Các tiêu chí này rất đa dạng từ: đấu giá viên đồng thời là luật sư có kinh nghiệm 10 năm hành nghề luật sư; đấu giá viên phải có học vị thạc sĩ, tiến sĩ; tổ chức đấu giá tài sản được lựa chọn phải có ít nhất 5 chi nhánh trong cả nước… Chính vì thế có thực tế, tổ chức đấu giá tài sản chào hàng với người có tài sản với tiêu chí thù lao dưới khung quy định (0 đồng) - mức thù lao “bất thường” nhưng vẫn được người có tài sản lựa chọn.
Dự thảo Thông tư quy định tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản đang được Bộ Tư pháp xây dựng với kỳ vọng sẽ là cơ sở cho người có tài sản thực hiện việc lựa chọn tổ chức đấu giá; đồng thời khắc phục những tồn tại, bất cập trong thời gian qua.
Căn cứ vào Khoản 4, Điều 56, Luật Đấu giá tài sản, Dự thảo đã đề xuất: 5 nhóm tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản và cách thức đánh giá các tiêu chí theo thang điểm 100. Bao gồm: nhóm tiêu chí cơ sở vật chất, trang thiết bị cần thiết bảo đảm cho việc đấu giá; nhóm tiêu chí về phương án đấu giá khả thi, hiệu quả; nhóm tiêu chí về năng lực, kinh nghiệm và uy tín của tổ chức đấu giá tài sản; nhóm tiêu chí về thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí đấu giá tài sản phù hợp; nhóm tiêu chí khác theo tính chất của tài sản đấu giá, tình hình thực tiễn tổ chức việc đấu giá.
Góp ý vào 5 nhóm tiêu chí nêu trên, nhiều tổ chức đấu giá tài sản; đấu giá viên cho rằng: nhóm tiêu chí về năng lực, kinh nghiệm và uy tín của tổ chức đấu giá tài sản là quan trọng nhất và có thể định lượng rõ ràng nhất để chấm điểm. Các tổ chức đấu giá tài sản có thể có các tài liệu để chứng minh năng lực, kinh nghiệm của mình. Liên quan đến vấn đề này, Nghị định số 17/2010/NĐ-CP về bán Đấu giá tài sản đã chuyên nghiệp hóa, xã hội hóa hoạt động bán đấu giá tài sản. Do đó, trừ các trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản trực thuộc Sở Tư pháp, thì các doanh nghiệp đấu giá tài sản được thành lập sớm nhất cũng chỉ có 10 năm hành nghề. Đây là khoảng thời gian có thể xác định được chất lượng, uy tín của tổ chức đấu giá tài sản.
Với các nhóm tiêu chí nêu trên, tùy thuộc vào giá trị tài sản mà người có tài sản căn cứ vào các tiêu chí định sẵn để lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản. Chẳng hạn, đối với tài sản bán đấu giá có giá khởi điểm từ 1 tỷ đồng trở lên, Dự thảo yêu cầu người có tài sản phải đưa ra 4 nhóm tiêu chí gồm: cơ sở vật chất, trang thiết bị cần thiết tổ chức cuộc đấu giá; phương án đấu giá khả thi, hiệu quả; năng lực, kinh nghiệm, uy tín của tổ chức đấu giá; thù lao dịch vụ đấu giá và chi phí đấu giá tài sản. Các nhóm tiêu chí này chiếm 95/100 điểm đánh giá. Người có tài sản chỉ được xem xét, quyết định đối với nhóm tiêu chí khác dựa trên yêu cầu đặc thù của loại tài sản đấu giá, tình hình vụ việc tổ chức đấu giá tài sản (nhóm tiêu chí này chiếm 5/100 điểm đánh giá). Chẳng hạn đối với nhóm tiêu chí về thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí đấu giá tài sản, Dự thảo chỉ đưa ra thang điểm đối với tiêu chí về thù lao dịch vụ đấu giá là 5/100 điểm nhằm hạn chế tình trạng cạnh tranh không lành mạnh trước thực trạng một số tổ chức đấu giá tài sản chào thù lao “0 đồng”.
Bên cạnh đó, Dự thảo cũng đề xuất trừ điểm đối với những tổ chức đấu giá tài sản có đấu giá viên đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị kết án do vi phạm quy định về hoạt động đấu giá tài sản. Chẳng hạn, tổ chức đấu giá tài sản có đấu giá viên đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị kết án trong thời hạn 12 tháng đến trước ngày nộp hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn tổ chức đấu giá sẽ bị trừ 20% trên tổng số điểm.
