Nguy cơ bùng phát dịch sởi

Việt Nam ghi nhận 42 ca bệnh sởi

Phó Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới và Can thiệp giảm hại, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội TS. BS Vũ Quốc Đạt cho biết, sởi là căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, bởi virus sởi là loại virus có tỷ lệ lây nhiễm rất cao (cao gấp 6 - 8 lần so với SARSCoV-2) và độc lực rất mạnh. Không chỉ trẻ em, ngay cả những người lớn chưa có miễn dịch với căn bệnh này cũng có thể mắc bệnh.

Bệnh sởi gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho trẻ, trong đó, biến chứng thường gặp nhất là viêm phổi, đồng thời có thể khiến bệnh nhi bội nhiễm vi khuẩn. Đây là yếu tố liên quan trực tiếp tới tiên lượng nặng của trẻ và có khả năng gây ra tử vong.

Theo các chuyên gia về truyền nhiễm, sởi đã có vaccine. Tuy nhiên, kể cả tiêm đúng, tiêm đủ thì khả năng bảo vệ của vaccine cũng chỉ đạt khoảng 90% - 95%. Như vậy, mỗi năm có khoảng 5% - 10% trẻ không có miễn dịch. Cộng dồn lại sẽ thành một nhóm trẻ không có khả năng bảo vệ, ngoài nguy cơ mắc bệnh thì còn là nguy cơ mang mầm bệnh có thể lây lan cho những trẻ khác.

Bộ Y tế, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vừa đưa ra cảnh báo về việc gia tăng số ca mắc bệnh sởi và nguy cơ bùng phát dịch sởi tại nhiều khu vực trên toàn thế giới. Dữ liệu của WHO cho thấy, tại khu vực châu Âu, số ca mắc bệnh năm 2023 là hơn 300.000 ca, tăng hơn 30 lần so với năm 2022. Tại khu vực Tây Thái Bình Dương, số ca mắc bệnh sởi đã tăng 255% từ năm 2022 - 2023.

Tại Việt Nam, tổ chức WHO cho biết, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và việc gián đoạn cung ứng các vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng năm 2023 đã tác động đến tỷ lệ tiêm chủng các vaccine cho trẻ em trên toàn quốc. Nhiều trẻ chưa được tiêm chủng đúng lịch, chưa tiêm chủng đủ mũi các vaccine trong những năm gần đây, là yếu tố nguy cơ gây bùng phát dịch bệnh, trong đó có bệnh sởi.

Dữ liệu của hệ thống báo cáo bệnh truyền nhiễm ở nước ta từ đầu năm 2024 đến thời điểm hiện tại đã ghi nhận rải rác 42 trường hợp mắc bệnh sởi và sốt phát ban nghi sởi tại 13 tỉnh, thành phố, không ghi nhận ổ dịch tập trung.

Tiêm chủng đầy đủ, xử lý triệt để ổ dịch

Trước tình hình đó, nhằm đẩy mạnh phòng, chống dịch bệnh và giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch sởi trong thời gian tới, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các đơn vị liên quan tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh sởi tại cộng đồng và các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; triển khai các biện pháp xử lý triệt để ổ dịch ngay khi phát hiện trường hợp mắc bệnh.

Đồng thời, tiếp tục triển khai công tác tiêm chủng thường xuyên hàng tháng cho các đối tượng thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng, trong đó có tiêm vaccine sởi cho trẻ 9 tháng tuổi và vaccine sởi - rubella cho trẻ 18 tháng tuổi; rà soát, tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho những đối tượng thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng chưa được tiêm vaccine phòng bệnh sởi, đặc biệt chú ý đến vùng lõm tiêm chủng.

Song song với đó, Bộ Y tế cũng đề nghị các tỉnh, thành phố đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về nguy cơ mắc bệnh sởi và các biện pháp phòng chống, vận động phụ huynh đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch các vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, để chủ động phòng, chống các bệnh truyền nhiễm có vaccine phòng bệnh.

Bệnh sởi truyền nhiễm lây qua đường hô hấp do virus sởi gây nên, để chủ động phòng bệnh sởi, Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động đưa trẻ từ 9 tháng tuổi chưa tiêm vaccine sởi hoặc từ 18 tháng tuổi chưa tiêm đủ 2 mũi vaccine sởi đến trạm y tế xã, phường để tiêm vaccine phòng sởi.

Khi phát hiện có các dấu hiệu sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban, cần sớm đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để kịp thời khám, điều trị, phòng các biến chứng và diễn biến nặng của bệnh sởi, hạn chế đưa trẻ tới các bệnh viện lớn tránh tình trạng lây nhiễm sởi từ bệnh viện. Đặc biệt, bệnh sởi rất dễ lây, không cho trẻ đến gần, tiếp xúc với các trẻ nghi mắc sởi; thường xuyên rửa tay bằng xà phòng khi chăm sóc trẻ và bảo đảm các biện pháp về tăng cường dinh dưỡng cho trẻ.