Nợ đồng lần

 Hôm rồi tôi gặp một bà cụ đồng hương ở Mộc Châu. Bà đang chuẩn bị chuyển nhà về quê cũ. Hỏi bà ở đây thích thế sao lại về quê, đất chật người đông, làm ăn khó. Thế là bà ứa nước mắt, nghẹn ngào mà rằng: "Thật tôi cũng chả muốn đâu! Tôi 70 tuổi, chỉ có 25 năm sống ở quê, còn ở đây thì 45 năm rồi, gắn bó lắm, bỏ đi buồn lắm, tiếc lắm! Nhưng tôi có mỗi thằng con, năm nay hơn 30 rồi, ở đây thì nó chả lấy được vợ, tôi thì sống chả bao lâu nữa. Về quê biết đâu nó còn lấy vợ được, rồi khi tôi mất nó cũng còn họ hàng…”.

Nghe bà lão nói thế, tôi không kìm được việc ngó vào căn phòng cậu con trai. Lúc đó là 4 giờ chiều, gã đàn ông hơn 30 tuổi vẫn nửa nằm nửa ngồi trên giường, trong cái màn tuyn mắc không hết góc, ôm cái macbook cày games. Cái máy tính ấy, có lẽ là món tài sản đáng giá nhất trong ngôi nhà, à có lẽ cái xe máy Yamaha 150cc dựng góc nhà đắt hơn. Thấy tôi nhìn cái xe, bà lão bảo: “Tôi chả dám ngồi cái xe ấy đâu, trông hãi hãi. Cơ mà nó (con trai) ngồi trông oai phết, chắc bọn con gái cũng thích!” - lúc nói chuyện đó, ánh mắt bà lão lấp lánh, dường như thực sự vui.

- Về quê rồi bà sống thế nào? - tôi hỏi.

 "Tôi có đất bố mẹ để lại, nhỏ thôi. Năm ngoái tôi đã về xây nhà, vay anh em mà hồi đó vay bằng vàng, giờ vàng đắt đâm ra nợ cả tỷ. Bán cái nhà trên này về cũng trả nợ hết. Nhưng mà cũng phải có cái nhà khang trang tý để nó còn lấy vợ”.

Lại là để nó lấy vợ. Khi nghe đến đấy, tôi chỉ muốn nói với bà lão đồng hương rằng bà cứ kệ xác cái thằng con của bà đi. Ngữ con mà để bà mẹ 70 còn phải ngược xuôi gồng gánh như thế thì có lấy vợ cũng chả để làm gì. Nhưng rồi tôi nhớ ra những câu chuyện mình đã từng viết về số phận của những nữ công nhân nông trường miền núi ở thế hệ của bà. Những người đàn bà lên núi và chôn vùi thanh xuân trong cô quạnh. Một vài người may mắn và dũng cảm để có được một đứa con. Với những bà mẹ như thế, họ có lẽ chỉ thực sự hạnh phúc khi đứa con duy nhất lập nổi gia đình.