Tận dụng cơ hội xuất khẩu nông sản từ các FTA

- Thứ Hai, 29/11/2021, 06:08 - Chia sẻ
Những hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới như Hiệp định Ðối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA)… mở ra nhiều cơ hội mới, khơi thông đầu ra cho nhiều mặt hàng nông sản, trong đó có nông sản tỉnh Đồng Nai. Theo đó, tỉnh chủ động nâng cao tiêu chuẩn chất lượng cho nông sản nhằm tháo gỡ những khó khăn đầu ra, xuất khẩu đi nhiều thị trường khó tính
Ca cao là một trong những loại cây trồng có lợi thế xuất khẩu nhiều nhất sau hàng loạt các FTA được ký kết
Nguồn: ITN

Đặt ra nhiều thách thức

Đồng Nai hiện có trên 170 nghìn hecta cây lâu năm. Trong đó, diện tích cây công nghiệp đạt gần 98,8 nghìn hecta tập trung vào các nông sản có thế mạnh xuất khẩu như điều, tiêu, cà phê, cao su… Diện tích cây ăn quả lâu năm đạt gần 70 nghìn hecta với nhiều cây ăn quả có thế mạnh về xuất khẩu như mít, chuối, xoài, sầu riêng, thanh long… Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu nông sản, đặc biệt là mặt hàng rau, quả của tỉnh vẫn chưa xứng với tiềm năng. Những FTA thế hệ mới mang lại triển vọng lớn cho xuất khẩu nông sản nhưng thị trường Á - Âu cũng đang ngày càng trở nên khó tính vì nhiều quốc gia tăng áp dụng các biện pháp bảo hộ, hàng rào kỹ thuật. Để tham gia vào thị trường xuất khẩu, các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), trang trại phải đáp ứng hàng loạt các yêu cầu về nguồn gốc xuất xứ, tiêu chuẩn chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm…

TS. Lê Thanh Hòa, Phó cục trưởng Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, yêu cầu khắt khe và chuyển biến mới của thị trường Á - Âu đòi hỏi doanh nghiệp, HTX, nông dân phải thay đổi từ gốc sản xuất. Ở đây cần áp dụng các quy trình tiên tiến vào sản xuất thông qua việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng và xây dựng hệ thống quản lý sản xuất để có thể tạo ra sản phẩm có chất lượng, an toàn, gia tăng giá trị cho sản phẩm; vượt qua các rào cản phi thuế quan cũng như đáp ứng được yêu cầu của nhà nhập khẩu và thị trường.

Cùng với việc mở cửa thị trường Việt Nam cho hàng hóa, dịch vụ từ các thành viên, hàng hóa, nông sản trong nước chịu áp lực cạnh tranh ngày càng lớn ngay tại thị trường nội địa. Đồng Nai là thủ phủ chăn nuôi của cả nước với các sản phẩm thế mạnh là lợn, gia cầm. Tuy nhiên, những sản phẩm thế mạnh này đang gặp sức ép cạnh tranh rất lớn với hàng nhập khẩu.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Đông Nam Bộ Lê Văn Quyết so sánh, thời gian qua, liên tục xảy ra tình trạng giá gà công nghiệp và nhiều mặt hàng gia cầm khác bán ra thấp hơn nhiều so với giá thành sản xuất. Nhiều chủ trại nuôi gà công nghiệp lỗ tiền tỷ, thậm chí phá sản. Trong đó có một nguyên nhân rất lớn là do gà ngoại giá rẻ vẫn được nhập khẩu ồ ạt, như vậy rất khó ổn định được đầu ra để người chăn nuôi yên tâm đầu tư.

Chủ động nâng cao chất lượng nông sản

Hiện nay, tỉnh Đồng Nai đang đẩy mạnh nhiều hoạt động hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX, nông dân trên địa bàn tỉnh mở rộng đa dạng các kênh tiêu thụ nông sản, đẩy mạnh kết nối giao thương, tìm hướng nâng cao công nghệ chế biến, bảo quản nông sản theo hướng hiện đại… Mục tiêu nhằm thúc đẩy liên kết các chuỗi giá trị nông sản và tận dụng, tìm kiếm cơ hội xuất khẩu từ các FTA thế hệ mới.

Những cơ hội từ các FTA được nhiều HTX trên địa bàn tỉnh Đồng Nai tiếp cận để đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu nông sản. Ông Đặng Trường Khanh, Giám đốc Công ty TNHH Ca cao Trọng Đức (huyện Định Quán) cho biết, thị trường xuất nhập khẩu ca cao của thế giới đều tập trung vào sản phẩm chính là hạt ca cao, bột ca cao. Ngoài những dòng sản phẩm trên, doanh nghiệp đang hợp tác với nhóm các phó giáo sư, tiến sĩ của Trường đại học Quốc tế TP. Hồ Chí Minh thực hiện những đề tài nghiên cứu như quy trình sản xuất bánh quy và mì ăn liền không chiên bổ sung bột vỏ quả ca cao; quy trình sản xuất xúc xích chay từ bột quả ca cao; quy trình sản xuất nước uống dinh dưỡng từ thịt quả ca cao…

Điểm nổi bật của các đề tài này là sử dụng các nguyên liệu là chất phế thải từ vỏ trái, thịt trái ca cao để chế biến ra những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. Ca cao là một trong những loại cây trồng có lợi thế nhất trong xuất khẩu sau hàng loạt các FTA được ký kết. “Doanh nghiệp rất quan tâm đầu tư quy trình sản xuất, chế biến khép kín vừa sạch, vừa xanh trong đó các phế phẩm từ quả ca cao được đưa thành nguyên liệu chế biến để tạo ra các dòng sản phẩm mới có giá trị cao, góp phần đưa các sản phẩm từ cây ca cao của Việt Nam vươn ra thế giới với tầm cao mới”, ông Khanh nhấn mạnh.

Giám đốc HTX Liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản sạch Thanh Bình (xã Thanh Bình, huyện Trảng Bom) Lý Minh Hùng thông tin, HTX đã xuất khẩu thành công mặt hàng chuối tươi vào thị trường châu Âu. Nhu cầu tiêu thụ chuối của thị trường châu Âu được dự báo sẽ tăng cao trong 7 năm tới và sẽ chiếm đến 31% thị trường nhập khẩu chuối trên toàn cầu. Đây là động lực để HTX nỗ lực đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu chuối vào thị trường này vì vùng nguyên liệu chuối của HTX đã đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt khe của châu Âu. Ngoài mặt hàng chuối tươi, HTX đang đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm nông sản chế biến.

Thảo Tâm