Hàng năm, cứ mỗi dịp kỷ niệm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4), trong tâm thức mỗi người dân con Lạc cháu Hồng, dù ở nơi đâu trên trái đất này đều có thể cảm nhận ca khúc khải hoàn “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”, đều muốn nghe những lời chúc Tết đầy tình non nước, thắm nghĩa đồng bào của Người như đã từng được nghe. Không ngừng phát huy các giá trị của nền dân chủ vào đời sống xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân, vấn đề tăng cường sự tham gia của nhân dân vào việc xây dựng Nhà nước, bảo đảm quyền dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp của nhân dân luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị.
Niềm tin tất thắng
Chúng ta không khỏi xúc động khi đọc lại những dòng thư Chúc mừng năm mới cuối cùng của Người gửi đồng bào và chiến sĩ cả nước cách đây 55 năm, nhân dịp xuân Kỷ Dậu - 1969, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đang trải qua giai đoạn đầy gian khổ, hy sinh và ác liệt nhất. Bác Hồ viết: “đồng bào và chiến sĩ yêu quý! Năm 1968 là một năm quân và dân cả nước ta chiến thắng rất oanh liệt. Đế quốc Mỹ đã buộc phải chấm dứt không điều kiện cuộc chiến tranh phá hoại ở miền Bắc.Từ đầu Xuân 1968, đồng bào và chiến sĩ miền Nam anh hùng liên tục tấn công, liên tục nổi dậy, giành được nhiều thắng lợi rất vẻ vang”.
Biểu quyết thông qua Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội nước Việt Nam thống nhất, ngày 2.6.1976. Ảnh: Tư liệu
Với trí tuệ thiên tài, tầm nhìn xa, trông rộng,Người nhìn thấu suốt được cục diện chiến trường, thế và lực và sức mạnh tổng hợp mà nhân dân Việt Nam có được, đưa ra nhận định sáng suốt, dự báo chiến lược sát đúng, khẳng định với nhân dân cả nước rằng: “chắc chắn giặc Mỹ sẽ hoàn toàn thất bại. Quân và dân ta trong cả nước, thừa thắng xông lên, nhất định sẽ giành thắng lợi hoàn toàn”... “Tôi thân ái chúc đồng bào, chiến sĩ, cán bộ và bà con Hoa kiều cả hai miền Nam - Bắc và kiều bào ta ở nước ngoài, năm mới đoàn kết, chiến đấu, thắng lợi”.
Trải qua 20 năm trường kỳ kháng chiến và hơn 5 năm sau lời hiệu triệu của Bác Hồ “Tiến lên! Chiến sĩ, đồng bào”, mặc dù phải đương đầu trực tiếp với một thế lực đế quốc hùng mạnh, có tiềm lực quân sự to lớn, nhưng với khát vọng hòa bình và ý chí bất khuất của cả dân tộc “vì độc lập, vì tự do”, “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, quân và dân ta đã vượt qua muôn vàn thử thách khốc liệt để đi tới ngày toàn thắng bằng cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Mở đầu là chiến dịch Tây Nguyên (từ 10.3.1975); chiến dịch Huế - Đà Nẵng (từ 19.3.1975) và đỉnh cao là chiến dịch mang tên Bác - Chiến dịch Hồ Chí Minh (từ 9.4.1975) với chiến thắng lịch sử ngày 30.4.1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến lâu dài, gian khổ và ác liệt nhất trong lịch sử các cuộc kháng chiến chống xâm lược của dân tộc. Đất nước ta thống nhất, Nam - Bắc sum họp một nhà, thực hiện trọn vẹn lời Chúc mừng năm mới cuối cùng và Di chúc thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nước ta bước vào thời kỳ mới, thời kỳ độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội, toàn dân đoàn kết, chung sức chung lòng dựng xây quê hương Tiên Rồng, cùng nhau đưa đất nước hội nhập, phát triển giàu mạnh.
