Nhân chuyến tham dự Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5, thăm làm việc với Nghị viện châu Âu, Vương quốc Bỉ và thăm chính thức Phần Lan của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta

Không ngừng đổi mới, chủ động, trách nhiệm, đóng góp tích cực trong các quan hệ quốc tế

- Chủ Nhật, 05/09/2021, 05:59 - Chia sẻ
Trao đổi với PV Báo Đại biểu Nhân dân ngay trước thềm chuyến tham dự Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5, thăm làm việc với Nghị viện châu Âu, Vương quốc Bỉ và thăm chính thức Phần Lan của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta, ỦY VIÊN TRUNG ƯƠNG ĐẢNG, CHỦ NHIỆM ỦY BAN ĐỐI NGOẠI VŨ HẢI HÀ nhấn mạnh, các hoạt động của Chủ tịch Quốc hội và Đoàn sẽ tiếp tục truyền tải mạnh mẽ tới bạn bè quốc tế thông điệp, hình ảnh một đất nước Việt Nam, Quốc hội Việt Nam không ngừng đổi mới, luôn chủ động, trách nhiệm, đóng góp tích cực, hiệu quả trong các quan hệ quốc tế.

Mỗi chính sách đều bảo đảm công bằng, tiến bộ xã hội

- Sáng nay, 5.9, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam lên đường tham dự Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới, thăm làm việc với Nghị viện châu Âu, Vương quốc Bỉ và thăm chính thức Phần Lan. Xin ông cho biết ý nghĩa của chuyến công tác lần này?

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà

- Chuyến công tác của Chủ tịch Quốc hội tới châu Âu là chuyến thăm cấp cao đầu tiên của lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta sau Đại hội toàn quốc lần XIII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Chúng ta mong muốn truyền tải một thông điệp đến với bạn bè quốc tế về một đất nước Việt Nam không ngừng đổi mới và mong muốn đóng vai trò chủ động, tích cực, có trách nhiệm trong các quan hệ quốc tế.

Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội đến 3 nước nhưng là làm việc với 5 đối tác khác nhau. Cùng với việc tham dự Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới, Chủ tịch Quốc hội sẽ có một số hoạt động song phương tại Áo; thăm làm việc với Nghị viện châu Âu và Liên minh châu Âu, Vương quốc Bỉ và thăm chính thức Phần Lan. Đây là những đối tác rất quan trọng của Việt Nam ở châu Âu. Bên lề Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội cũng sẽ có các cuộc tiếp xúc song phương với Chủ tịch Quốc hội các nước. Chúng tôi đã nhận được đề nghị tiếp xúc song phương bên lề Hội nghị của Chủ tịch nghị viện các nước ở khắp các châu lục gồm cả đối tác chiến lược, đối tác toàn diện và các bạn bè truyền thống của Việt Nam. Đây là cơ hội tốt để chúng ta truyền tải thông điệp tới lãnh đạo các nước về mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống cũng như quan hệ hợp tác nhiều mặt về chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, khoa học kỹ thuật, đổi mới sáng tạo… và tăng cường quan hệ nghị viện với các nước.

Đặc biệt, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến rất phức tạp như hiện nay, chúng ta cũng mong muốn trao đổi kinh nghiệm với bạn bè quốc tế về công tác phòng, chống dịch bệnh, cũng như các biện pháp thúc đẩy ngoại giao vaccine, tăng cường việc cung cấp, chia sẻ và chuyển giao công nghệ để sản xuất vaccine, thuốc và các vật tư, thiết bị y tế để phòng, chống dịch bệnh. Đồng thời, triển khai Kết luận 12 của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới, chuyển tới cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài thông điệp của Đảng, Nhà nước ta: cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài luôn là bộ phận không thể tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam; động viên, chia sẻ những khó khăn, mất mát của cộng đồng trong đại dịch.

- Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Đoàn sẽ có những hoạt động như thế nào tại Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới, thưa ông?

- Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 có chủ đề chung là “Sự dẫn dắt của Nghị viện vì một chủ nghĩa đa phương hiệu quả hơn, mang lại hạnh phúc và phát triển bền vững cho người dân và hành tinh này”. Hội nghị thu hút sự tham gia đông đảo của lãnh đạo nghị viện các nước, số lượng Chủ tịch Quốc hội tham gia ở mức kỷ lục với hơn 110 cấp Chủ tịch Quốc hội, 30 cấp Phó Chủ tịch Quốc hội và các tổ chức quan sát viên, thành viên liên kết khác.

Từ chủ đề chung, các phiên thảo luận sẽ được chia thành các chuyên đề khác nhau. Chủ tịch Quốc hội Việt Nam sẽ tham dự phiên họp toàn thể, thảo luận về chuyên đề thứ ba về phát triển bền vững, sự lựa chọn giữa bảo vệ môi trường, sự ấm no, hạnh phúc của người dân hay phát triển kinh tế thuần túy. Chuyên đề này hoàn toàn phù hợp với chính sách phát triển của Việt Nam hiện nay như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh trong Bài viết về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam: chúng ta không vì lợi ích kinh tế mà hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội. Mỗi bước đi của Việt Nam và mỗi chính sách đều phải tính toán, bảo đảm công bằng và tiến bộ xã hội. Phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lần này sẽ tập trung vào nội dung này. Phát biểu thứ hai của Chủ tịch Quốc hội sẽ tập trung vào lĩnh vực chuyển đổi nền kinh tế sau đại dịch, thích ứng với biến đổi khí hậu, thúc đẩy sự phát triển bền vững. Đây cũng là những mục tiêu mà chúng ta đặt ra cho quá trình phát triển của Việt Nam trong thời gian tới. Bên cạnh đó, các thành viên của Đoàn sẽ tham gia vào các phiên thảo luận khác của Hội nghị về bảo vệ môi trường, bình đẳng giới, trao quyền cho phụ nữ và thanh niên, luật pháp quốc tế và các vấn đề mang tính toàn cầu khác.

Hướng tới cơ chế liên nghị viện thúc đẩy thực hiện EVFTA

- Với Nghị viện châu Âu (EP), Liên minh châu Âu (EU), Bỉ, Phần Lan, hoạt động của Chủ tịch Quốc hội và Đoàn sẽ tập trung vào các lĩnh vực nào, thưa ông?

- EP/EU là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Hiện nay, chúng ta đã có Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Sau hơn 1 năm thực hiện Hiệp định này, quan hệ kinh tế thương mại giữa 2 nước phát triển rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cũng còn có một số vấn đề vướng mắc. Về phía Việt Nam, chúng ta luôn khẳng định thực hiện đầy đủ và nghiêm túc các cam kết trong Hiệp định, vấn đề nào còn có cách hiểu khác nhau hoặc có sự khác biệt thì chúng ta sẵn sàng trao đổi với phía Bạn để tháo gỡ.

Trong chuyến thăm lần này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ có cuộc hội đàm với Chủ tịch EP, hội kiến Chủ tịch Hội đồng châu Âu; làm việc với Chủ tịch Ủy ban Thương mại quốc tế (INTA) và một số nghị sỹ là thành viên Ủy ban có vai trò chủ chốt thúc đẩy việc thực hiện Hiệp định, các Nhóm nghị sĩ hữu nghị với ASEAN cũng như Việt Nam. Vấn đề nào còn có sự khác biệt thì hai Bên sẽ cùng thảo luận, trao đổi, các cơ chế để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và EU cũng sẽ được thảo luận. Đặc biệt, về hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và EP thì chúng tôi đã thống nhất cùng với Ủy ban Thương mại quốc tế nghiên cứu hình thành cơ chế liên nghị viện để thúc đẩy việc thực hiện EVFTA.

Đối với Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU (EVIPA) thì hiện nay còn một số nghị viện thành viên EP chưa phê chuẩn. Do đó, chuyến thăm làm việc lần này cũng sẽ nhằm thúc đẩy việc phê chuẩn EVIPA. Ngoài ra, đối với châu Âu thì hiện chúng ta còn vấn đề thẻ vàng đối với đánh bắt thủy hải sản (IUU). Đây cũng là nội dung Đoàn sẽ trao đổi với các đối tác. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan sẽ tham gia Đoàn và trực tiếp trao đổi với các đối tác của EU về những kết quả của Việt Nam thực hiện các khuyến nghị của EU về đánh bắt thủy hải sản.

Bên cạnh các hoạt động chính thức của Chủ tịch Quốc hội với lãnh đạo các đối tác, các nước, trong khuôn khổ chuyến thăm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng sẽ tổ chức các hoạt động doanh nghiệp để kết nối thương mại, đầu tư. Chủ tịch Quốc hội sẽ tham dự các diễn đàn doanh nghiệp, tiếp các doanh nghiệp lớn... Dự kiến, một số hợp đồng về đầu tư sẽ được các doanh nghiệp của 2 bên ký kết và triển khai trong thời gian tới, đặc biệt là trong những lĩnh vực phù hợp với điều kiện, khả năng và có thế mạnh của Việt Nam cũng như phù hợp với các chủ trương, kế hoạch chuyển đổi mô hình kinh tế của Việt Nam sau đại dịch, đặc biệt là chuyển đổi số.

Với Phần Lan, chúng ta có quan hệ truyền thống từ lâu, tập trung vào rất nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, từ năm 1993 đến nay, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam chưa thăm chính thức Phần Lan. Với ý nghĩa, vai trò quan trọng của quan hệ nghị viện, chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ tiếp tục thúc đẩy quan hệ giữa Nghị viện Phần Lan và Quốc hội Việt Nam nói riêng và giữa hai nước nói chung, đóng góp vào sự phát triển của quan hệ hai nước, đặc biệt là những lĩnh vực mà Phần Lan có thế mạnh như: chuyển đổi số, kinh tế xanh, công nghiệp xử lý chất thải và nước sạch…

Đối với vấn đề an toàn, an ninh hàng hải ở biển Đông cũng được rất nhiều nước ở châu Âu quan tâm. Việt Nam đánh giá cao vai trò cũng như tiếng nói của EU nói chung và các nước thành viên Liên minh châu Âu về lập trường đối với biển Đông và giải quyết mọi tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982. Lập trường của EU về vấn đề này rất rõ ràng. EU ủng hộ tự do hàng không, hàng hải ở biển Đông. Đặc biệt hiện nay EU đang triển khai chiến lược Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương cam kết ủng hộ lập trường mọi tranh chấp cần được giải quyết thông qua các biện pháp hòa bình và trên cơ sở của luật pháp quốc tế.

- Chuyến công tác tới châu Âu lần này của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tiếp nối ngay sau các hoạt động tham dự Đại hội đồng lần thứ 42 Hội đồng liên nghị viện ASEAN (AIPA 42). Những đóng góp tích cực, ghi dấu ấn đậm nét tại diễn đàn liên nghị viện khu vực vừa qua có ý nghĩa như thế nào đối với chuyến công tác lần này, thưa ông?

- Việt Nam và Quốc hội Việt Nam là thành viên rất chủ động, tích cực, có trách nhiệm trong các diễn đàn khu vực và thế giới. Trong 26 năm là thành viên của AIPA, chúng ta có nhiều đóng góp, nhiều sáng kiến nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và vai trò, vị thế của AIPA.

Với Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới, Quốc hội Việt Nam đã thường xuyên cử Đoàn cấp cao do Chủ tịch Quốc hội hoặc Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội tham dự kể từ năm 2000 tới nay; đồng thời rất tích cực triển khai thực hiện, đưa các tuyên bố của Hội nghị vào cuộc sống.

Tại Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5, Chủ tịch Quốc hội và Đoàn Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy kết quả tại AIPA 42, trong đó có nội dung về chuyển đổi số, hợp tác phòng chống đại dịch Covid-19 và phục hồi sau đại dịch. Tại AIPA 42, các nghị viện thành viên thống nhất rất cao về việc phải chuẩn bị sẵn sàng và tích cực cho chuyển đổi số, bảo đảm phục hồi sau đại dịch. Đây cũng là những nội dung sẽ được đề cập tại Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5. Những đóng góp của AIPA rất có ý nghĩa để nghị viện các nước trên thế giới có thể nghiên cứu, áp dụng.

Đối với Việt Nam, như Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chia sẻ tại Đại hội đồng AIPA 42, Quốc hội đã rất chủ động tham gia và dẫn dắt quá trình hoạch định, xây dựng chính sách phòng, chống dịch Covid-19 cũng như phục hồi sau đại dịch. Đặc biệt là Quốc hội đã thống nhất rất cao về việc trao nhiều quyền hơn cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để linh hoạt, chủ động ứng phó với đại dịch và khắc phục hậu quả, phục hồi sau đại dịch. Đây cũng là kinh nghiệm mà chúng ta có thể chia sẻ với bạn bè quốc tế trong chuyến công tác sắp tới của Chủ tịch Quốc hội và Đoàn Việt Nam.

Là một thành viên tích cực, có trách nhiệm của IPU, Quốc hội Việt Nam thường xuyên cử Đoàn cấp cao do Chủ tịch Quốc hội hoặc Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội tham dự các kỳ Hội nghị kể từ năm 2000 tới nay; đồng thời rất tích cực triển khai thực hiện, đưa các Nghị quyết, Tuyên bố của IPU vào cuộc sống. Việc triển khai các đóng góp của Việt Nam tại các Hội nghị của IPU và đặc biệt là Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới sẽ góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước và đặc biệt là những định hướng mà Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng vừa đề ra với mục tiêu cụ thể cho từng giai đoạn phát triển 2025, 2030 và 2045.

- Xin cảm ơn ông!

Phạm Thúy