Xây dựng vùng xanh là giải pháp nhằm giảm mức độ từ vùng nguy cơ rất cao (vùng đỏ) thành vùng nguy cơ cao (vùng cam), vùng nguy cơ (vùng vàng) và tiến tới trở thành địa bàn an toàn (vùng xanh). Tùy vào đặc thù cụ thể, từng địa phương đã và đang triển khai nhiều cách làm, giải pháp quyết liệt để mở rộng vùng xanh với phương châm củng cố, phát triển ngay từ cơ sở, địa bàn dân cư. Trong đó, việc bảo vệ vùng xanh ở cấp độ “tế bào” (tổ dân phố, ngõ, xóm) được xem là “vaccine cộng đồng”, là chìa khóa để chủ động kiểm soát dịch Covid-19.
Quận Hoàng Mai - một trong những địa bàn đầu tiên của thành phố khởi động thiết lập các vùng xanh này. Từ gần 50 vùng xanh đầu tiên tại 2 phường Mai Động và Đại Kim, đến hết ngày 4.8, đã có gần 400 tổ dân phố thuộc 14 phường đều thiết lập được các vùng xanh do các tổ Covid-19 cộng đồng cùng với người dân ở tổ dân phố, khu dân cư tự rào chắn và cử người tham gia trực chốt, bảo vệ khu vực mình sinh sống. Khu vực vùng xanh chỉ cho phép người dân cư trú tại địa bàn có giấy đi đường, giấy đi chợ (đúng ngày, đúng giờ) đi lại, còn những trường hợp khác chỉ được giao hàng tại chốt, tuyệt đối không được vào bên trong. Các lối ra vào được rào lại, chỉ còn một lối đi duy nhất.
Không ít địa bàn, bảo vệ vùng xanh chỉ có những chiếc barie dựng tạm, một chiếc ô, chiếc bạt đơn sơ nhưng thực sự đã trở thành những “pháo đài” ngăn chặn dịch Covid-19 hiệu quả. Mô hình này không những nâng cao ý thức của cộng đồng trong việc chung tay, chung sức phòng, chống dịch mà còn giúp chính quyền giảm bớt áp lực, tập trung truy vết khoanh vùng các điểm nóng có ca nhiễm. Lãnh đạo thành phố Hà Nội cũng nhận định, thiết lập các vùng xanh là giải pháp có ý nghĩa phòng thủ rất quan trọng; càng nhiều vùng xanh đồng nghĩa với phạm vi an toàn càng cao. Do đó, mô hình này cần được các quận huyện nhanh chóng triển khai, có hướng dẫn cụ thể về tiêu chí xác định vùng xanh, cách thức tổ chức cho người dân tự quản lý; giao cho tổ Covid-19 cộng đồng làm nòng cốt.
Để mô hình này thực sự phát huy hiệu quả, nhân rộng tại nhiều địa bàn, rất cần hỗ trợ và động viên người dân sống trong các “vùng xanh” bằng những hành động thiết thực, kịp thời. Một số cách làm hay như tại phường Đại Kim (quận Hoàng Mai), tổ tự quản nhận đi chợ giúp cư dân 2 lần/tuần rồi chuyển qua các trưởng tầng để chia về từng hộ. Hay tại phường Mai Động, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch phường đã huy động xe của cán bộ phường mua rau sạch do người dân phường Lĩnh Nam trồng, đem tặng cho các chốt vùng xanh. Người dân cần lần lượt tự ra chốt nhận một phần đủ dùng cho gia đình. Tất nhiên những mô hình này không thể áp dụng lâu dài, nhưng trong thời gian giãn cách, sẽ giúp người dân hạn chế đi ra ngoài, thực hiện đúng thông điệp “vùng xanh an toàn”.
Có thể nói, mô hình vùng xanh cũng như việc phân vùng xanh, đỏ, vàng để có cách thức chống dịch phù hợp, là một cách tiếp cận mới so với trước, để chủ động phòng ngừa dịch, nhất là khi biến thể Delta có hệ số lây nhiễm rất cao. Hiệu quả cao nhất mà mô hình này mang lại chính là ý thức tự giác của người dân được nâng cao hơn, phát huy sức mạnh cộng đồng. Từ việc tự đứng ra lập các chốt kiểm soát, cùng tham gia vào công tác chốt chặn, mỗi người dân sẽ tự ý thức được đây là việc làm đang bảo vệ sự an toàn cho chính gia đình mình và cho cộng đồng. Bảo vệ và giữ cho được vùng xanh sẽ là chìa khóa chống dịch thành công, mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân.
