Không phải tất cả đều hài lòng

Thể hiện khả năng hợp tác

Mặc dù vậy, Brussels cho biết thỏa thuận đánh bắt cá mới đã chứng minh rằng, Anh và EU có thể hợp tác với nhau sau nhiều tháng căng thẳng kể từ khi Anh hết giai đoạn chuyển tiếp Brexit vào ngày 31.12.

Theo The Telegraph, Ủy ban châu Âu cho biết thỏa thuận mới tạo ra “cơ sở vững chắc để tiếp tục hợp tác EU - Anh trong lĩnh vực thủy sản” sau nhiều tháng đàm phán, vốn bắt đầu vào tháng 1 năm nay.

Thỏa thuận quy định tổng sản lượng đánh bắt được phép (TAC) đối với hơn 75 trữ lượng chung ở các vùng biển của Vương quốc Anh và EU trong thời gian còn lại của năm. TAC, nhằm mục đích ngăn chặn việc đánh bắt quá mức, sau đó được phân chia giữa hai bên trên cơ sở hạn ngạch trong thỏa thuận Brexit về đánh bắt cá vào Giáng sinh năm ngoái. Cả hai bên lúc đó đã đồng ý sử dụng TAC 2020 cho đến khi có thể đạt được một thỏa thuận.

Theo thỏa thuận đánh bắt cá Brexit, EU sẽ chuyển giao 25% quyền đánh bắt cá của mình trong vùng biển của Vương quốc Anh từ nay đến tháng 6.2026, ít hơn nhiều so với yêu cầu ban đầu của các nhà đàm phán Anh. Thỏa thuận về nguyên tắc hôm thứ Tư đạt được trong cuộc điện thoại giữa Bộ trưởng Môi trường Vương quốc Anh George Eustice và Ủy viên về Môi trường, Đại dương và Ngư nghiệp của EU Virginijus Sinkevičius. Tuy nhiên, nó vẫn phải được các chính phủ EU phê duyệt.

“Mặc dù đạt được một thỏa thuận còn nhiều thách thức, nhưng mục tiêu của chúng tôi trong suốt các cuộc đàm phán thủy sản này là bảo vệ tính bền vững của nguồn cá và tìm kiếm một thỏa thuận tôn trọng địa vị mới của chúng tôi và hoạt động ngành đánh bắt cá của Vương quốc Anh”, ông Eustice nói.

Còn các quan chức EU cho biết, thỏa thuận tôn trọng các nguyên tắc của Chính sách nghề cá chung về tính bền vững và nó sẽ cho phép cả hai trao đổi hạn ngạch đánh bắt theo thỏa thuận. Nó cũng đặt ra các điều khoản cho việc khai thác trữ lượng ngoài hạn ngạch.

Ông Sinkevičius phát biểu: “Điều này tốt cho ngư dân và phụ nữ, cộng đồng ven biển và các cảng của chúng tôi, cũng như cho việc sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên biển”. “Nó cũng chứng minh rằng hai đối tác ở cả hai bên có thể tìm thấy các thỏa thuận và tiến lên nếu họ làm việc cùng nhau”.

Vẫn còn nhiều thử thách

Mối quan hệ giữa Anh và EU bị thử thách mạnh kể từ ngày 1.1 với những căng thẳng về lệnh cấm có hiệu lực đối với xuất khẩu động vật sống có vỏ của Anh, các cuộc cãi vã về vaccine ngừa Covid-19 và tranh chấp đang diễn ra về Nghị định thư Bắc Ireland…

Thực tế, việc tiếp cận các vùng biển đánh cá đã gây ra một số tranh chấp kể từ khi Vương quốc Anh rời khỏi thị trường chung và liên minh thuế quan của khối vào đầu năm.

Ngư dân Pháp cáo buộc Chính phủ Anh chậm cấp giấy phép cho các tàu thuyền mà họ cho là có quyền đánh cá trong vùng biển của Vương quốc Anh. Các cuộc đàm phán vẫn tiếp tục nhưng rất phức tạp bởi thực tế là nhiều tàu thuyền nhỏ hơn không mang theo thiết bị điện tử ghi lại hoạt động đánh bắt trong quá khứ của họ.

Tháng 5 vừa qua, Cảng chính Saint Helier của đảo Jersey, vùng tự trị vẫn phụ thuộc vào Anh trong lĩnh vực quốc phòng và nằm ngay gần vùng duyên hải phía Bắc của Pháp, đã bị phong tỏa bởi một đội tàu thuyền Pháp tức giận vì chính quyền ở đó đưa ra các điều kiện hậu Brexit mới về việc cấp giấy phép. Trước Brexit, tàu đánh cá của Pháp vẫn được đánh bắt tại vùng biển giàu hải sản này. Hai tàu Hải quân Hoàng gia và hai tàu Hải quân Pháp sau đó đã được điều động đến hiện trường của cuộc biểu tình. Cho đến nay, tranh cãi giữa Anh và Pháp vẫn chưa được giải quyết. Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian mới đây nói với các trưởng bộ phận đánh cá khu vực trong một bức thư rằng: “Chúng tôi không thể chấp nhận những cuộc điều động mới này và chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ quyền lợi của ngư dân”.

Về thỏa thuận nguyên tắc mới đạt được giữa hai bên, các quan chức Anh từ chối cung cấp thêm chi tiết nhưng cho biết, chi tiết đầy đủ sẽ được đưa ra những ngày tới trong một biên bản chính thức về các cuộc đàm phán với Brussels.

Các nguồn tin trong ngành đánh bắt cá của Vương quốc Anh nói với The Telegraph rằng, mặc dù hạn ngạch đã được quy định trong thỏa thuận đánh bắt cá Brexit, nhưng TAC đối với từng loài sẽ rất quan trọng. Điều này là do ngay cả khi hạn ngạch được giữ nguyên hoặc được cải thiện do kết quả của hiệp ước Brexit, TAC thấp hơn vẫn có thể dẫn đến giảm tổng trọng lượng cá có thể cập cảng.

Các nhà bảo tồn cáo buộc cả Vương quốc Anh và EU đặt TAC quá cao. Ông Vera Coelho thuộc tổ chức phi chính phủ Oceana cho biết: “Nếu cả hai bên muốn dẫn đầu về quản lý nghề cá bền vững trên phạm vi quốc tế và giúp đối phó với các trường hợp khẩn cấp về khí hậu và đa dạng sinh học, họ phải chấm dứt việc đánh bắt quá mức ngay lập tức”.