Sẽ minh bạch, rõ ràng và công bằng hơn?

- Thứ Năm, 25/02/2021, 10:46 - Chia sẻ
15 năm với với 13 lần thay đổi, cập nhật hoàn thiện biểu giá, hiện tại giá bán điện đã được rút gọn, trong đó, biểu giá bán lẻ điện cho sinh hoạt từ 7 bậc rút xuống còn 6 bậc vào năm 2014. Tuy nhiên, thực tế biểu giá này được cho rằng vẫn còn nhiều bất cập. Bởi vậy, Bộ Công thương đã có văn bản xin ý kiến các bộ, ngành liên quan về Dự thảo Đề án Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn tới năm 2045 (Quy hoạch điện VIII).

Theo đó, Bộ Công thương đề xuất nghiên cứu xây dựng giá bậc thang 2 thành phần công suất và điện năng; xem xét thu phí cố định hàng tháng; xem xét điều chỉnh giá điện theo quý khi chi phí nhiên liệu thay đổi; xem xét hệ số giảm giá nếu sử dụng ít điện. Theo lý giải của Bộ Công thương thì biểu giá bán điện từ năm 2007 đến nay được phân theo các ngành, cấp điện áp, theo giờ cao thấp điểm và biểu giá điện sinh hoạt được chia theo bậc thang.

Trong dự thảo Đề án Quy hoạch Điện XIII, Bộ Công thương kiến nghị các định hướng cho công tác xây dựng bảng giá điện trong giai đoạn quy hoạch. Qua phân tích biểu giá điện hiện trạng của Việt Nam và một số nước trong khu vực, Bộ Công thương cho rằng biểu giá điện của một số nước nêu trên có nhiều điểm tiến bộ hơn biểu giá điện hiện trạng của Việt Nam. Cụ thể , giá điện theo 2 thành phần công suất và điện năng, giá điện điều chỉnh theo quý khi chi phí nhiên liệu thay đổi, có hệ số giảm giá khi dùng ít điện, không bù chéo giữa các nhóm khách hàng lớn, chỉ trợ giá cho đối tượng người già, thất nghiệp, đơn thân, tách bạch chi phí dịch vụ hỗ trợ thị trường, chi phí vận hành hệ thống và quản trị thị trường...

Về nguyên tắc về cơ chế điều chỉnh giá, hàng năm, giá bán điện bình quân cơ sở sẽ được tính toán căn cứ dựa trên các yếu tố đầu vào hình thành giá của các khâu phát điện, truyền tải điện, điều hành - quản lý ngành và dịch vụ phụ trợ, phân phối và kinh doanh bán lẻ điện cho năm áp dụng giá, phần chênh lệch tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện được điều chỉnh của năm trước do biến động các thông số đầu vào và phần phát điện thực tế khác so với năm trước đó. Khi có quyết định của chính phủ về cơ chế thực hiện giá bán điện theo cơ chế thị trường, sẽ có cơ chế điều chỉnh tự động giá bán điện trong năm, đồng thời Bộ sẽ quy định cơ chế điều chỉnh chênh lệch chi phí, doanh thu cho các khâu hàng năm.

Vì vậy, trong giai đoạn tới, Bộ kiến nghị nghiên cứu hoàn thiện biểu giá bán lẻ điện theo hướng đơn giản, dễ hiểu, minh bạch, rõ ràng, dễ thực hiện, đồng thời phù hợp với tình hình của ngành, của thị trường điện và tình hình kinh tế - xã hộ trong từng thời kỳ. Tách chính sách xã hội ra khỏi giá điện, cụ thể quy định hộ nghèo, hộ chính sách xã hội được hỗ trợ tiền điện cho mục đích sinh hoạt, mức hỗ trợ hàng tháng tương đương tiền điện sử dụng 30kWh tính theo mức giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc 1 hiện hành. Nếu mức hỗ trợ này còn thấp thì có thể xem xét tăng thêm.

Ngoài ra, biểu giá bán lẻ điện cần bảo đảm nguyên tắc bù đắp chi phí và có lãi ở mức hợp lý cho ngành điện và các nhà đầu tư để phát triển nguồn và lưới điện, đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng; bảo đảm sự công bằng cho khách hàng và phù hợp với quy luật khan hiếm của các nguồn tài nguyên năng lượng...

Trong bối cảnh hiện nay, biểu giá điện bậc thang là hợp lý nhất, đáp ứng các nguyên tắc nêu trên và phù hợp với đặc điểm của sản xuất, kinh doanh điện, thị trường điện và các khách hàng sử dụng điện sinh hoạt. Biểu giá bán lẻ điện bậc thang cần có tác dụng khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm; không quá phức tạp, không quá nhiều bậc thang; phù hợp với chính sách có liên quan của Nhà nước về sử dụng điện có thể kết hợp hỗ trợ các đối tượng chính sách, đối tượng đặc biệt - Bộ Công thương nhấn mạnh.

Với những lý do trên, Bộ Công thương đề xuất nghiên cứu xây dựng giá bậc thang 2 thành phần là công suất và điện năng; xem xét thu phí cố định hàng tháng; xem xét điều chỉnh giá điện theo quý khi chi phí nhiên liệu thay đổi; xem xét hệ số giảm giá nếu sử dụng ít điện...

Ninh Khương