Nhiều tiềm năng phát triển năng lượng sạch

Đa dạng hóa các nguồn nhiên liệu

Tổng kết kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2017 - 2020 và định hướng giai đoạn 2021 - 2030, đại diện Văn phòng Biến đổi khí hậu, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh cho biết, thành phố đã triển khai nhiều hoạt động, chương trình cụ thể trong lĩnh vực quản lý nước, như phối hợp nghiên cứu, khai thác nước thô từ hồ Dầu Tiếng và Trị An cho những nhà máy xử lý nước sạch trên địa bàn để phục vụ người dân trong điều kiện biến đổi khí hậu.

Trong lĩnh vực quản lý chất thải, TP Hồ Chí Minh cũng đã ban hành kế hoạch thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, đầu tư phát triển hạ tầng thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt đồng bộ; triển khai dự án xử lý chất thải rắn kết hợp thu hồi năng lượng và tái chế tài nguyên để xử lý chuyển đổi rác thải thành năng lượng, phân bón compost và nhựa. Trong lĩnh vực công nghiệp, thành phố thực hiện công tác kiểm toán năng lượng, xây dựng mô hình quản lý năng lượng ở doanh nghiệp có mức tiêu thụ năng lượng trên 6 triệu kWh/năm…

Thành phố đã đa dạng hóa các nguồn nhiên liệu và phát triển hạ tầng cung cấp năng lượng mới như năng lượng tái tạo, năng lượng sạch hơn so với nhiên liệu truyền thống; tạo điều kiện thuận lợi để khuyến khích việc sử dụng các phương tiện chạy bằng điện hoặc các nhiên liệu mới, đầu tư và phát triển các trạm nạp khí CNG. Ngoài ra, thành phố cũng đã đầu tư nhiều dự án kiểm soát triều cường gồm các cống, đê bao, nạo vét trục thoát nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, các chuyên gia cho hay, hoạt động ứng phó biến đổi khí hậu của TP Hồ Chí Minh vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Đơn cử, về vấn đề kinh phí thực hiện còn hạn chế do thời gian triển khai kinh phí nằm trong năm tài chính, trong khi công tác quản lý liên sở đòi hỏi phải có thời gian để trao đổi thống nhất giữa các bên liên quan, nhằm bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, nguồn vốn ngân sách, khả năng huy động nguồn lực xã hội dành cho biến đổi khí hậu còn hạn chế và phải ưu tiên cho các lĩnh vực cấp bách khác.

Chưa kể, TP Hồ Chí Minh hiện là địa phương có lượng phát thải khí nhà kính lớn nhất cả nước, với 38,5 triệu tấn CO2, chiếm khoảng 16% lượng phát thải quốc gia. Trong đó, phát thải khí carbon từ hoạt động giao thông, vận tải chiếm đến 45%. Kết quả quan trắc chất lượng không khí của Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh cũng cho thấy, đến cuối năm 2020, phương tiện giao thông, vận tải trên địa bàn thành phố, đặc biệt là xe máy sẽ tạo ra lượng phát thải lên đến gần 17 triệu tấn các loại khí độc.

Giải quyết bài toán an ninh năng lượng

Trước tình hình nhu cầu năng lượng ngày càng tăng và các loại năng lượng truyền thống có nguy cơ cạn kiệt đã đặt ra cho TP Hồ Chí Minh những chiến lược cấp thiết trong việc khai thác và sử dụng các nguồn tài nguyên, đặc biệt là các nguồn năng lượng tái tạo. Trong đó, việc sử dụng tiết kiệm và hiệu quả nguồn năng lượng hóa thạch kết hợp với nghiên cứu, ứng dụng các nguồn năng lượng tái tạo như mặt trời, gió, biogas, thủy điện… được xem là giải pháp hữu hiệu và bền vững.

“TP Hồ Chí Minh được đánh giá là nơi còn nhiều tiềm năng phát triển năng lượng sạch. Trong đó, 3 nguồn năng lượng dồi dào nhất phải kể đến là mặt trời, gió, rác thải. Nếu tận dụng tốt những nguồn năng lượng này, thành phố không những giải quyết tốt bài toán an ninh năng lượng mà còn góp phần đáng kể trong việc thực hiện thành công chương trình mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm môi trường” - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Nguyễn Thị Thanh Mỹ cho hay.

Bên cạnh việc tăng cường sử dụng năng lượng sạch, theo các chuyên gia, TP Hồ Chí Minh cần ưu tiên phát triển ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý chất thải nguy hại và dự án thu hồi năng lượng từ rác; xử lý bùn thải; quy hoạch khu vực phát thải carbon thấp; khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông công cộng và tăng cường xe buýt sử dụng nhiên liệu CNG; sử dụng năng lượng hiệu quả tại các tòa nhà thương mại; khuyến khích sử dụng nguồn năng lượng tái tạo; trồng cây chống sạt lở bờ sông Sài Gòn…

Thành phố cũng cần nhanh chóng thiết lập các cơ chế chính sách đầu tư, quản lý và chuyển giao công nghệ, kiểm soát ô nhiễm ngay từ đầu, quan tâm nhiều hơn về sản xuất năng lượng tái tạo, năng lượng sạch… tập trung nguồn lực thích đáng vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và ứng phó với biến đổi khí hậu trong tương lai. Đồng thời, các cấp, ngành cũng cần chung tay đóng góp ý tưởng, kinh phí để tìm ra hướng tiếp cận hiệu quả hơn trong ứng phó với biến đổi khí hậu và thực hiện tăng trưởng xanh cho thành phố.