Nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu HĐND cấp xã

Đồng bộ các giải pháp

- Thứ Bảy, 15/08/2020, 08:37 - Chia sẻ
​​​​​​​Từ thực tiễn hoạt động, huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh rút ra kinh nghiệm để tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND cấp xã. Đó là, cần có sự vào cuộc, đồng bộ các giải pháp từ khâu tổ chức cán bộ đến việc tiếp tục đào tạo, nâng cao kỹ năng hoạt động cho đại biểu và tạo điều kiện trang thiết bị làm việc cho HĐND cấp xã... Bản thân đại biểu HĐND cấp xã cũng phải không ngừng học hỏi, trau dồi kỹ năng và dành thời gian thỏa đáng cho hoạt động của HĐND.

So với nhiệm kỳ 2011 - 2016, hoạt động của HĐND cấp xã trên địa bàn huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2016 - 2021 có nhiều thuận lợi hơn do được thành lập thêm hai ban là Ban Pháp chế và Ban Kinh tế - Xã hội. Các Ban dù mới được bầu nhưng đã tập trung thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo quy định; tích cực thẩm tra các văn bản, dự thảo nghị quyết trình kỳ họp… Đặc biệt, hoạt động giám sát có bước chuyển quan trọng, Thường trực và các Ban HĐND cấp xã đã chủ động xây dựng kế hoạch giám sát các vấn đề của xã, thôn tích cực hơn, số cuộc giám sát nhiều hơn, giám sát kỹ hơn về các chuyên đề như: Công tác thu - chi tài chính, xây dựng cơ bản, thực hiện an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới…

Chỉ có một đại biểu chuyên trách

Tuy nhiên, công tác tổ chức kỳ họp HĐND ở một số xã chưa được quan tâm đúng mức. Chương trình kỳ họp chưa thật khoa học; chất lượng các nội dung trình kỳ họp còn thấp. Công tác thẩm tra các báo cáo, tờ trình chất lượng chưa cao; thời gian trình bày báo cáo dài, thảo luận ít và chưa sâu; điều hành phiên chất vấn chưa khoa học, có nơi còn lẫn giữa chất vấn với thảo luận; chưa bố trí hợp lý để bảo đảm gắn kết giữa việc nghe báo cáo, tờ trình, nghe giải trình với việc thảo luận quyết định từng nội dung. Việc quyết định các chỉ tiêu kinh tế - xã hội còn hình thức, hầu hết là vận dụng các biện pháp chung chung, chưa có biện pháp xuất phát từ thực tế và khả năng, điều kiện của địa phương. Thời gian dành cho việc thực hiện nội dung chất vấn còn ít, đại biểu HĐND ít tham gia phát biểu tại kỳ họp HĐND. Hoạt động giám sát của HĐND cấp xã chưa được tiến hành thường xuyên; có lúc, có nơi còn lúng túng về phương pháp; chất lượng và hiệu quả giám sát nhìn chung còn thấp. Nhiều kiến nghị thông qua giám sát chưa được các cơ quan có trách nhiệm quan tâm giải quyết kịp thời; việc giám sát giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, công tác hòa giải ở cơ sở còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân…

Những hạn chế trên trong hoạt động của HĐND cấp xã, trước hết do một số cấp ủy cơ sở chưa thật sự quan tâm đến chất lượng, hoạt động của HĐND cấp xã. Bên cạnh đó, mặc dù HĐND cấp xã có thêm 2 Ban nhưng hầu hết là kiêm nhiệm và vẫn chỉ có một đại biểu chuyên trách là Phó Chủ tịch HĐND, không có giúp việc riêng. Do đó, hiệu quả hoạt động của HĐND chủ yếu phụ thuộc vào tinh thần trách nhiệm và năng lực của đại biểu chuyên trách. Bên cạnh đó, trình độ, năng lực của đại biểu HĐND gần như chưa đáp ứng yêu cầu ở cơ sở. Cơ sở vật chất và kinh phí cho hoạt động HĐND cấp xã còn phụ thuộc quá nhiều vào UBND, vào nguồn thu ngân sách của địa phương...

Thường trực HĐND huyện Kỳ Anh tổ chức hội nghị tập huấn nâng cao hiệu quả họat động cho Thường trực các Ban HĐND cấp xã

Ảnh: V.Anh 

Nâng cao năng lực đại biểu, bảo đảm cơ cấu hợp lý

Nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND cấp xã là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết trong công tác kiện toàn hệ thống chính trị cơ sở nói chung và chính quyền xã nói riêng. Để làm được điều đó, thời gian qua cấp ủy, chính quyền huyện Kỳ Anh đã quan tâm triển khai thực hiện một số giải pháp chủ yếu. Đó là, tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và nâng cao nhận thức của cấp ủy đối với hoạt động của HĐND cấp xã, cụ thể nhưng không bao biện, làm thay. Cấp ủy đảng chỉ bàn, quyết định những vấn đề về chủ trương mang tính định hướng. Duy trì chế độ giao ban định kỳ của cấp ủy với Thường trực HĐND, qua đó Thường trực HĐND trực tiếp báo cáo, xin chủ trương của cấp ủy về nội dung, chương trình hoạt động và biện pháp xử lý, giải quyết những vướng mắc của HĐND kịp thời, hiệu quả.

Xác định một trong những yếu tố quyết định hoạt động của HĐND là chất lượng của đại biểu. Do đó, bên cạnh bảo đảm cơ cấu hợp lý, cần tập trung các giải pháp nâng cao năng lực đại biểu HĐND cấp xã: Tổ chức tập huấn cho đại biểu HĐND cấp xã với các nội dung về những quy định đối với hoạt động của HĐND, quyền, nghĩa vụ của đại biểu và các kỹ năng hoạt động của đại biểu HĐND như TXCT, tiếp công dân, kỹ năng chất vấn, kỹ năng nghiên cứu tài liệu, quyết định những vấn đề tại kỳ họp…

Trong hoạt động của HĐND cấp xã, cần quan tâm cải tiến, nâng cao chất lượng kỳ họp. Muốn vậy, phải nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị, chất lượng thẩm tra các văn bản trình kỳ họp. Duy trì công tác giao ban phối hợp, trao đổi kinh nghiệm giữa Thường trực HĐND cấp huyện - cấp xã hàng quý, từng bước giúp nâng cao kỹ năng hoạt động cho Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND cấp xã trong điều hành kỳ họp, phát huy dân chủ trong các hoạt động của HĐND cấp xã. Bên cạnh đó, để thực hiện tốt chức năng giám sát của HĐND cấp xã, cần quan tâm lựa chọn đúng các chuyên đề giám sát, xây dựng kế hoạch, đề cương báo cáo, kỹ năng giám sát qua báo cáo, giám sát trực tiếp và viết báo cáo giám sát. Đồng thời, các cuộc giám sát, khảo sát của HĐND cấp huyện tại xã cần thiết phải mời thành phần Thường trực và lãnh đạo các Ban HĐND cấp xã tham gia, giúp cấp xã học tập phương pháp làm việc của HĐND cấp huyện.

Dương Thị Vân Anh - Phó Chủ tịch HĐND huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh