Xẩm và chuyện đương thời

Hà Nội 4 mùa hoa

Kể từ khi thành lập, Xẩm Hà Thành luôn trăn trở muốn làm một điều gì đó dành cho Hà Nội như một cách thể hiện tình cảm, tri ân Thủ đô. Nhưng ấp ủ là một chuyện, thực hiện nó theo cách của xẩm lại là điều không dễ dàng, bởi lẽ đã có quá nhiều sáng tác hay về Hà Nội, do đó, nhóm đã không biết bao lần sáng tác rồi lại bỏ đi. Thế rồi vào những ngày đầu năm 2016, video ca nhạc (MV) Bốn mùa hoa Hà Nội ra đời. Hà Nội với bốn mùa hoa được thể hiện qua làn điệu Xẩm phồn huê, chênh bong, “long lanh, tung tẩy”, vừa hiện đại, vừa duyên dáng, trữ tình, khiến Hà Nội qua những sắc hoa quyến rũ khách phương xa và gợi nhớ thương da diết cho người Hà Nội xa xứ.

Sắc đào phơi phới trong mưa/Len trong phố cổ đón mùa xuân sang/Thềm rêu Văn Miếu mơ màng/Dáng ông đồ cũ bên bàn mực nghiên/Đầu Xuân xin chữ thánh hiền/ Xin thêm duyên mới cho mình, cho ta. Tiếng hát thánh thót của Mai Tuyết Hoa quyện với sự nồng ấm của Quang Long và chất hào sảng của Khương Cường trong Bốn mùa hoa Hà Nội đưa khán giả vào một thế giới hoa đặc trưng của Hà Nội. Mùa hạ với sắc sen hồng Hồ Tây, mùa thu nao lòng với hương hoa sữa, đông về ấm áp với sắc vàng hoa cúc và khi xuân sang rực rỡ sắc thắm của hoa đào. Nhiều nông dân ven đô không trồng lúa mà trồng hoa, vất vả sớm hôm, để rồi những gánh hàng hoa từ Ngọc Hà xưa, Quảng Bá, Nhật Tân - Tây Hồ cứ sớm sớm lại rộn ràng khoe sắc, tỏa hương trên khắp nẻo đường của 36 phố phường Hà Nội. Ngắm hoa mà dạ cứ thương/ Bàn tay em nhưng hôm tảo tần/ Hỏi nơi nào có như Hà Nội em?

Bốn mùa hoa Hà Nội thực sự là món quà Xuân ý nghĩa tặng khán giả yêu văn hóa truyền thống. Nghệ sĩ Quang Long chia sẻ: Xẩm Bốn mùa hoa Hà Nội như một thứ gia vị ngày Tết lâu nay bị lãng quên, nay góp phần gợi lại nét đẹp Tết xưa Hà Nội, để từ đó thêm trân trọng vốn văn hóa quý giá của dân tộc và thêm nhớ, thêm yêu Hà Nội.

Mở rộng khán giả của xẩm

Thực hiện MV Xẩm Bốn mùa hoa Hà Nội, nhóm đã đưa thêm đoạn đồng dao vào giữa bài tạo nên nhịp điệu nhanh, khiến âm nhạc liên tiếp chuyển động. Góc quay hiện đại đem đến một video tươi mới, khiến các bạn trẻ có thể ngay lập tức cũng yêu xẩm. Đây cũng cách Xẩm Hà Thành đang muốn đẩy mạnh để mở rộng biên độ khán giả, đưa xẩm đến với nhiều đối tượng khán giả, đặc biệt những khán giả trẻ, thậm chí cả kiều bào Việt Nam ở nước ngoài.

Trước Hà Nội bốn mùa hoa, nhóm Xẩm Hà Thành từng thực hiện một MV xẩm trẻ trung khác là Xẩm trà đá. Thời gian tới, nhóm sẽ tung ra MV với 5 bài xẩm về văn hóa giao thông. “Chúng tôi còn dự định công bố cả bài xẩm về chứng khoán khá hóm hỉnh, hài hước. Với chúng tôi, xẩm cũng có khi mang vai trò như một ký giả, ghi lại những câu chuyện đương thời, khiến xẩm không chỉ gần gũi hơn mà còn có giá trị trong đời sống” - nghệ sĩ Quang Long nói.

Ngoài ra mắt MV Bốn mùa hoa Hà Nội, những ngày này nhóm Xẩm Hà Thành đang tất bật chuẩn bị Xẩm Xuân 16 sẽ thực hiện vào đêm 29.1.2016 (tại 24 Lý Thái Tổ, Hà Nội). Xẩm Xuân 16 có sự tham gia của các nghệ sĩ mà tên tuổi gắn liền với sự hồi sinh của hát xẩm như NSND Xuân Hoạch, Mai Tuyết Hoa, Nguyễn Quang Long, Khương Cường, Đình Dũng… Chương trình gồm 3 phần với phần mở đầu là các điệu Xẩm cổ truyền, phần 2 là những bài hát mới đã quen thuộc với khán giả, khai thác chất liệu âm nhạc của xẩm; phần cuối là sáng tác mới của nhóm Xẩm Hà Thành trên nền những điệu xẩm cổ.

Xẩm Xuân 16 là số đầu tiên của chuỗi chương trình Tinh hoa nhạc Việt mà nhóm dự định thực hiện định kỳ 1 hoặc 2 tháng một lần, tùy thuộc vào sự đón nhận của khán giả. Nghệ sĩ Khương Cường cho biết, “chương trình mong muốn lan tỏa xẩm trong cuộc sống nên sẽ nhấn mạnh tính tương tác, tạo không gian gần gũi, thân thiện như vốn có của nghệ thuật hát xẩm”. Theo đó, Xẩm Hà Thành sẽ ngẫu hứng lồng nhạc trực tiếp nếu có vị khách thơ nào tham dự. Bởi vậy, ngoài các bài diễn chính thì bất kể ai cũng có thể là nghệ nhân, nghệ sĩ danh dự của chương trình.