Jordan siết chặt Luật Chống khủng bố

- Thứ Ba, 29/04/2014, 08:36 - Chia sẻ
Cuộc nội chiến đẫm máu kéo dài hơn 3 năm qua tại Syria đã biến Jordan trở thành nơi trú ngụ bất đắc dĩ của dòng người tị nạn từ nước láng giềng. Trong bối cảnh đó, các nhà lập pháp tại Amman đã vội vã sửa đổi Luật Chống khủng bố để phù hợp với tình hình mới.

Đạo luật sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua nêu rõ các cá nhân hay tổ chức tham gia hoặc có ý định tham gia các nhóm vũ trang hoặc khủng bố, chiêu mộ và có ý định chiêu mộ cho các nhóm này đều bị liệt vào danh sách khủng bố. Bên cạnh đó, những hành động khiến đất nước và người dân Jordan đối mặt với nguy hiểm hoặc các hành động khiêu khích, gây tổn hại tới quan hệ của nước này với các nước cũng bị coi là hành vi khủng bố. Luật sửa đổi cũng đưa vào khung hình sự đối với các hoạt động như sử dụng công nghệ thông tin, khai thác Internet hay các phương tiện truyền thông đại chúng để khuyến khích, truyền bá các tư tưởng cực đoan, thánh chiến hoặc ngầm kêu gọi tài trợ, gây quỹ cho tổ chức khủng bố. Đây là những sửa đổi lớn theo hướng siết chặt hơn so với Luật Chống khủng bố được Quốc vương Jordan ban hành hồi năm 2006 sau 3 vụ đánh bom tại thủ đô khiến 60 người thiệt mạng.

Theo ông Hassan Abu Hanieh, một chuyên gia nghiên cứu các nhóm Hồi giáo, những sửa đổi trong Luật Chống khủng bố hiện hành là cần thiết và phù hợp với tình hình thực tiễn, khi cuộc nội chiến tại Syria đang đặt Jordan trước nhiều thách thức. Damascus đã trở thành một điểm đến hấp dẫn đối với các nhóm Hồi giáo thánh chiến, tạo ra các thách thức đối với an ninh tại Trung Đông nói chung và Jordan nói riêng.

Luật Chống khủng bố sửa đổi được Jordan công bố sau khi Ảrập Xêút liệt tổ chức Anh em Hồi giáo và hai nhóm thánh chiến ở Syria vào danh sách các tổ chức khủng bố đầu tháng 3 vừa qua. Ngoài ra, nước này cũng yêu cầu công dân của mình đang cầm súng tham gia tại nhiều điểm nóng trong khu vực trở về nước trong vòng 15 ngày nếu không muốn bị ngồi tù.

Tuy nhiên, đạo luật này cũng gây ra không ít tranh cãi trong dư luận và chính giới Jordan. Nhiều ý kiến chỉ trích rằng những sửa đổi chỉ nhằm vào công dân nước này mà không thể hiện được sự gắn bó giữa tình hình an ninh tại Jordan với cuộc nội chiến tại Syria. Theo nghị sỹ Mahmud Kharabsheh, Luật Chống khủng bố sửa đổi của Jordan trên thực tế là một hình thức mới nhằm hạn chế các quyền tự do của người dân và có thể gây tổn hại tới hình ảnh của đất nước. Nhánh của tổ chức Anh em Hồi giáo tại Jordan cũng cho rằng những điều chỉnh này là chưa phù hợp và chỉ nhằm phục vụ các lợi ích không liên quan tới đấu tranh chống khủng bố mà mang dấu ấn của chính trị nhiều hơn.

Từ góc nhìn an ninh, chuyên gia Hassan Abu Hanieh cho rằng, Amman muốn những người có ý định gia nhập các tổ chức Hồi giáo thánh chiến hiểu rằng họ sẽ không có đường quay về. Một số thanh niên có thể bị tẩy não và họ có thể từ chỗ là nạn nhân của chủ nghĩa khủng bố trở thành những kẻ khủng bố.

Hiện có hàng trăm tay súng thánh chiến người Jordan, gia nhập đội quân Hồi giáo cực đoan tại Syria. Tuy nhiên, trong ba năm qua, cũng nhiều tay súng đã trở về quê nhà và tìm cách gây dựng lực lượng, khiến chính quyền Amman không khỏi quan ngại. Oraib Rantawi, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chính trị Al-Quds có trụ sở ở Amman, cho rằng các nhóm thánh chiến đang thiết lập một vành đai tại Jordan và đây là nguy cơ khủng bố lớn đối với vương quốc này. Theo ông, những chiến lược gia của nhiều nhóm thánh chiến hy vọng có thể tìm thấy môi trường trú ẩn an toàn tại Jordan, đó là một môi trường hoàn toàn cô lập và được giới hạn, trong khi vẫn theo dõi được các diễn biến trong khu vực, đặc biệt là tại Syria. 

Jordan hiện là nơi cư trú của khoảng 600.000 người tỵ nạn Syria, trong đó có 120.000 người tại trại Zaatari, tạo ra gánh nặng về kinh tế với chi phí ước tính khoảng 1 tỷ USD. Theo thống kê của Trung tâm nghiên cứu Syria có trụ sở ở London, trong số 6.113 chiến binh nước ngoài thiệt mạng tại Syria kể từ khi cuộc nội chiến bùng nổ ở nước này có 128 người Jordan.

Jordan ủng hộ lực lượng đối lập ở Syria song cũng khẳng định ủng hộ một giải pháp chính trị đối với cuộc khủng hoảng này. Thời gian gần đây Amman có phần lạnh nhạt với Liên minh Dân tộc Syria (SNC) đối lập. Các chuyên gia tin rằng Jordan có thể đã sẵn sàng phối hợp trực tiếp với chế độ Syria trong việc tấn công các nhóm khủng bố tiềm tàng có liên hệ với al-Qaeda. Trong bối cảnh đó, Luật Chống khủng bố sửa đổi là một bước đi khẳng định quyết tâm mạnh mẽ của Amman đương đầu với các nguy cơ tiềm ẩn.

Thành An