PGS.TS. BÙI THỊ AN, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Hà Nội:
Chất vấn đúng, trúng, đi đến cùng vấn đề
Theo dõi phiên chất vấn tại kỳ họp lần này, tôi thấy có những điểm mới rất đáng ghi nhận, đáp ứng mối quan tâm của cử tri cùng Nhân dân cả nước.
Trước tiên là việc lựa chọn nội dung chất vấn. Thông thường, tại các kỳ họp trước, Quốc hội sẽ lựa chọn hài hòa giữa lĩnh vực kinh tế và xã hội thì lần này chỉ có một nội dung về kinh tế (ngành kế hoạch và đầu tư), còn lại có tới ba nội dung về xã hội (thuộc các ngành y tế; giáo dục và đào tạo; lao động, thương binh và xã hội). Điều này hoàn toàn phù hợp trong bối cảnh đại dịch Covid-19 không chỉ tác động sâu sắc đối với tăng trưởng kinh tế mà còn tới vấn đề xã hội.
Trong số 4 bộ trưởng đăng đàn lần này, có hai người lần đầu tiên là Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Dù vậy, khi theo dõi toàn bộ cuộc chất vấn, tôi không thấy có sự khác biệt giữa “người cũ” và “người mới”. Các bộ trưởng đều thể hiện sự tự tin, nắm vững vấn đề của lĩnh vực mình quản lý, trả lời kỹ lưỡng. Về phía ĐBQH đặt câu hỏi cũng ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề, bảo đảm thời gian quy định. Nội dung chất vấn đã đúng, trúng, đi đến cùng vấn đề.
Từng là ĐBQH, tôi nhận thấy phiên chất vấn thành công, thỏa mãn được sự mong đợi của ĐBQH, cử tri và Nhân dân cả nước hay không phụ thuộc chính vào vai trò điều hành của Chủ tọa. Tôi đặc biệt ấn tượng với Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trong vai trò Chủ tọa, bởi cách điều hành mạch lạc, khoa học, dứt khoát và quyết liệt. Một trong những minh chứng là bảo đảm về mặt thời gian cho cả người hỏi lẫn người trả lời. Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội đã truy vấn để làm rõ nhiều nội dung.
Chẳng hạn, khi Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết sẽ sớm phê duyệt Quy hoạch vùng đồng bằng sông Cửu Long, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu trả lời rõ thời gian nào, và Bộ trưởng hứa trong tháng 12 tới. Hay đối với câu hỏi chất vấn của đại biểu về trách nhiệm của cơ quan quản lý khi để người lao động từ các tỉnh, thành phố về quê tránh dịch, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cho đến kết thúc phiên chất vấn, các thành viên Chính phủ phải tranh thủ báo cáo giải trình, làm rõ thêm trước Quốc hội và trước cử tri… Chính sự quyết liệt này đã giúp sáng rõ nhiều vấn đề được cử tri quan tâm, tạo sự thành công của phiên chất vấn.
TS. Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia giao thông:
Ấn tượng với nhận xét mang tính khích lệ, ghi nhận
Theo dõi các phiên chất vấn tại kỳ họp lần này, với tư cách là một cử tri, tôi cảm thấy khá hài lòng. Bởi lẽ, những nội dung chất vấn đã tập trung vào vấn đề "nóng" mà cử tri quan tâm, gồm phòng chống dịch và phục hồi kinh tế. Nhìn chung, các câu hỏi đều súc tích, đi thẳng vào vấn đề, truy đến cùng vấn đề; còn câu trả lời khá kỹ lưỡng, cụ thể.
Sau mỗi phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội trong vai trò Chủ tọa đều có kết luận riêng. Trong đó, cùng với việc nêu lên yêu cầu cụ thể về những việc cần phải làm, Chủ tịch Quốc hội còn đưa ra đánh giá, nhận xét mang tính khích lệ, động viên, ghi nhận với người trả lời. Điều này khiến tôi đặc biệt ấn tượng.
Chẳng hạn, khi phát biểu kết luận phiên chất vấn của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: Bộ trưởng mới giữ cương vị đứng đầu ngành giáo dục nhưng đã tỏ rõ sự tự tin, nắm cơ bản vấn đề của ngành, trả lời kỹ lưỡng ý kiến của đại biểu cũng như ý kiến tranh luận… Hay với Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cũng là lần đầu tiên đăng đàn, Chủ tịch Quốc hội nhận xét phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng đã cơ bản làm hài lòng đa số các đại biểu… Tôi tin rằng, chính những nhận xét mang tính khích lệ, ghi nhận như vậy sẽ là nguồn động viên rất lớn tới các bộ trưởng. Hy vọng rằng, những điều mà các bộ trưởng đã hứa, cam kết trong phiên chất vấn sẽ sớm được cụ thể hóa.
TSKH. VÕ ĐẠI LƯỢC, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế và chính trị thế giới:
Chủ tọa nắm rõ ý người hỏi và người trả lời
Trong bối cảnh nền kinh tế chịu tác động nặng nề do dịch Covid-19, việc các ĐBQH tập trung chất vấn vào hai nhóm vấn đề chính là phòng chống dịch và khôi phục kinh tế là rất phù hợp, đúng và trúng vấn đề mà tôi cũng như rất nhiều cử tri quan tâm.
Theo dõi phiên chất vấn đầu tiên của Quốc hội Khóa XV, cũng là nhiệm kỳ đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ có thể khẳng định đã rất thành công. Đó là các phiên chất vấn thực sự sôi nổi, thẳng thắn, trách nhiệm, với hơn 130 lượt đại biểu tham gia, hơn 20 lượt đại biểu tranh luận. Nội dung chất vấn xoáy vào những vấn đề nóng được cử tri quan tâm, như chi phí xét nghiệm, mở cửa trường học, giải ngân đầu tư công chậm…; làm rõ vấn đề trách nhiệm.
Để có được sự sôi động đó, tôi cho rằng vai trò chủ tọa đóng vai trò quyết định. Cảm nhận của tôi là Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trong vai trò chủ tọa đã nhanh chóng nắm bắt được ý của người hỏi và người trả lời, để trong những trường hợp cần thiết có sự giải thích thêm hoặc yêu cầu người trả lời làm rõ ý được hỏi. Chẳng hạn, liên quan đến câu hỏi của đại biểu về việc khôi phục kinh tế, Chủ tịch Quốc hội đã yêu cầu Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm rõ việc giải ngân đầu tư công chậm khiến tiền có mà chưa tiêu hết, trước khi tính đến việc có các gói khác, tính tới nới bội chi, tăng trần nợ công…
Theo tôi, để khôi phục nền kinh tế, việc xây dựng gói kích thích là rất cần thiết. Quy mô các nước đã làm thường khoảng 10% GDP và chúng ta cũng nên tham khảo. Các chính sách hỗ trợ tới đây cần tuyệt đối tránh cơ chế xin cho. Tôi mong rằng Quốc hội sớm thông qua để nhanh chóng giúp nền kinh tế phục hồi.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
