Quy định rõ tiêu chuẩn, nhiệm vụ của cộng tác viên dân số

- Thứ Bảy, 06/02/2021, 12:49 - Chia sẻ
Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư số 02/2021/TT-BYT (ngày 25.1.2021) về việc Quy định tiêu chuẩn, nhiệm vụ của cộng tác viên dân số thôn, bản, khóm, ấp, buôn, làng, phum, sóc, tổ dân phố (gọi tắt là thôn). Thông tư đã quy định rõ về chức năng, nhiệm vụ và cả quyền lợi của đội ngũ này. Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, việc ban hành Thông tư sẽ là cơ sở để các địa phương xây dựng đội ngũ cán bộ làm dân số - những cánh tay nối dài, vận động người dân làm theo đường lối và pháp luật.

Xác định nhiệm vụ cụ thể

Về nhiệm vụ, Thông tư quy định rõ, cộng tác viên dân số có trách nhiệm cùng nhân viên y tế thôn và cộng tác viên các chương trình khác trên địa bàn tuyên truyền, vận động về công tác dân số, vệ sinh phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân trong địa bàn quản lý.

Trực tiếp tuyên truyền, vận động, tư vấn về dân số cho người dân trong địa bàn đảm nhiệm; cung cấp bao cao su, viên uống tránh thai đến từng hộ gia đình theo quy định; thực hiện tiếp thị, tiếp thị xã hội, xã hội hóa sản phẩm chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình và dịch vụ về dân số theo quy định.

Việc ban hành thông tư sẽ là cơ sở để các địa phương xây dựng đội ngũ cộng tác viên làm công tác dân số
Việc ban hành thông tư sẽ là cơ sở để các địa phương hình thành đội ngũ cộng tác viên làm công tác dân số

Đồng thời, kiểm tra, theo dõi việc duy trì thực hiện các nội dung về dân số của các hộ gia đình tại địa bàn quản lý; thực hiện chế độ ghi chép ban đầu, thu thập số liệu, lập báo cáo định kỳ và đột xuất về dân số theo quy định hiện hành; cung cấp số liệu cho Trạm Y tế cấp xã, lập các sơ đồ và biểu đồ, quản lý số hộ gia đình về dân số tại địa bàn quản lý.

Ngoài ra, cộng tác viên dân số có nhiệm vụ bảo quản và sử dụng các tài liệu (sổ sách, biểu mẫu báo cáo...) liên quan đến nhiệm vụ được giao; tham dự giao ban cộng tác viên dân số hàng tháng do Trạm Y tế cấp xã tổ chức để phản ánh tình hình và báo cáo kết quả hoạt động dân số của địa bàn được giao quản lý; tham dự các lớp tập huấn do cơ quan có thẩm quyền tổ chức. Phát hiện và đề xuất với cán bộ theo dõi công tác dân số cấp xã, cán bộ thuộc Trạm Y tế cấp xã các vấn đề cần thực hiện về dân số tại địa bàn quản lý; thực hiện nhiệm vụ khác về dân số do Trạm trưởng Trạm Y tế xã hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giao.

Bảo đảm quyền lợi cho cộng tác viên dân số

Theo Thông tư, cộng tác viên dân số được bố trí phụ trách công việc theo địa bàn thôn tùy thuộc vào đặc điểm, tình hình thực tế của địa phương nhưng bảo đảm mỗi thôn có tối thiểu 1 cộng tác viên dân số. Mức chi bồi dưỡng hàng tháng cho cộng tác viên dân số do Hội đồng nhân dân tỉnh quyết định và ngân sách địa phương bảo đảm theo quy định.

Mỗi cộng tác viên dân số được trang bị các dụng cụ làm việc, bao gồm, túi truyền thông, loa cầm tay, đèn pin, áo mưa và dụng cụ khác phù hợp với điều kiện và khả năng tài chính của địa phương. Cộng tác viên dân số tiêu biểu, có đóng góp tích cực, nhiệt tình trong công tác dân số được động viên, khen thưởng và vinh danh; được tham dự các cuộc thi, hội nghị, hội thảo trong khu vực, liên khu vực để trao đổi kinh nghiệm công tác.

Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình cấp tỉnh, Trung tâm Y tế cấp huyện, Trạm Y tế cấp xã hàng năm tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho cộng tác viên dân số; lồng ghép việc hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ trong các cuộc giao ban, các cuộc họp, hội nghị. Cộng tác viên dân số chịu sự quản lý, chỉ đạo trực tiếp và huớng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ của Trạm y tế cấp xã…

Cũng theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, Thông tư lần này cũng nêu rõ những điều kiện để trở thành cộng tác viên dân số. Theo đó, về tiêu chuẩn, cộng tác viên dân số là những người tình nguyện làm công tác dân số ở thôn, có trình độ học vấn từ tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên. Ở những thôn khó khăn hoặc có đồng bào dân tộc ít người không chọn được người có đủ trình độ học vấn như trên thì chọn người hoàn thành chương trình tiểu học; được đào tạo, tập huấn về dân số theo nội dung chuyên môn do Bộ Y tế ban hành. Cùng với đó, ưu tiên những người đang làm công tác y tế thôn tham gia kiêm nhiệm cộng tác viên dân số; có đủ sức khoẻ để thực hiện các nhiệm vụ theo quy định.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 10.3.2021; bãi bỏ mục II, phần III, Thông tư số 05/2008/TT-BYT của Bộ Y tế hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức bộ máy Dân số - Kế hoạch hóa gia đình ở địa phương kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực.

Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, đánh giá việc triển khai, thực hiện Thông tư này. Căn cứ vào đặc điểm, tình hình thực tế của địa phương, Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức triển khai thực hiện. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, các cơ quan, tổ chức, cá nhân phản ánh kịp thời về Bộ Y tế (Tống cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình) để xem xét, giải quyết.

Tùng Dương