Khách quan, công tâm, kịp thời tháo gỡ vướng mắc

Sẽ tiến hành 3 đợt kiểm tra, giám sát bầu cử

Hoạt động kiểm tra, giám sát của Mật trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam đối với công tác bầu cử là một trong những hoạt động kiểm tra, giám sát có quy mô lớn và quan trọng nhất, vừa có tính chuyên đề, vừa có tính định kỳ. Ngay từ đầu năm nay, để sẵn sàng cho nhiệm vụ giám sát bầu cử, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã ban hành Thông tri số 12 ngày 18.1.2021 hướng dẫn Ủy ban MTTQ Việt Nam kiểm tra, giám sát công tác bầu cử và Kế hoạch số 256 ngày 25.1.2021 triển khai kiểm tra, giám sát công tác bầu cử ở Trung ương. Trong đó xác định 8 nội dung cần tập trung kiểm tra, giám sát và dự kiến tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát thành 3 đợt gắn với từng mốc thời gian cụ thể: Đợt 1, từ ngày 20.2 - 13.4; đợt 2 từ ngày 13.4 - 22.5 và đợt 3 là ngày tổ chức bầu cử 23.5.

Hoạt động kiểm tra, giám sát của MTTQ Việt Nam đối với công tác bầu cử thể hiện vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân trong việc lựa chọn, bầu ra những đại diện xứng đáng của Nhân dân tham gia làm đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp. Vì vậy, yêu cầu đặt ra đối với hoạt động kiểm tra, giám sát công tác bầu cử là phải thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật; phải được tiến hành kịp thời, tiết kiệm, hiệu quả, đúng nội dung và tiến độ theo kế hoạch đã đề ra. Nhấn mạnh yêu cầu này, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hầu A Lềnh cũng lưu ý, khi phát hiện vi phạm, MTTQ các cấp phải kịp thời kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền để khắc phục ngay, đồng thời phải báo cáo ngay Thường trực Ban Chỉ đạo công tác bầu cử của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các cấp để xem xét giải quyết. MTTQ các cấp phải chịu trách nhiệm về những kiến nghị của Đoàn kiểm tra, giám sát hoặc của cá nhân cán bộ, công chức trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; không tự ý xử lý những vấn đề không thuộc thẩm quyền và chức năng của MTTQ. Việc tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát của MTTQ Việt Nam cũng cần tránh trùng lặp địa bàn với các đoàn kiểm tra, giám sát của Hội đồng Bầu cử quốc gia và các cơ quan có thẩm quyền.

Hướng dẫn cụ thể, chi tiết về công tác kiểm tra, giám sát bầu cử, Phó Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Phan Văn Vượng nêu rõ, việc kiểm tra, giám sát công tác bầu cử tập trung vào 9 nội dung cơ bản: Giám sát việc thành lập và hoạt động của Hội đồng Bầu cử quốc gia và các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương; kiểm tra, giám sát việc giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND và việc nộp hồ sơ ứng cử của người ứng cử, người được giới thiệu ứng cử (từ ngày 22.2 đến 17 giờ chiều ngày 14.3); kiểm tra, giám sát việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử (từ ngày 20.3 - 13.4); giám sát việc lập, niêm yết danh sách cử tri (trong khoảng thời gian từ ngày 13.4 - 23.5); giám sát việc lập, niêm yết danh sách những người ứng cử (từ ngày 23.4 - 13.5); kiểm tra, giám sát việc tuyên truyền, vận động bầu cử từ khi triển khai, tổ chức bầu cử đến khi kết thúc cuộc bầu cử; giám sát trình tự bỏ phiếu, việc kiểm phiếu (từ 05 giờ - 21 giờ ngày 23.5); kiểm tra, giám sát việc tiếp nhận, xử lý, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh liên quan đến công tác bầu cử (từ ngày 17.2 - 30.6).

Bên cạnh đó, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp trên kiểm tra việc triển khai thực hiện kiểm tra, giám sát bầu cử đối với Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp dưới, tập trung các nội dung: Xây dựng, ban hành, triển khai kế hoạch; kết quả thực hiện kế hoạch; những khó khăn, vướng mắc, đề xuất, kiến nghị.

Linh hoạt, phù hợp với tình hình dịch Covid-19

Đối với kiểm tra, giám sát việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử, Phó Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị, MTTQ các cấp cần lưu ý với những người được giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử không đạt trên 50% tín nhiệm của cử tri tham dự hội nghị lấy ý kiến tại nơi công tác/nơi làm việc và nơi cư trú.

Về cách thức kiểm tra, giám sát, Ban Thường trực Mặt trận các cấp lập đoàn kiểm tra, giám sát công tác cuộc bầu cử với thành phần đoàn gồm: Đại diện Ban Dân chủ - Pháp luật; đại diện các ban, đơn vị chuyên môn; đại diện một số các tổ chức chính trị - xã hội; có thể mời Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam, đại diện Hội đồng tư vấn hoặc Ban tư vấn am hiểu về công tác bầu cử của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và một số cơ quan, tổ chức có liên quan tham gia. Đoàn giám sát làm việc trực tiếp với đối tượng kiểm tra, giám sát, kiểm tra, giám sát hồ sơ, tài liệu và thực tế triển khai công tác bầu cử của các đối tượng.

Bên cạnh đó, Ban Thường trực MTTQ các cấp phân công cán bộ, công chức giám sát độc lập tại các tổ bầu cử trong ngày bầu cử. Căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và những nội dung cụ thể, cán bộ, công chức MTTQ các cấp giám sát độc lập phải nắm chắc tình hình diễn ra tại Tổ bầu cử được phân công giám sát; kịp thời kiến nghị đối với Tổ bầu cử tại chỗ và các tổ chức phụ trách bầu cử có thẩm quyền những vi phạm trong quá trình diễn ra bầu cử; đồng thời, thực hiện nghiêm chỉnh chế độ thông tin, báo cáo theo quy định.

Dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, gây khó khăn cho nhiều địa phương trong triển khai các nhiệm vụ về bầu cử. Vì vậy, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực lưu ý, MTTQ các cấp cần linh hoạt trong quá trình triển khai công tác kiểm tra, giám sát bầu cử, bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương. Phó Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Phan Văn Vượng cũng cho biết, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã có Văn bản số 49 hướng dẫn nghiệp vụ hiệp thương tại các địa phương trong điều kiện bảo đảm an toàn phòng, chống dịch. Tới đây, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ tiếp tục có văn bản hướng dẫn tổ chức các hội nghị trong điều kiện áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch ở các địa phương.

Sau Hội nghị hiệp thương lần thứ Nhất, hiện nay có 5 tỉnh, thành phố dự kiến có người tự ứng cử và số lượng người tự ứng cử dự kiến là 20 người. Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Ngô Sách Thực đề nghị, MTTQ các cấp cần phải khách quan, công tâm, chặt chẽ trong việc kiểm tra lý lịch đại biểu để lựa chọn được những người xứng đáng tham gia bầu cử ĐBQH Khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026.