02 - Chia sẻ
Nguyễn Quang Đồng 
Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông

UBND thành phố Hải Dương mới đây có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp ngoài khu công nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn chủ động liên hệ với các cơ sở y tế đủ tư cách pháp nhân, năng lực xét nghiệm Covid-19, xét nghiệm cho người lao động trong thời gian sớm nhất để không làm gián đoạn sản xuất. Kinh phí xét nghiệm do chủ doanh nghiệp tự chi trả. Trước khi tổ chức xét nghiệm cho người lao động, doanh nghiệp phải có văn bản gửi về Sở Y tế tỉnh để xác nhận đơn vị cung cấp dịch vụ đủ điều kiện xét nghiệm Covid-19.

Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, việc cơ quan quản lý khuyến khích, thậm chí yêu cầu doanh nghiệp phải xét nghiệm cho người lao động để bảo đảm thực hiện mục tiêu kép là cần thiết. Nỗ lực của thành phố Hải Dương, vì thế, rất đáng ghi nhận. Tuy nhiên, những yêu cầu cụ thể nêu trên lại tạo ra gánh nặng đáng kể cho doanh nghiệp ngay trong lúc “nước sôi lửa bỏng”.

Cần lưu ý rằng, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh Covid-19 của tỉnh Hải Dương đã ban hành Bộ tiêu chí đánh giá nguy cơ lây nhiễm dịch Covid-19 tại cơ sở lao động, trong đó xếp loại rõ nguy cơ lây nhiễm. Điều này có thể hiểu, các doanh nghiệp trong tỉnh đã được trao quyền tự chủ trong việc đánh giá và điều này rất cần thiết. Khi tỉnh đã có quy định nâng cao tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp như vậy thì cần thực hiện triệt để, thống nhất, bởi hơn ai hết, chủ doanh nghiệp hiểu rõ nếu không trung thực, thiệt hại trước tiên thuộc về chính họ.

Hiện nay, Bộ Y tế đã công khai danh sách các cơ sở y tế có đủ năng lực xét nghiệm trong cả nước, Sở Y tế tỉnh Hải Dương hoàn toàn có thể công khai danh sách này trên địa bàn để doanh nghiệp nắm được. Việc UBND thành phố Hải Dương yêu cầu doanh nghiệp phải báo cáo về Sở Y tế để xác nhận đơn vị cung cấp dịch vụ đủ điều kiện xét nghiệm Covid-19 là không cần thiết, cho thấy sức ỳ của bộ máy, và tạo thêm thủ tục cho doanh nghiệp vốn đang phải đối mặt rất nhiều khó khăn.

Thêm vào đó, chia sẻ gánh nặng chi phí xét nghiệm cho doanh nghiệp là giải pháp cần tính đến. Từ đầu năm, nhiều doanh nghiệp khan hiếm đơn hàng, doanh thu không có, nay lại phải thực hiện giãn cách xã hội khiến sản xuất cầm chừng, việc bỏ ra chi phí xét nghiệm cho hàng trăm, thậm chí cả nghìn con người có thể quá sức doanh nghiệp.

Trước thực tế này, Chính phủ nên xem xét, chỉ đạo Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chia sẻ chi phí xét nghiệm với doanh nghiệp bằng nguồn chi trả từ bảo hiểm y tế mà doanh nghiệp và người lao động đã đóng. Điều này nên xem xét để xây dựng thành chủ trương chung, bởi dịch bệnh cũng có thể xảy ra với địa phương khác và các doanh nghiệp có thể được yêu cầu tương tự Hải Dương. Làm được như vậy cũng là cách khuyến khích doanh nghiệp thực hiện tốt trách nhiệm của mình. Đồng thời, để giảm áp lực chi phí xét nghiệm, ngành y tế có thể xem xét việc xét nghiệm mẫu gộp tại các doanh nghiệp như đã từng làm ở sân bay Tân Sơn Nhất.

Thêm vào đó, tỉnh Hải Dương nên xem xét cho người lao động làm việc tại vùng dịch huyện Cẩm Giàng nhưng thường trú, tạm trú tại các địa phương khác trong tỉnh, nếu có nhu cầu được quay trở lại làm việc, nhưng không được rời khỏi huyện này một khi đã vào. Nếu doanh nghiệp, người lao động cảm thấy được an toàn và có nhu cầu làm việc thì cần tạo điều kiện, thay vì quy định “cấm vào” có thể khiến doanh nghiệp gặp khó khăn vì thiếu nguồn nhân lực.

Trong bối cảnh phải thực hiện giãn cách xã hội, các doanh nghiệp trong tỉnh gặp rất nhiều khó khăn, việc bị kỳ thị, “ngăn sông cấm chợ” con người và hàng hóa từ Hải Dương đang tạo thêm “cú đấm bồi” làm tăng thiệt hại đối với các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh này. Do vậy, cùng với việc sớm tháo gỡ về chi phí xét nghiệm cho các doanh nghiệp, Chính phủ cần sớm chỉ đạo các địa phương khác tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa từ Hải Dương. Chẳng hạn, với những doanh nghiệp đã tự đánh giá mức độ lây nhiễm thấp có thể dễ dàng cho hàng hóa lưu thông; hoặc có cơ chế về mặt luân chuyển hàng hóa như khi đến địa phận tỉnh khác sẽ thay đổi người tiếp nhận…