Tại họp báo, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Chu Hoàng Hà cho biết: Từ khi bùng phát dịch Covid-19, Viện đã triển khai các nghiên cứu phục vụ phòng, chống Covid-19 như: Nghiên cứu thành công bộ KIT phát hiện virus SARS-CoV-2 (3.3.2020); nghiên cứu giải trình tự toàn bộ hệ gen của 4 chủng virus SARS-CoV-2 (1.6.2021) làm cơ sở thực hiện nghiên cứu vaccine và nghiên cứu các chế phẩm ức chế virus SARS-CoV-2.
Đặc biệt, ngày 28.6, nhóm nghiên cứu của Viện Hóa học do PGS.TS. Lê Quang Huấn chủ trì đã tìm ra phương pháp rút ngắn quy trình tổng hợp thuốc Favipiravir, dùng để kháng virus SARS-CoV-2.
Chủ nhiệm đề tài Lê Quang Huấn cho biết: Nhóm nghiên cứu đã sử dụng công nghệ hiện đại tin sinh học (Docking với phần mềm AutoDock) để sàng lọc các hoạt chất chính trong các thảo dược Việt Nam có ái lực liên kết mạnh với các đích phân tử, là các phân tử liên quan tới quá trình xâm nhập và tăng sinh của virus SARS-CoV-2, phối hợp các tài liệu Y văn xưa và nay, các công bố quốc tế gần đây để tạo được tổ hợp các loại thảo dược chứa các hoạt chất đã sàng lọc nhằm tạo ra sản phẩm có hiệu quả điều trị cao nhất trên cơ sở có được sự tương tác cộng hưởng của các hoạt chất theo các cơ chế khác nhau.
Theo đó, sản phẩm VIPDERVIR có tác dụng chính: Ngăn cản sự bám dính của virus với tế bào chủ, làm mất khả năng xâm nhập của virus vào trong tế bào chủ; Ức chế khả năng nhân lên của virus trong tế bào (đối với những hạt virus đã xâm nhập vào bên trong tế bào chủ); Kích hoạt các tế bào miễn dịch để chúng nhận biết, phong tỏa và loại trừ các hạt virus. Sản phẩm VIPDERVIR được nghiên cứu một cách nghiêm túc từ nghiên cứu cơ bản trải qua các bước nghiên cứu bài bản thận trọng đánh giá về tính an toàn, độ ổn định tới khả năng ức chế tăng sinh của virus cúm A/H5N1 và virus SARS-CoV-2. Với nồng độ 50 ug/ml, sản phẩm VIPDERVIR có khả năng ức chế sự phát triển của virus SARS-CoV-2 ở nồng độ tới 10 PFU tương ứng với giá trị Ct=20,5 khi xét nghiệm bằng kỹ thuật real-time PCR (Khi xét nghiệm real-time PCR nếu mẫu có giá trị trong khoảng 16<Ct <37 là mẫu dương tính với SARS-CoV-2, mẫu có giá trị 37≤Ct<40 là mẫu nghi ngờ). Nghĩa là, thuốc VIPDERVIR có tác dựng ức chế sự tăng sinh của virus SARS-CoV-2.
Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo Nguyễn Ngô Quang nhấn mạnh, kết quả nghiên cứu đã minh chứng rõ nét về vai trò và sự phối hợp của các nhà khoa học (không chỉ có các nhà khoa học khối nghiên cứu cơ bản mà còn có các nhà khoa học khối lâm sàng), nhà sản xuất, nhà tài trợ và cơ quan quản lý. Dưới góc độ của cơ quan quản lý, chúng tôi sẽ sẽ tạo điều kiện tốt nhất để triển khai nghiên cứu đảm bảo khoa học nhất, khách quan nhất, nhanh nhất để có thể đưa sản phẩm ra phục vụ cho người dân.
Cục trưởng Cục Quản lý Y Dược Cổ truyền - Bộ Y tế Nguyễn Thế Thịnh cho biết: VIPDERVIR được bào chế từ nhiều loại thảo dược Việt Nam chứa các hoạt chất có hoạt tính sinh dược quý. Chủ vị là hai loại thảo dược: Thanh hao hoa vàng và xuyên tâm liên cùng nhiều loại thảo dược khác như: diếp cá, hoàng cầm, hòe hoa, đinh hương, cam thảo, sài hồ... Các thảo dược này tác dụng theo các cơ chế khác nhau gồm: phong tỏa Protein Spike-S của virus SARS-CoV-2 và thụ thể ACE2 trên tế bào chủ để ngăn chặn sự tiếp xúc và xâm nhập của virus vào tế bào; ức chế các enzyme liên quan tới quá trình nhân lên của virus SARS-CoV-2; kích hoạt các tế bào của hệ miễn dịch của người bệnh. Các cơ chế này sẽ cộng hưởng tác động để giúp phòng và điều trị Covid-19.
Trước đó, tại cuộc họp ngày 7.8, Hội đồng Đạo đức trong nghiên cứu y sinh học Quốc gia - Bộ Y tế đã đánh giá cao kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng và chấp thuận đề cương nghiên cứu lâm sàng trên bệnh nhân Covid-19 với sản phẩm VIPDERVIR. Hiện thuốc cũng được nhóm nghiên cứu xây dựng quy trình tạo viên nén trên cơ sở các thảo dược Việt Nam (đáp ứng tiêu chuẩn Dược điển), đảm bảo khả năng sản xuất kịp thời phục vụ phòng, chống dịch.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
