Tin tức về vaccine và biến thể của virus corona đang chiếm lĩnh hầu hết các mặt báo. Tuy nhiên, câu chuyện đáng để lưu tâm là việc Mỹ vừa chính thức áp dụng điều khoản mở rộng của Chương trình Thuế tín dụng trẻ em (CTC), một chính sách mới sẽ làm rung chuyển mối quan hệ truyền thống giữa Chính phủ liên bang và các gia đình Mỹ - từ các hộ gia đình nghèo chật vật mua vé xe bus hàng ngày cho đến những người giàu không ngại xuống tiền mua một chiếc Tesla mới.
Chủ tịch Quốc hội Mỹ Nancy Pelosi phát biểu về Thuế tín dụng trẻ em
Nguồn: Getty Images
Chạm tới nhiều thành phần xã hội
Chương trình Thuế tín dụng trẻ em (CTC) nằm trong Kế hoạch Giải cứu Mỹ năm 2021 - gói cứu trợ liên quan đến dịch Covid-19 trị giá 1.900 tỷ USD của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Khác hẳn với hầu hết các khoản trợ cấp khác, đây là khoản thanh toán định kỳ, thay vì séc chỉ một lần hoặc tín dụng hàng năm.
Theo điều khoản mở rộng, khoản trả góp của thuế tín dụng trẻ em - lên tới mức 300 USD/tháng cho mỗi trẻ em dưới 6 tuổi và 250 USD/tháng cho mỗi trẻ từ 6 - 17 tuổi, sẽ được chuyển tới ngân hàng của các gia đình vào ngày 15 hàng tháng. Như vậy, mỗi gia đình sẽ nhận được 3.600 USD cho mỗi trẻ em dưới 6 tuổi và 3.000 USD cho mỗi trẻ em từ 6 - 17 tuổi vào năm 2021. Phân nửa trong số đó sẽ được trả góp hàng tháng từ nay đến tháng 12 và sẽ được gửi vào tài khoản ngân hàng. Phần còn lại sẽ được hoàn thuế vào mùa xuân năm sau.
Tín dụng thuế trẻ em trước đây được giới hạn dưới 2.000 USD và chỉ dành cho những hộ gia đình phải nộp thuế thu nhập sau khi đăng ký với Sở Thuế vụ Mỹ (IRS). Nhưng năm nay, các cặp vợ chồng có thu nhập từ 150.000 USD trở xuống đều có thể nhận đầy đủ trợ cấp nói trên. Chương trình cũng không bỏ qua những gia đình giàu có. Những người kiếm được đến 400.000 USD vẫn nhận được 167 USD cho mỗi trẻ mỗi tháng.
Khoảng 88% tổng số trẻ em của 39 triệu hộ gia đình Mỹ sẽ nhận được khoản tín dụng vì họ đã nộp hồ sơ năm 2019 hoặc yêu cầu tín dụng năm 2020. Các gia đình có thu nhập thấp gần đây chưa khai thuế hoặc sử dụng công cụ không khai thuế vào năm ngoái để nhận khoản tiền hỗ trợ thì có thể sử dụng cổng thông tin của IRS để đăng ký nhận khoản thuế tín dụng nâng cao. Tờ The Hill của Mỹ cho biết, đây cũng là lần đầu tiên các gia đình sẽ có lựa chọn nhận trợ cấp hàng tháng thay vì một lần hàng năm để tính vào chi phí nuôi dạy con cái.
Góp phần giảm tỷ lệ nghèo đói ở trẻ
Những người phản đối chính sách này cho rằng, dự luật trị giá 1,6 nghìn tỷ USD trong 10 năm này sẽ khiến nhà nước phúc lợi vượt quá giới hạn. Trong khi đó, những người ủng hộ cho rằng CTC sẽ thúc đẩy sinh con và đảo ngược hoặc làm chậm lại sự sụt giảm tỷ lệ sinh ở Mỹ. Hơn nữa, họ chỉ ra rằng, khoản giải ngân hàng tháng sẽ hỗ trợ các gia đình đang gặp khó khăn về thế chấp, trang trải chi phí học hành, chi phí chăm sóc trẻ em, đặc biệt là những chi phí ban đầu khi mới sinh con.
Trong một phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden ca ngợi việc thực hiện điều khoản mở rộng thuế tín dụng trẻ em trong gói cứu trợ dịch Covid-19 trị giá 1.900 tỷ USD là một nỗ lực lịch sử. Ông Biden khẳng định sự thay đổi lớn mà điều khoản này mang lại chính là giúp giảm tỷ lệ nghèo đói ở trẻ em theo năm lớn nhất trong lịch sử của Mỹ. Điều này cũng giúp giảm tỷ lệ nghèo đói của trẻ em giữa các cộng đồng da trắng, da màu, người Mỹ gốc Latin, người Mỹ gốc châu Á và vùng đảo Thái Bình Dương (AAPI).
Theo ước tính của Trung tâm Vì tiến bộ Mỹ, gần 11 triệu trẻ em của Mỹ, tức cứ 7 trẻ thì có 1 trẻ đang sống trong đói nghèo. Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cũng cho biết đây là lần đầu tiên trong lịch sử của Mỹ, các gia đình lao động được nhận tiền giảm thuế hàng tháng để chi trả cho các khoản thiết yếu như thăm khám bác sĩ, dụng cụ học tập và hàng tạp hóa. Thuế tín dụng sẽ nâng hơn 4 triệu trẻ em vượt qua mức nghèo của liên bang, cung cấp nguồn lực mới cho 27 triệu trẻ em trước đây chỉ nhận được dưới 2.000 USD. Đây là một thắng lợi kinh tế đáng kể của Mỹ - và cũng là một chiến thắng đạo đức.
Trẻ em da màu và Mỹ Latin đang trở nên nghèo đói hơn do nạn phân biệt chủng tộc, bao gồm những rào cản mà các bậc cha mẹ gặp phải trên thị trường lao động. Những khoản tiền đầu tiên được gửi trực tiếp vào tài khoản ngân hàng đã khiến nhiều gia đình thở phào nhẹ nhõm và lên kế hoạch cải thiện cuộc sống.
The Hill nhận định, các chương trình chống đói nghèo hàng chục năm qua đã không theo kịp nhu cầu của xã hội, sự tàn phá của dịch Covid-19 càng cho thấy mạng lưới an sinh xã hội mỏng manh của Mỹ không được thiết kế để cung cấp một cách hiệu quả cho mọi người. Những cải tiến mới đối với thuế tín dụng trẻ em cũng chỉ là tạm thời. Các khoản thanh toán hàng tháng sẽ tự động dừng lại vào cuối năm nay nên Quốc hội Mỹ cần gia hạn và biến nó thành một chính sách vĩnh viễn.
