Việt Nam là nước đông dân thứ 15 thế giới
Theo Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm, số liệu điều tra cho thấy, tổng dân số cả nước là 96.208.984 người, nam giới 47.881.061 người (49,8%), nữ giới 48.327.923 người (50,2%). Sau 10 năm (2009 - 2019) quy mô dân số Việt Nam tăng thêm 10,4 triệu người. Tỉ lệ tăng dân số bình quân là 1,14%/năm, giảm nhẹ so với giai đoạn 1989 - 2009, tăng khoảng 1,18 triệu người/năm. Việt Nam đã trở thành quốc gia đông dân thứ 15 trên thế giới và thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á. Hai thành phố có mật độ dân số cao trong cả nước là Hà Nội 2.398 người/km2 và TP Hồ Chí Minh 4.363 người/km2. Mật độ dân số của 2 trung tâm kinh tế - xã hội này cao gấp hơn 10 lần so với mật độ chung của cả nước.
Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì hội nghị |
Đánh giá về cuộc Tổng điều tra dân số lần này, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Phó Trưởng Ban chỉ đạo cho biết, đây là cuộc Tổng điều tra có quy mô lớn nhất nhưng thời gian thực hiện ngắn nhất (hơn 3 tháng) và tiết kiệm kinh phí, nguồn lực thực hiện nhờ áp dụng đồng bộ các giải pháp về công nghệ thông tin trong tác nghiệp. “Không phải in phiếu điều tra, không phải nhập tin số liệu hoặc quét số liệu nên tiết kiệm được kinh phí in ấn, vận chuyển, chương trình phần mềm chuyển đổi dữ liệu từ phiếu giấy sang dạng số hóa và các chi phí liên quan khác… Ngoài ra, việc không đầu tư máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh mà tập trung huy động thiết bị của điều tra viên thống kê đã tiết kiệm đáng kể cho ngân sách”. Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, cuộc Tổng điều tra này đã nâng cao vị thế của thống kê Việt Nam trong cộng đồng thống kê thế giới khi là một trong ít quốc gia thực hiện phiếu điện tử di động (CAPI) trong điều tra, chiếm 99,9%, còn lại chỉ sử dụng phương pháp điều tra phiếu giấy truyền thống và webform.
Nguồn thông tin tin cậy về tình hình dân số
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh, cuộc tổng điều tra đã diễn ra đúng kế hoạch, bảo đảm an toàn và thành công tốt đẹp. Kết quả Tổng điều tra là nguồn thông tin chủ yếu và tin cậy về tình hình dân số, nhân khẩu học, tình trạng nhà ở của dân cư nhằm đáp ứng mục tiêu để tổng hợp, biên soạn các chỉ tiêu trong hệ thống thống kê quốc gia, phục vụ nhu cầu thông tin của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, cả ở Trung ương và địa phương trong đánh giá tình hình xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và các chiến lược, chính sách phát triển kinh tế - xã hội nói chung, đặc biệt là vấn đề dân số và nhà ở.
Các đại biểu thanh niên Việt Nam tham gia Tàu Thanh niên Đông Nam Á và Nhật Bản lần thứ 45 năm 2018 |
| Ảnh: Xuân Dự |
Đánh giá cao về áp dụng triệt để và rộng rãi công nghệ thông tin, Phó Thủ tướng nêu ví dụ điển hình Hà Giang là tỉnh miền núi khó khăn nhưng lãnh đạo tỉnh quyết tâm áp dụng 100% kê khai điện tử. “Bản thân tôi, khi các điều tra viên đến nhà và sử dụng điện thoại thông minh để lấy thông tin số liệu thì thấy làm rất nhanh so với lần trước”, Phó Thủ tướng chia sẻ và đánh giá cao sự phối hợp của các bộ, ngành, địa phương và vai trò quan trọng của Bộ Công an và Bộ Thông tin và Truyền thông trong bảo đảm an toàn, an ninh, trợ giúp về kỹ thuật.
Trích xuất dữ liệu điều tra về nhà ở, Phó Thủ tướng bày tỏ chia sẻ với 1,4 triệu hộ gia đình với 5 triệu người còn sống trong nhà ở sơ sài, đặc biệt có 4.800 hộ không có nhà ở và nhấn mạnh thông điệp của Chính phủ và Thủ tướng là “không để ai bị bỏ lại phía sau”. “Các bộ, ngành, địa phương phải đặc biệt chú ý đến những cơ cấu như thế này để tập trung chính sách giảm nghèo, làm giàu cho người dân. Chính sách nhà ở xã hội, nhà ở cho người có công, người thu nhập thấp đã có rồi nhưng nhiều người còn khó khăn về nhà ở. 65,6% dân số còn ở nông thôn, trong đó nhiều nơi vùng sâu, xa, dân tộc thiểu số, ven biển, hải đảo, bãi ngang còn rất khó khăn”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nói.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng, đây mới chỉ là kết quả sơ bộ bước đầu, con số thống kê này còn phải thể hiện trong báo cáo phân tích, đánh giá chi tiết để đạt được các mục tiêu về sử dụng số liệu cho hoạch định chiến lược, hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách. Ngày 20.12 - Ngày Dân số Việt Nam, sẽ tổ chức hội nghị công bố kết quả chính thức của tổng điều tra dân số và nhà ở. “Số liệu này càng có sớm, càng phục vụ trực tiếp và kịp thời cho việc xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Phó Thủ tướng nói và yêu cầu các báo cáo phải phân tích nhiều khía cạnh, đặc biệt là cơ cấu về dân số.
“Rất nhiều chuyên gia đã cảnh báo chúng ta đang ở thời kỳ dân số “vàng”, nhưng tốc độ già hóa lại thuộc loại nhanh. Tổng điều tra lần này phải có chứng thực bằng con số cụ thể về dân số và phân tích xu hướng dân số để có đối sách, chính sách kịp thời. Bên cạnh việc phải tránh bẫy thu nhập trung bình thì chúng ta phải tận dụng cơ hội của dân số “vàng” và phải có thể chế chính sách kịp thời để khắc phục cho được tình trạng chưa giàu đã già”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