Nước độc lập, dân phải được hưởng hạnh phúc tự do
“Nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”. Đó là lời Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thư gửi UBND các kỳ, tỉnh, huyện và làng sau ngày đất nước độc lập 2.9.1945. Theo đó, giá trị của hạnh phúc, tự do là làm cho ai nấy đều có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành; người dân từ chỗ ăn no, mặc ấm đến chỗ ăn ngon, mặc đẹp, chất lượng cuộc sống ngày càng cao; các quyền của con người, quyền tự do, dân chủ về chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội được Hiến định và được pháp luật bảo vệ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu 6 nhiệm vụ cấp bách. Trong đó, yêu cầu thực hiện ngay quyền tự do dân chủ cho dân chúng bằng việc tổ chức càng sớm càng tốt cuộc Tổng tuyển cử với chế độ phổ thông đầu phiếu, xây dựng Hiến pháp dân chủ, xây dựng bộ máy nhà nước từ Trung ương đến địa phương đều là công bộc của dân, do dân bầu ra, thể hiện ý nguyện của nhân dân. Người đặc biệt quan tâm xây dựng chính quyền cơ sở - là hình thức Chính phủ địa phương - và căn dặn: phải chọn người có công tâm, trung thành, sốt sắng với quyền lợi dân chúng, có năng lực làm việc, được đông đảo người dân tín nhiệm. Việc gì có lợi cho dân, phải hết sức làm. Việc gì có hại đến dân, phải hết sức tránh.
Thực hiện di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sau ngày đất nước độc lập, thống nhất, cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội của nước Việt Nam thống nhất đã được tổ chức thành công ngày 25.4.1976, bầu ra Quốc hội Khóa VI - cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Việt Nam. Quốc hội đã quyết định tên nước, Quốc kỳ, Quốc huy, Thủ đô và Quốc ca của nước CHXHCN Việt Nam, thông qua Hiến pháp và những vấn đề quan trọng trong thời kỳ phát triển mới của đất nước. Cùng với đó, cuộc bầu cử HĐND các cấp trong cả nước được tiến hành, bầu ra cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, đánh dấu mốc son lịch sử chính thức thống nhất về mặt Nhà nước và cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước dân chủ cộng hòa, của dân, do dân, vì dân trên toàn cõi Việt Nam.
Tăng cường sự tham gia của nhân dân vào việc xây dựng Nhà nước
Ngày nay, không ngừng phát huy các giá trị của nền dân chủ vào đời sống xã hội, vì hạnh phúc, tự do của nhân dân, vấn đề tăng cường sự tham gia của nhân dân vào việc xây dựng Nhà nước, bảo đảm quyền dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp của nhân dân luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị.Đặc biệt, từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV đến nay, hàng năm, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ trì tổng kết khoa học tình hình tổ chức, hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đề ra phương hướng, nhiệm vụ năm sau. Điều này thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ nói chung và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nói riêng đối với tổ chức và hoạt động của cơ quan dân cử ở địa phương - một thiết chế quan trọng bảo đảm quyền làm chủ của người dân.
Theo đánh giá tại Hội nghị toàn quốc (lần thứ ba) tổng kết công tác HĐND các tỉnh, thành phố năm 2023, HĐND các cấp đã tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt độngvà đã đạt những kết quả khá toàn diện trong giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương. Nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, quyết liệt đã được lan tỏa. Tuy vậy, cũng còn không ít tồn tại, hạn chế. Tại Hội nghị này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu nhận thức rõ cơ sở chính trị và căn cứ pháp lý để tiếp tục tăng cường thực hiện chức năng của cơ quan dân cử địa phương theo luật định; đổi mới, nâng cao chất lượng kỳ họp, chất lượng hoạt động của người đại biểu nhân dân; tăng cường giám sát và kiểm soát quyền lực nhà nước, kịp thời chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương trong việc chấp hành nghị quyết của HĐND;đổi mới tiếp xúc cử tri, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Tiếp tục xây dựng tổ chức chính quyền địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và chiến lược xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới.
